Czerwienica prawdziwa a dieta – zasady, produkty zalecane i zakazane oraz efekty

Aktualizacja: 26 lutego, 2024

Czerwienica prawdziwa to choroba zaliczana do nowotworowych o przewlekłym przebiegu. Diagnoza czerwienicy prawdziwej stawiana jest stosunkowo rzadko, a rokowania pacjentów starszych, którzy należą do grupy narażenia, poprawnie leczonych farmakologicznie, są bardziej optymistyczne w porównaniu z rówieśnikami, którzy nie zmagają się z chorobą. Leczenie można wspomóc dietoterapią, której celem jest obniżenie wystąpienia ryzyka zakrzepów.

Czerwienica prawdziwa

U 95% pacjentów chorych na czerwienicę prawdziwą stwierdza się mutację genu kinazy tyrozynowej JAK2, co daje dowód na genetyczne podłoże choroby. Czerwienica prawdziwa jest chorobą genetyczną, której diagnozę stawia się na podstawie uzyskania nieprawidłowych wyników badań morfologicznych krwi. Czerwienica dotyczy szpiku kostnego, który produkuje nadmierną ilość erytrocytów. W momencie stwierdzenia zbyt wysokich wartości składników krwi czyli erytrocytów, hemoglobiny oraz hematokrytu, pacjent zostaje skierowany do hematologa celem dalszych badań. Czerwienica prawdziwa jest chorobą dotyczącą nieprawidłowości w budowie morfotycznej oraz nadmiaru erytrocytów, które są powiększone i nadmiernie wysycone hemem. Powyższe zaburzenia zwiększają ryzyko wystąpienia zakrzepów krwi, które mogą zatkać dopływ krwi do ważnych narządów.

Dieta w czerwienicy prawdziwej – zasady

1. Podstawą leczenia czerwienicy są środki farmaceutyczne, wspomagane odpowiednią dietą. Jednak z uwagi na nieuleczalny charakter choroby leki oraz dieta mają na celu poprawę jakości życia zapobiegając tworzeniu zakrzepów oraz ich powikłaniom.
2. Obniżenie spożycia produktów zawierających duże ilości witaminy K oraz E, które mogą powodować hamowanie działania preparatów farmaceutycznych.
3. Spożywanie większej ilości produktów bogatych w witaminę C, która wzmacnia naczynia krwionośne, dzięki udziale w syntezie kolagenu.
4. Prowadzenie umiarkowanie aktywnego trybu życia. Nie męczenia się. Nie zaleca się sportów wyczynowych.
5. Zaleca się wypijanie odpowiedniej ilości wody. Ograniczenie spożywania mocnej kawy oraz mocnych naparów z herbat.

Dieta w czerwienicy prawdziwej – produkty zalecane i zakazane

Produkty niezalecane:

1.Nadmiar produktów bogatych w witaminę K, która zwiększa krzepliwość krwi i może obniżać działanie leków farmaceutycznych: szpinak, masło, wątroba, żółtka jaj.

2. Nadmiar produktów bogatych w witaminę E, która podobnie jak wit. K może obniżać działanie leków przeciwzakrzepowych: oleje roślinne, orzechy, pestki dyni, nasiona słonecznika, orzechy włoskie, orzechy ziemne, migdały, zielone warzywa liściaste, produkty z pełnego przemiału, wątroba, podroby.

3. Nadmiar produktów bogatych w żelazo: orzechy włoskie i nerkowce, suche nasiona roślin strączkowych (soczewica, ciecierzyca, groch, fasola, soja), szpinak, natka z pietruszki, buraki, wątroba, podroby.

4. Produkty zawierające składniki o naturalnym działaniu na rozrzedzenie krwi. Stosowanie ich dodatkowo może spowodować nadmierne rozrzedzenie krwi, co może być przyczyną krwotoku.

• Kurkuma
• Imbir
• Czosnek
• Truskawki
• Żeń-szeń
• Miłorząb japoński
• Rumianek, szałwia

5. Picie soku grejpfrutowego oraz żurawinowego, które mogą powodować obniżenie aktywności leków przeciwzakrzepowych, nasilając krwotoki.

Produkty zalecane: żywienie nie odbiega od żywienia podstawowego, za wyjątkiem ograniczenia spożycia produktów niezalecanych. Dieta powinna być zgodna z zapotrzebowaniem organizmu na energię oraz składniki odżywcze, dostosowana indywidualnie do potrzeb organizmu pacjenta z uwzględnieniem płci, wieku, masy ciała wzrostu oraz aktywności fizycznej.  

Dieta w czerwienicy prawdziwej – efekty

Dieta stosowana w czerwienicy prawdziwej jest elementem wspomagającym terapię farmakologiczną i opiera się na eliminacji ewentualnych niekorzystnych interakcji między składnikami żywności, a lekami przeciwzakrzepowymi. Stosowanie się do zasad diety wspomaga farmakoterapię poprzez brak hamowania lub nadmiernej aktywacji preparatów przeciwzakrzepowych.

Czerwienica prawdziwa należy do chorób nowotworowych. Pacjent pod opieką hematologa, który poprawnie prowadzi leczenie farmakologiczne przeżywa porównywalną ilość lat względem osób niezmagających się z chorobą. Terapia dietetyczna ma na celu między innymi eliminację interakcji między żywnością a lekami.