Sok z jeżyn – właściwości. Jak zrobić sok z jeżyn bez sokownika?

Aktualizacja: 2 stycznia, 2025

Jeżyny obok smacznej truskawki i poziomki, zielonego agrestu czy cierpkiej aronii zaliczane są do grupy owoców jagodowych, które uznano za najzdrowsze spośród pozostałych gatunków. Charakteryzują się bardzo wysoką zawartością polifenoli, czyli związków o działaniu silnie antyoksydacyjnym.

Sok z jeżyn

Owoce jeżynowe znane są już od wieków i cenione z uwagi na zawartość wartościowych dla zdrowia składników odżywczych. Dane literaturowe wskazują, że jeżyny dostarczają wielu cennych przeciwutleniaczy, takich jak antocyjany, kwas askorbinowy (witamina C), kwasy fenolowe i flawonoidy. Warto dodać, że jeżyny posiadają zdecydowanie wyższy potencjał antyoksydacyjny w porównaniu do innych owoców, przy czym są trzykrotnie słabsze od potencjału liści zielonej herbaty. 

Sok jeżynowy bez dodatku cukru, tłoczony wyłącznie ze świeżych owoców dostarcza ok. 34 kilokalorii w 100 mililitrach. Zawarte są w nim witaminy K, E i A oraz kompleks witamin z grupy B. Ze składników mineralnych warto wymienić wapń, cynk, żelazo i magnez, a także potas.

Sok z jeżyn – właściwości

Słodko-kwaśny i ciemno zabarwiony sok z jeżyn to prawdziwa skarbnica witamin, składników mineralnych i przeciwutleniaczy. Antocyjany nadające intensywną, wręcz czarną barwę sokowi, działają ochronnie na wszystkie komórki organizmu, gdyż neutralizują wolne rodniki, dzięki czemu opóźniają proces starzenia się organizmu, a także chronią przed nowotworami. W licznych badaniach znajdziemy potwierdzenie, że flawonoidy zawarte w pożywieniu, głównie owocach i warzywach, hamują wzrost komórek nowotworowych. Zawarta w soku jeżynowym witamina C chroni organizm przed rozwojem raka żołądka, górnej części przewodu pokarmowego oraz trzustki.

Sok polecany jest na mdłości, zgagę, biegunkę oraz dolegliwości związane z pracą jelit. Kilka łyków pomaga złagodzić piekące uczucie występujące po spożyciu obfitego, ciężkostrawnego i bogatego w tłuszcze nasycone posiłku. Ponadto stwierdzono, że sok jeżynowy wykazuje wysoką aktywność przeciw ludzkim norowirusom (HuNoVs), które stanowią najczęstszą przyczynę wirusowego zapalenia żołądka i jelit, stanowiąc blisko 90% niebakteryjnych zakażeń na całym świecie.

Warto wspomnieć, że witamina C zawarta w soku ułatwia wchłanianie żelaza z pokarmów roślinnych takich jak nasiona roślin strączkowych, płatki owsiane, kasza gryczana, orzechy. Osoby, a szczególnie kobiety powinny dbać o odpowiednią podaż witaminy C w codziennej diecie i łączyć produkty bogate w kwas askorbinowy z tymi zawierającymi również żelazo pochodzenia roślinnego (np. gotowana kasza gryczana + papryka, płatki owsiane + żurawina).

Ekstrakt wyizolowany z jeżyn posiada właściwości przeciwzapalne chroniąc przed rozwojem stanu zapalnego, który towarzyszy wielu chorobom m.in. otyłości, cukrzycy, wrzodziejącemu zapaleniu jelita grubego.

Sok z jeżyn na przeziębienie

W obecnych czasach częste zażywanie antybiotyków spotyka się ze sprzeciwem. Mobilizuje to do poszukiwania lepszych i zgodnych z naturą rozwiązań leczenia przeziębienia oraz innych chorób. Zainteresowanie wzbudziły jeżyny, które posiadają właściwości przeciwbakteryjnie, przeciwwirusowe i przeciwgrzybicze, pomagając organizmowi walczyć z infekcjami i chronić się przed ich rozwojem.

Publikacje naukowe wskazują, że działanie przeciwbakteryjne jeżynowego soku wynika z zasobności w związki polifenolowe, które mogą hamować czynniki chorobotwórcze bakterii oraz neutralizować ich toksyny. Zawarta w soku rutyna, która znajduje się również w znanym rutinoskorbinie, odpowiada za działanie przeciwbakteryjne wobec niektórych bakterii.  Ponadto ekstrakty z jeżyn wykazują działanie przeciwzapalne poprzez hamowanie reakcji prowadzących do powstawania markerów stanu zapalnego. Pomagają na gorączkę i wspomagają leczenie gardła. Zawarta w soku witamina C nie skraca czasu trwania choroby, ale przyjmowana przed zachorowaniem w celach profilaktycznych zgromadzi się w limfocytach, z których w pierwszej kolejności po infekcji czerpany jest kwas askorbinowy. Im lepiej zaopatrzone w witaminę C tkanki przed infekcją, tym mniejsza szansa na przeziębienie i krótszy czas jego trwania.

Sok z jeżyn – cena, gdzie kupić

Warto podkreślić, że naturalny sok z jeżyn tłoczony na zimno jest najbardziej zasobny w składniki wartościowe dla organizmu człowieka. Dodatkowo należy przechowywać go w warunkach chłodniczych, w temperaturze ok. +4°C, gdyż taka temperatura sprzyja zachowaniu substancji o działaniu przeciwutleniającym, w tym witaminy C.

Sok jeżynowy to produkt coraz szerzej dostępny zarówno w sklepach stacjonarnych, jak i internetowych. Cena pół litra soku zaczyna się od 15 zł.

Jak zrobić sok z jeżyn bez sokownika?

Witaminy i składniki mineralne są wrażliwe na wysoką temperaturę, dlatego soki gotowane zawierają znacznie mniej składników aktywnych w porównaniu do świeżych owoców. Sok z wyciskarki do owoców jest zdecydowanie bardziej wartościowy, ale nie każdy ma w domowym zaciszu sokowirówkę. Prostym sposobem, by przygotować domowy sok z jeżyn to zmiksowanie świeżych i opłukanych pod bieżącą wodą owoców z niewielką ilością wody, a następnie przecedzenie papki przez sitko lub gazę. Gotowy sok najlepiej wypić od razu lub przechowywać do dwóch dni w lodówce.

Sok jeżynowy posiada słodko-kwaśny smak i stanowi bombę witaminowo-przeciwutleniającą dla naszego organizmu. Nie brakuje w nim również składników mineralnych, co sprawia, że jego dodatek do codziennej diety może wzbogacić ją o wiele składników o pozytywnym wpływie na funkcjonowanie organizmu.