Masaż – wielofunkcyjna terapia tkankowa wspomagająca odchudzanie
Znany jest już od starożytności i od zawsze przypisywano mu charakter leczniczy. Wywodzi się z Indii (mowa o nim w hinduskiej księdze mądrości – Wedzie) oraz Chin. Początkowo był silnie związany z obrzędami religijnymi.
Masaż
Stanowił formę oddziaływania na organizm ludzki za pomocą bodźców mechanicznych. Najczęściej jest to dotyk o różnym stopniu intensywności w tym wykorzystujący takie techniki jak uciskanie, uderzanie czy wibracje. Celem masażu jest oddziaływanie w ujęciu holistycznym: na ciało i jego poszczególne układy, a także leczenie i relaks poprzez zrównoważenie energii życiowej. Zadanie jakie ma spełniać, determinuje jego rodzaj. Wyróżnia się:
- masaż sportowy, którego początki sięgają igrzysk olimpijskich starożytnej Grecji. Zawodnicy byli nacierani oliwą;
- masaż leczniczy stosowany jest zwłaszcza w przypadku schorzeń narządu ruchu, występowania objawów bólowych, celem ich zniwelowania, stanowi formę rehabilitacji;
- masaż kosmetyczno-pielęgnacyjny skupia się w swym oddziaływaniu na skórze i tkankach w bezpośrednim jej sąsiedztwie. Uelastycznia ją, odmładza. Wykonywany jest z zastosowaniem specjalistycznych preparatów i to ich działanie ma tu charakter dominujący. Dzięki pobudzeniu tkanki dotykiem, składniki aktywne balsamów i kremów mogą penetrować obszary leżące głębiej
niż w przypadku zwykłego nałożenia na powierzchnię skóry.
Wpływ masażu na poszczególne tkanki
- Skóra. Masaż powoduje uelastycznienie skóry, zwiększa jej sprężystość i jędrność. Komórki o nazwie fibroblasty pod wpływem ściskania i rozciągania, stymulowane są do produkcji kolagenu. Poprzez tarcie, usuwane są zewnętrzne, obumarłe warstwy naskórka. Pobudzona zostaje także czynność występujących w skórze gruczołów potowych (uczestniczących w termoregulacji) oraz łojowych, chroniących skórę przed wysychaniem. Rozszerzają się miejscowo naczynia krwionośne (obserwowane jako zaczerwienienie), co pobudza krążenie i powoduje lepsze odżywienie komórek, przyspiesza usuwanie zbędnych produktów przemiany materii, działając tym samym detoksykująco.
- Mięśnie. Na skutek masażu mięśnie ulegają rozgrzaniu. Zwiększa się w nich przepływ krwi, co sprawia, że dociera do nich więcej tlenu i składników odżywczych. Łatwiejszy jest także proces usuwania produktów metabolizmu takich jak zakwaszający tę tkankę po intensywnym wysiłku kwas mlekowy. Masaż zapobiega zanikom mięśniowym i spadkowi kurczliwości mięśni. Może na nie działać dwojako: obniżać napięcie (relaksacyjny) bądź też je zwiększać (pobudzający). W końcu powoduje przyrost masy mięśniowej. Przyspiesza regenerację mięśnia zmęczonego lepiej niż jego bierny wypoczynek, dzięki niemu szybciej staje się on gotowy do ponownej pracy, a także zwiększa się jego wytrzymałość.
- Tkanka tłuszczowa. Tłuszcz zawarty w adipocytach zostaje rozbity, rozdrobniony, częściowo usunięty, przyspieszony jest jego odpływ z miejsc gromadzenia się i spalanie (dzięki wzmożonej przemianie materii).
- Tkanka chrzęstna i kostna, stawy i więzadła. Masowanie przyczynia się do zwiększenia elastyczności i wytrzymałości stawów i więzadeł. Zapobiega zmianom zwyrodnieniowym kości i chrząstek. Przyspiesza zrastanie, gojenie oraz powrót zdolności do poruszania się.
- Układ krwionośny. Tak jak wspomniane było już wcześniej, masaż pobudza krążenie. Zmniejsza opór tętniczy, natomiast zwiększa odpływ żylny, co łącznie prowadzi do ułatwienia pracy serca. Eliminacji ulegają zastoje i obrzęki. Poprawia się tzw. drenaż limfatyczny tj. proces przesuwania się chłonki z przestrzeni międzykomórkowych w kierunku naczyń limfatycznych. Transport naczyniowy zostaje usprawniony, co daje efekt odżywczy i oczyszczający.
- Układ moczowy. Na skutek wzrostu intensywności krążenia, ilość krwi przepływającej przez nerki ulega znacznemu zwiększeniu. Wzmożona filtracja prowadzi do oddania większej ilości moczu po zakończonym zabiegu.
- Układ pokarmowy. Masaż poprawia krążenie w organach pokarmowych oraz wzmaga wydzielanie hormonów żołądkowo-jelitowych. Wszystko to stymuluje do efektywniejszej pracy tj. trawienia spożytych pokarmów oraz wchłaniania składników odżywczych w nich zawartych. Ogólne przyspieszenie przemiany materii prowadzi do pobudzenia ośrodka głodu, stąd naturalny jest apetyt pojawiający się po zabiegu. Masaż potrafi zwiększać napięcie ścian jelit, co pobudza ich perystaltykę. Poprzez zastosowanie odpowiednich ruchów w obrębie jamy brzusznej można wręcz bezpośrednio przesuwać zalegające w okrężnicy masy kałowe.
- Energia witalna. Medycyna wschodu niekiedy nazywana alternatywną, rozpatruje człowieka nie tylko na poziomie fizycznym, ale również duchowym. Zakłada iż źródłem wszelkiego typu chorób są zaburzenia o charakterze energetycznym. Przez ciało ludzkie, ścieżkami zwanymi meridianami, przepływa energia, która ma swoje źródła w naturze, odziedziczonym genomie oraz w spożywanej żywności. Niekiedy na skutek stresu, szoku emocjonalnego, przygnębienia, nadpobudliwości czy innych czynników, może dojść do zablokowania swobodnego przepływu, co skutkuje jej nadmiarem w jednym obszarze ciała, zaś niedoborem w innym. Istnieje przekonanie, iż odpowiednio przeprowadzony masaż pomaga przywrócić równomierne jej rozłożenie, zapobiegając wystąpieniu bądź lecząc rozwinięty już stan chorobowy.
Rodzaje masażu wspomagającego odchudzanie
Masaż bańką chińską
Masaż ten przebiega z wykorzystaniem gumowych bądź silikonowych baniek. Ma charakter segmentarny tzn. obejmuje tylko miejsca widocznego gromadzenia się tkanki tłuszczowej takie jak: uda, pośladki, pas biodrowy (tzw. boczki), brzuch, ewentualnie grzbiet, kark, ramiona.
We wstępnej fazie masażu tkankę rozgrzewa się manualnie, intensywnie ją rozcierając, ugniatając, oklepując. Następnie nanosi się na skórę oliwkę i przysysa się ruchy bańką. Efekt jaki się uzyskuje to redukcja cellulitu tj. przede wszystkim wygładzenie skóry, rozbicie podskórnej tkanki tłuszczowej i pobudzenie jej usuwania i spalania. Masaż ten zaliczany jest do bolesnych, powoduje silne zaczerwienienie skóry, niekiedy wybroczyny w postaci siniaków. Skutkiem ubocznym może być także uwidocznienie i pękanie naczynek krwionośnych w obrębie ud (tzw. pajączki). Na koniec zabiegu dla zwiększenia rezultatu wklepuje się w skórę balsam o działaniu antycellulitowym. W jego składzie pojawić się może retinol zwiększający grubość skóry poprzez pobudzanie syntezy kolagenu, rozgrzewające olejki eteryczne takie jak cynamonowy, imbirowy czy algi morskie zawierające laminarynę hamującą przekształcanie się preadipocytów w adipocyty, a także poprawiającą mikrokrążenie wskutek uszczelniania i uelastyczniania naczyń krwionośnych. Najlepsze efekty masaż ten daje po zastosowaniu go w serii ok. 10 zabiegów powtarzanych co 3–7 dni.
Manualny masaż odchudzający
Opiera się na wykorzystaniu niezwykle intensywnych technik rozcierania, ugniatania czy oklepywania. Doprowadzić ma do rozbicia zgromadzonych pod skórą złogów tłuszczu, pobudzić ich usuwanie wraz z toksynami wydzielanymi przez poszczególne komórki do przestrzeni między nimi (drenaż). Składa się z naprzemiennie po sobie następujących faz względnego odpoczynku i niezwykle mocnej ingerencji w głąb tkanki, często wykonywanej na napiętym mięśniu. Obejmuje uda, pośladki i tzw. boczki. Niestety bywa bardzo bolesny.
Drenaż limfatyczny
Masaż ten ma postać ucisków, których celem jest przepychanie, tłoczenie, wyciskanie, przesuwanie limfy w kierunku najbliższych węzłów chłonnych. Likwiduje obrzęki różnego pochodzenia, działa oczyszczająco, przyspieszając usuwanie zbędnych produktów przemiany materii komórek.
Polecany jest zwłaszcza w początkowej fazie procesu odchudzania, gdy organizm dotychczas odżywiany nieprawidłowo, pozbywa się nagromadzonych toksyn. Warto wykonywać go jednocześnie z dietą oczyszczającą. Sprawdzić może się w przypadku walki z cellulitem, dążenia do zmniejszenia obwodów dolnych partii ciała czy tendencji do obrzęków nóg. Dobry rezultat przynosi także po intensywnym wysiłku fizycznym. Jest bardzo wolny i delikatny, może więc także oddziaływać relaksacyjnie.
Endermologia
W jej przypadku dłonie masażysty nie wystarczą. Niezbędne staje się użycie głowicy zaopatrzonej w ruchome rolki. Osoba poddawana zabiegowi ubrana jest w specjalny, gładki, przylegający do skóry kombinezon, co zapobiegać ma ewentualnym uszkodzeniom naskórka. Na skutek podciśnienia formowany jest fałd skórny. Tkanka podskórna ulega mobilizacji dzięki zmianom kierunku przesuwania głowicy masującej oraz dostosowaniu szybkości obrotu rolek. Na początku masaż ten stosowany był celem niwelowania blizn, z czasem odkryto, że doskonale sprawdza się także w modelowaniu sylwetki, zwłaszcza w kontekście lipodystrofii. Ujędrnia, drenuje, redukuje cellulit.
Masaż wpływa pozytywnie na organizm na wielu płaszczyznach. Są nawet takie jego rodzaje, o które warto rozszerzyć kurację odchudzającą. Można w tym względzie zdać się na dłonie, wspomóc się gumową bańką, bądź postawić na specjalistyczną aparaturę.
Literatura:
- Kasprzak W., Mańkowska A. (2010): Fizykoterapia, medycyna uzdrowiskowa i SPA. Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
- Magiera L. (2012): Masaż w kosmetyce i odnowie biologicznej. BIO-STYL, Kraków.
- Pałac M., Siwiec M., Owczarek D., Plucińska A. (2011): Otyłość i jej leczenie z zastosowaniem metod fizjoterapeutycznych. Piel. Zdr. Publ. 1,4: 367-372.
- Ratz-Łyko A. (2013): Surowce pochodzenia morskiego jako składniki kosmetyków. Cosmetology Today: Patents and Inventions 4: 4-7.
- Zborowski A. (1998): Masaż klasyczny. Wydanie drugie. Wydawnictwo AZ, Kraków.
Masaż jest pomocny przy odchudzaniu, jednak bez równoczesnego przestrzegania diety jak i ćwiczeń, nie osiągniemy oczekiwanych rezultatów. Systematycznie stosowany, potrafi mocno wpłynąć na wygląd naszej skóry jak i zniwelować cellulit. Niektóre rodzaje masażu możemy wykonywać sami w domu, jednak w przypadku wielu innych warto oddać się w ręce specjalisty. Mam na myśli np. masaż tajski dla kobiet po okresie ciąży, którym zależy na powrocie do sylwetki sprzed porodu.