Ogórki – właściwości, witaminy, zastosowanie i ciekawostki

Aktualizacja: 3 kwietnia, 2024

Ogórek, ogórek, ogórek… zielone warzywo, bez wyraźnego smaku, które najczęściej kojarzy się z letnią mizerią. Niskokaloryczny, składający się w większości z wody ogórek jest mało docenianym produktem. Czy faktycznie ogórki nic nie wnoszą do naszego organizmu i są zupełnie obojętne dla zdrowia, czy może to mit, a tak naprawdę obfitują w składniki odżywcze i są pełne prozdrowotnych właściwości?

Ogórki

Ogórek zielony (Cucumis dativus L.) wywodzi się z rodziny dyniowatych, a najprawdopodobniej pochodzi z Indii, skąd rozprzestrzenił się na cały świat. Jest rośliną pnącą, o bardzo delikatnych pędach i charakterystycznych żółtych kwiatach, z których powstaje owoc. Jego owłosione liście, posiadają barwę od jasnej do ciemnozielonej. Owoce pokryte dość grubą, zieloną skórką posiadają podłużny, walcowaty kształt, natomiast w środku skrywa się jasnozielony miąższ wraz z płaskimi, drobnymi nasionkami.

Istnieje wiele odmian uprawnych ogórków, które różnią się nieco kształtem, wielkością, kolorem i smakiem. Najlepiej rosną w klimacie umiarkowanym, w warunkach dobrego, aczkolwiek nie nadmiernego nasłonecznienia i odpowiedniej wilgotności gleby. Optymalna temperatura to 20–25°C. Najlepszym okresem hodowli ogórków są miesiące czerwiec–sierpień.

Ogórki nie są warzywami o wyrazistym smaku, charakteryzują się bardzo delikatnym, łagodnym i orzeźwiającym smakiem.

Ogórki – właściwości

Ogórki zawierają związki, które działają alkalizująco, co oznacza, że posiadają zdolność odkwaszania organizmu. Podobnie jak arbuzy, zawierają bardzo dużą ilość wody, są zatem niskokaloryczne i stanowią bardzo dobry składnik wszelkich diet odchudzających. Stanowią środek wspomagający usuwanie nadmiaru wody z organizmu. Pomagają w zwalczaniu obrzęków, w wielu chorobach układu moczowego i w chorobie reumatycznej, ale nie tylko. Ogórki przyspieszają także pasaż jelitowy, zapobiegając zaparciom.

Ponadto ogórki znajdują swoje zastosowanie w kosmetyce, dzięki właściwościom zmniejszającym opuchliznę czy cienie pod oczami. Wyciąg z ogórka działa kojąco na skórę, łagodzi podrażnienia, a także odświeża i tonizuje skórę, nawet tę z problemami, jak trądzik. Skutecznie oczyszcza skórę oraz zmniejsza widoczność porów.

Pestki ogórka również korzystnie działają na organizm człowieka. Sporządzone z nich napary, niwelują dolegliwości układu moczowego.

Ogórki jednak zawierają enzym – askorbinazę, który utlenia witaminę C. Dlatego też nie poleca się łączenia warzyw bogatych w tą witaminę z ogórkami. Straty witaminy C powoduje także wiele innych czynników, dowiedz się jakie.

Ogórki – wartości odżywcze

Jak wcześniej wspominaliśmy, ogórki to w 96% woda, aczkolwiek w ich składzie znajdziemy niewielkie ilości witamin i składników mineralnych. Nieduże pokłady witaminy A, C i witamin z grupy B (B1, B3 i B6) znajdziemy w miąższu ogórka. Ponadto znajduje się w nich kwas foliowy oraz pewne składniki mineralne: cynk, żelazo, potas, fosfor, wapń sód i magnez. Trzeba jednak pamiętać, że nie są to ilości, które wystarczą na uzupełnienie dziennej dawki witamin i minerałów, a najwięcej składników kryje się w skórce ogórka. Ogórki przez niektóre osoby są źle tolerowane, powodują wzdęcia i złe samopoczucie.

Oprócz powyższych niewielkich ilości składników odżywczych, w ogórkach znajdziemy także błonnik (0,4 g/100 g), co cieszy osoby odchudzające się, ponieważ są świetnym i dodatkowo niskokalorycznym warzywem (6–8 kcal/100 g).

Ogórki – zastosowanie

Ogórki znajdują zastosowanie w łagodzeniu objawów problemów układu moczowego, stanów zapalnych oraz przy usuwaniu nadmiaru wody z organizmu. Stanowią także składnik diet odchudzających. Dzięki swym upiększająco-łagodzącym właściwościom, ogórki znalazły zastosowanie w kosmetyce, w różnego rodzaju preparatach, kremach, maseczkach, które działają ściągająco i zmniejszają opuchlizny. Nadają się do odświeżania i oczyszczania cery. Uprawiane są często pod kątem późniejszych przetworów (ogórki kiszone, konserwowe, sałatki).

Ogórki – ciekawostki

• co ciekawe, ogórek stanowi bardzo dobry obiekt badań genetycznych i biotechnologicznych,
• aby zniwelować niepożądane działanie ogórka względem witaminy C (askorbinaza) należy zakwasić środowisko, czyli dodać do ogórków czy surówki octu winnego, aby zatrzymać utlenianie cennej witaminy,
• orzeźwiający zapach ogórka, wykorzystywany jest jako nuta wielu perfum,
• owocem ogórka siewnego z botanicznego punktu widzenia jest jagoda.

Ogórek mimo przyjemnego i delikatnego smaku, nie zawiera zbyt wiele składników odżywczych, chociaż nie można powiedzieć, że jest bezwartościowy. Ogórki świetnie nadają się na surówki czy przetwory, a jeszcze lepsze zastosowanie znajdują w kosmetyce, jako składnik wielu kremów i upiększających maseczek. Należy jednak uważać, na to z czym jemy ogórki, bowiem zawierają one enzym – askorbinazę, który utlenia witaminę C.