Sokowirówka czy wyciskarka – na co zwrócić uwagę przed zakupem?

Aktualizacja: 3 kwietnia, 2024

Soki jakie znajdziemy na sklepowych półkach nie zastąpią nam tych, które jesteśmy w stanie wycisnąć w zaciszu naszego domu. Po pierwsze dodawane są do nich ogromne ilości cukru w różnej postaci i pod rozmaitymi nazwami, a po drugie poddawane są one pasteryzacji przez którą ulegają „oczyszczeniu” z części witamin i minerałów.

W dzisiejszych czasach ze względu na stres czy pośpiech nie mamy czasu na zdrowe odżywianie. Każdego dnia staramy się zjeść warzywa i owoce, ale tak naprawdę nasz organizm nie jest w stanie przyswoić niezbędnych wartości odżywczych. Soki są znakomitą alternatywą, ponieważ ze względu na swoją płynną konsystencję potrafią dostać się do krwioobiegu i zregenerować nasz organizm w zaledwie kilkanaście minut.

Robiąc soki samemu mamy wpływ na ich skład. Nie zawsze musimy unikać warzyw czy owoców, których nie lubimy, lecz zmieszać je z naszymi ulubionymi i w ten sposób korzystać z ich dobrodziejstw witaminowych.

Sokowirówka czy wyciskarka

Urządzeń spośród których mamy wybór jest kilka: sokowirówka, wyciskarka do cytrusów oraz wyciskarki do soków. Wyciskarki do cytrusów są, jak sama nazwa wskazuje, przeznaczone do wyciskania soku z pomarańczy, grejpfrutów czy cytryn. Na rynku znajdziemy ręczne, ale także elektryczne, które wyposażone są w sitka decydujące o ilości miąższu z jakim wypijemy sok. Przeznaczone są zdecydowanie dla smakoszy soku pomarańczowego.

Sokowirówka

Większa rywalizacja jest pomiędzy sokowirówkami a wyciskarkami soku. Sokowirówka może wydawać się najpopularniejszym urządzeniem do wyciskania soku choćby ze względu na stosunkowo niską cenę. Najistotniejszą jej częścią jest wirujące sito z mikrootworami oraz dnem z małymi ostrzami. Wkładając owoc do sokowirówki nożyki ścierają go na jednolitą masę, a w następnej kolejności masa napiera na ścianki sita, przez które odciskany jest sok. Miąższ zostaje w sicie lub jest usuwany do innego otworu wylotowego, dzięki czemu można nie przerywać pracy maszyny w celu jej oczyszczenia. Trzeba wspomnieć, że sito w sokowirówce pracuje z prędkością 600–1200 obrotów/min. zależnie od modelu. Sok jest klarowny i rzadki, ale przez tak duże obroty prowadzące do jego nagrzania zabija witaminy i enzymy wrażliwe na wysoką temperaturę. Podczas pracy sokowirówki dochodzi również do napowietrzenia soku, które również wpływa niekorzystnie na zawarte w owocach składniki odżywcze i objawia się warstwą piany na gotowym soku. Przez te procesy sok należy spożyć zaraz po wyciśnięciu, ponieważ nie nadaje się do dalszego przechowywania. Miąższ, który uzyskujemy nie jest suchy, co wskazuje na niepełne wydobycie substancji zawartych w komórkach roślin. Mimo, iż sokowirówka poradzi sobie prawie ze wszystkimi gatunkami owoców i warzyw to nie podoła wyciskaniu soku z warzyw liściastych np. kapusta, szpinak, sałata, roślin liściastych np. pokrzywa czy trawa pszeniczna czy ziół. Nie radzi sobie także z owocami jagodowymi, czyli malinami, porzeczkami bądź jeżynami.

Zalety:

• szybko uzyskujemy sok
• stosunkowo tani
• klarowny sok – może być plusem np. dla dzieci czy osób, które nie lubią miąższu

Wady:

• napowietrzony i ogrzany sok jest ubogi w witaminy i substancje odżywcze
• wąska gama owoców i warzyw, z których można uzyskać sok
• sok należy szybko wypić
• sok rozwarstwia się na wodę i osad
• głośna praca
• czasochłonne czyszczenie sprzętu

Wyciskarka

Wyciskarki do soków możemy podzielić na jednoślimakowe i dwuślimakowe. Z kolei pośród jednoślimakowych znajdziemy podział ze względu na usytuowanie wałka ślimakowego, czyli pionowe i poziome, a nawet wyciskarki do soków z ostrzami.

Wyciskarki jednoślimakowe są przede wszystkim urządzeniami wolnoobrotowymi wykorzystującymi siłę miażdżenia do uzyskania pełnowartościowego soku. Wałek ślimakowy obraca się z prędkością 60–120 obrotów/ min. w zależności od modelu, dzięki czemu wolno miażdży i wyciska sok, który wydobywany jest z przestrzeni między komórkowych i samych komórek owocu lub warzywa. Dzięki wolnym obrotom sok nie ulega utlenianiu czy ogrzewaniu bądź jedynie w minimalnym stopniu, a po wyciśnięciu może być przechowywany w lodówce do 24 godzin. Miąższ, który jest wydalany do osobnego zewnętrznego pojemnika jest suchy i pozbawiony soku.

Wyciskarki do soków mogą zostać wyposażone w mnóstwo dodatkowych funkcji jak np. homogenizacja, czyli mielenie surowca na mus, który znajdzie zwolenników u najmłodszych. Możemy zrobić także lody, desery, shaki, masło orzechowe, zmielić kawę, domową mąkę czy świeże przyprawy. Dostępne są również modele, które dzięki innej nakładce umożliwiają robienie makaronów o różnych kształtach.

Najbardziej popularne pośród wyciskarek są te z poziomo usytuowanym wałkiem ślimakowym. To one są wyposażone w dodatkowe funkcje. W budowie są niższe i szersze.

Wyciskarki z pionowym wałkiem ślimakowym natomiast nie wymagają siły popychowej podczas wkładania produktów, ponieważ opadają grawitacyjnie, ale służą głównie do otrzymywania soku z warzyw i owoców.

Wyciskarki z ostrzami pozwalają na szybsze otrzymanie soku niż w przypadku typowych wyciskarek jednoślimakowych, ale mimo wszystko ze względu na swoją wolnoobrotowość uzyskany sok ma więcej wartości odżywczych niż sok z sokowirówki. Dodatkowo wyposażony jest w system chłodzący.

Dwuślimakowe wyciskarki są droższą wersją wyciskarek. Znakomicie radzą sobie z wyciskaniem soku z warzyw i owoców, a także ziół czy roślin liściastych. Produkty przechodzą przez wałki ślimakowe, a następnie filtrowane są przez odpowiedni filtr co pozwala na uzyskanie klarownego soku pozbawionego miąższu. Ponadto dzięki wolnym obrotom sok zachowuje witaminy i składniki odżywcze.

Zalety:

• zdrowy, pełnowartościowy sok: z miąższem w wyciskarkach jednoślimakowych, klarowny w wyciskarkach dwuślimakowych
• wyciskarki pozwalają na uzyskanie soku pełnego w witaminy, enzymy i minerały
• gama produktów jest bardzo szeroka (warzywa, owoc, warzywa liściaste, zioła)
• sok jest bardziej esencjonalny (z miąższem)
• łatwo się myje
• miąższ, który pozostaje po odciśnięciu soku jest suchy

Wady:

• wysoka cena
• wyciśnięcie soku zajmuje więcej czasu niż w sokowirówce

Wybierając sprzęt powinniśmy zastanowić się nad jego przeznaczeniem. Czego od niego oczekujemy i na jakich jego funkcjach zależy nam najbardziej. Chcemy szybko uzyskać sok owocowy, lubimy soki z twardych warzyw, będziemy mielić kawę czy orzeszki na masło orzechowe. Jeśli chcemy, żeby sprzęt służył nam do wszystkich wymienionych celów musimy liczyć się również z wysokim kosztem.

Pamiętajmy, że codzienne picie soków warzywnych bądź owocowych pozwala naszemu organizmowi na zachowanie równowagi, co chroni go przed zakwaszeniem. To naturalnym sokom zawdzięczamy przypływ energii, błyskotliwość, lepszy wygląd naszej skóry oraz lepszą pracę układu trawiennego.