Sok z brzozy

Aktualizacja: 11 kwietnia, 2024

Sok z drzew należących do rodzaju brzoza, znany w naszym w naszym kraju jako „oskoła” należy do cenionych produktów z uwagi na walory zdrowotne i żywieniowe. Zbiera się go wczesną wiosną, na przełomie marca i kwietnia.

Kiedy zbierać sok z brzozy?

Nie jesteśmy sobie w stanie wyobrazić, że istnieje naprawdę bardzo niewiele składników fitoterapeutycznych, które są w stanie wspierać jednocześnie pracę dwóch narządów odpowiedzialnych za oczyszczanie organizmu. Do takich śmiało można zaliczyć brzozę. W lecznictwie stosowany jest liść brzozy brodawkowatej zbierany w okresie od maja do kwietnia oraz świeży sok brzozowy, który pozyskuje się wczesną wiosną. 

Spożywanie wiosennego soku brzozowego to jeden z przykładów nielicznych, dawnych obyczajów żywieniowych, który nie zanikł i wciąż cieszy się rosnącą popularnością. Warto wspomnieć o tym, że sok z brzozy można spożywać zarówno w postaci świeżej, jak i po przefermentowaniu do niskoalkoholowego, orzeźwiającego napoju.

Jak ściągnąć sok z brzozy?

Za najbardziej higieniczną, jak również najbezpieczniejszą dla samego drzewa metodę poboru uznawana jest metoda nawiercania pnia. Sposób ten wydaje się najbardziej korzystny także pod względem ilości pozyskiwanego soku. Nawierceń dokonuje się wiertłem o szerokości 16 mm. W uzyskanym otworze umieszcza się silikonowy wężyk, którego drugi koniec należy ulokować w odkażonym naczyniu plastikowym. Po zakończonym poborze oskoły nawiercenie zasklepia się drewnianym kołkiem o średnicy i długości odpowiadającej otworowi [1]. Warto także podkreślić, że promowany w mediach indywidualny pobór soku brzozowego, np. z jednego tylko drzewa, wiąże się z dużym prawdopodobieństwem pozyskania surowca o znikomej wartości odżywczej, natomiast pobór masowy prowadzi do otrzymania surowca, a następnie środków spożywczych o znacznie wyższej wartości żywieniowej [3].

Na co pomaga sok z brzozy?

Popularność soku brzozowego niewątpliwie, jak pisze Bilek, powstała „na fali ogólnego zainteresowania kulturą Słowian, dawnymi obyczajami żywieniowymi, a przede wszystkim medycyną ludową” [1]. To właśnie medycyna ludowa przypisywała oskole rozliczne zastosowania, m.in.: w chorobach skóry, zaburzeniach funkcji rozrodczych i nerek, a także podczas wiosennych kuracji oczyszczających. Warto wspomnieć, iż większość tych zastosowań z punktu widzenia aktualnej wiedzy medycznej i żywieniowej jest w pełni zasadna. Sokiem z brzozy powinny zainteresować się również osoby z problemami przewodu pokarmowego, bowiem sprawdza się on w chorobie wrzodowej żołądka oraz może wspomóc zmagania z nieprzyjemnymi dolegliwościami zespołu jelita drażliwego.

Właściwości

Sok z brzozy, nazywany w Polsce również „oskołą”, jest cenionym produktem ze względu na walory zdrowotne i żywieniowe zwłaszcza w Europie i Azji. Właściwości wiosennego soku z brzozy wykorzystywano na przestrzeni dziejów nie tylko w medycynie ludowej, lecz także w kosmetyce i zapobieganiu chorobom. Sok brzozowy stanowi bowiem skarbnicę witamin, głównie witaminy C i tych z grupy B, składników mineralnych (takich jak: potas, wapń, magnez, żelazo, cynk, mangan, miedź), aminokwasów i kwasów organicznych. Dzięki temu uzasadnione wydaje się stosowanie tego niedrzewnego leśnego surowca w okresie obniżonej odporności.

Jak stosować sok z brzozy?

Oskołę można pić w postaci naturalnej bądź z dodatkami takimi jak: miód, sok z malin bądź z jabłek, najlepiej na zimno. Regularnie spożywana wykazuje działanie wzmacniające i tonizujące. 

Sok z brzozy w celach zdrowotnych należy spożywać trzy razy dziennie po 25–50 ml przez okres 2–3 tygodni. Podczas kuracji oczyszczających warto powstrzymać się także od picia alkoholu, kawy, mocnej herbaty oraz spożywania niektórych produktów, jak na przykład czerwone mięso, czekolada czy szczaw. 

Sok z brzozy dla urody

Polska oskoła zalecana jest w wiosennych kuracjach oczyszczających oraz jako środek poprawiający kondycję skóry. Z uwagi na obecność cynku, miedzi i manganu sok brzozowy doskonale nadaje się do poprawy stanu włosów, skóry i paznokci. Niejednokrotnie stosuje się go także w postaci okładów przy problemach skórnych. Co ciekawe, płukanki z bzowiny sprawdzą się także w przypadku włosów słabych, skłonnych do wypadania oraz pozbawionych blasku. 

Przeciwwskazania

Zasada doboru odpowiedniego dla nas surowca roślinnego dotyczy również soku brzozowego. W związku z powyższym, chcąc włączyć nowy środek do swojej diety, należy przestrzegać wszelkich zaleceń i ograniczeń podawanych przez producenta. 

Kto zatem powinien unikać soku z drzew należących do rodzaju brzozy?

Osobom z alergią na pyłki brzozy nie zaleca się spożywania oskoły. Ponadto soku z brzozy powinni unikać pacjenci z niewydolnością układu moczowego, niedrożnością dróg moczowych. Przeciwwskazaniem mogą być też obrzęki występujące przy niektórych schorzeniach serca i nerek. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości dotyczących możliwości zastosowania tego leśnego specyfiku oraz możliwych interakcji z przyjmowanymi lekami warto zasięgnąć porady lekarza bądź doświadczonego farmaceuty.

Gdzie kupić i w jakiej cenie?

Żyjemy w czasach wzrostu zainteresowania społeczeństwa zdrowym trybem życia. Ponadto na przestrzeni ostatnich lat obserwujemy powrót do ziołolecznictwa i naturalnych metod leczenia, stąd też znalezienie oskoły nie powinno stanowić żadnego problemu. Sok z brzozy można nabyć bowiem praktycznie wszędzie, jest on dostępny zarówno w sklepach zielarsko-medycznych, sklepach ze zdrową żywnością czy aptekach, jak i w większych marketach oraz sklepach internetowych. Cena jest także przystępna dla przeciętnego konsumenta, bowiem za litr soku zapłacimy około 10 złotych.

Soki drzewne, w tym sok z brzozy, zgodnie z aktualnym stanem wiedzy, mogą być wartościowym źródłem składników mineralnych, szczególnie miedzi i cynku. Warto jest więc zainteresować się tym niedrzewnym surowcem leśnym zwłaszcza w okresie jesienno- zimowym, jak również w czasie wiosennego przesilenia.