Pektyna – właściwości, cena, gdzie kupić, szkodliwość. Pektyna do dżemów
Aktualizacja: 6 maja, 2024
Pektyna to włókno o wielu właściwościach zdrowotnych. Jako rozpuszczalny błonnik pomaga obniżyć poziom cholesterolu, reguluje cukier i wspomaga funkcjonowanie jelit.
Pektyna
Pektyna jest węglowodanem ekstrahowanym z owoców, warzyw i nasion. Głównie stosowana jest jako środek żelujący, środek zagęszczający i stabilizator w żywności sprzedawany w postaci proszku, używany przede wszystkim do dżemów i galaretek. Duże ilości pektyny można znaleźć w owocach takich jak: jabłka, gruszki, śliwki, pomarańcze i inne owoce cytrusowe, natomiast owoce miękkie (wiśnie, truskawki) nie cieszą się jej wysoką zawartością. Pektyna jest źródłem błonnika, dlatego też często stosowana w leczeniu zaparć i problemów trawiennych.
Pektyna – właściwości
Badania sugerują, że pektyna stabilizuje poziom cholesterolu we krwi, zalecana dawka to minimum 15 g dziennie. Można ją spożywać bezpośrednio z wysokobłonnikowych pokarmów, takich jak owoce, warzywa i nasiona. Jedno z badań przeprowadzonych na University of Florida College of Medicine wykazało, że dieta suplementowana pektyną grejpfruta, bez zmiany stylu życia, może znacznie obniżyć poziom cholesterolu w osoczu. Badanie trwało 16 tygodni i obejmowało 27 ochotników, którzy zostali poddani badaniu przesiewowemu na średnie lub wysokie ryzyko wystąpienia choroby wieńcowej z powodu hipercholesterolemii. Badanie nie zakłócało bieżącej diety ani stylu życia uczestników. Suplementacja pektyną grejpfrutową obniżyła poziom cholesterolu w osoczu o 7,6%, a cholesterolu LDL o 10,8%.
Pektyna zwiększa również lepkość i objętość stolca, jest powszechnie stosowana do naturalnego łagodzenia zaparć oraz biegunek. Badanie przeprowadzone w 2001 roku w Centrum Zdrowia i Badań Populacji w Bangladeszu stwierdziło korzystny efekt spożycia pektyny u dzieci z uporczywą biegunką. W badaniu wzięło udział 62 chłopców w wieku 5–12 miesięcy, którym podawano dietę na bazie ryżu zawierającego dodatek pektyny i zielonego gotowanego banana lub sam ryż. Wyniki wskazywały na to, że banan i pektyna znacząco zmniejszały ilość stolca.
Pektyna spowalnia aktywność enzymów rozkładających skrobię i cukier, tym samym zmniejszając ryzyko wzrostu masy ciała i zachorowania na cukrzycę. Badanie opublikowane w American Journal of Clinical Nutrition oceniało wpływ spożycia pektyny na 12 insulinoniezależnych pacjentów z cukrzycą typu 2. Uczestnicy zostali przetestowani pod kątem opróżniania żołądka, tolerancji glukozy i odpowiedzi hormonalnych. Przez dwa tygodnie podawano im dietę 2400 kalorii, o niskiej zawartości błonnika. Następnie do diety dodano 20 g pektyny jabłkowej (dietę stosowano miesiąc). Wyniki sugerują, że długotrwałe przyjmowanie pektyny spowalnia szybkość opróżniania żołądka i polepsza tolerancję glukozy, czyniąc ją naturalnym lekiem na cukrzycę.
Można również wnioskować, iż pektyna pomaga w utracie wagi. W badaniu przeprowadzonym w 2014 roku na Uniwersytecie Wageningen w Holandii oceniono wpływ suplementów pektynowych na 29 uczestnikach. Wyniki sugerują, że pektyna była w stanie zmniejszyć apetyt, zwiększając energię.
Pektyna – cena, gdzie kupić?
Pektynę można kupić w sklepach internetowych oraz w większych supermarketach. Koszt opakowania to około 4–5 zł za 30 g lub 10 zł za 100 g.
Pektyna – szkodliwość
Pektyna jest naturalnie występującym polisacharydem i jest uważana za bezpieczny produkt do spożycia przez ludzi. Od wielu lat z powodzeniem stosuje się ją w przemyśle spożywczym. Jedynym szkodliwym skutkiem przyjmowania pektyny może być jej interakcja z niektórymi lekami, która zmniejsza ich wchłanianie oraz skuteczność. Aby temu zapobiec, wystarczy przyjmować pektynę około cztery godziny po przyjęciu leków.
Pektyna do dżemów
Pektyna, jako frakcja rozpuszczalnego włókna pokarmowego, czyli błonnika, posiada naturalną właściwość tworzenia żeli oraz galaretek w środowisku kwaśnym, co można wykorzystać w przygotowaniu domowych dżemów i konfitur. Polecana jest pektyna amidowana przez mniejszą zawartość grup metylowych, a większy zakres żelowania (w szerszym zakresie pH). Jest to idealny składnik, który powinien być stosowany przy domowych wyrobach, gdyż użycie cukru żelującego sprawia, że skład przetworu jest podobny do tego, który możemy spotkać w gotowych dżemach ze sklepu.
Ze względu na swoje właściwości pektyna jest produktem zalecanym w codziennej diecie, możemy ją spotkać m.in. owocach i nasionach lub w formie proszku, który polecany jest przede wszystkim do domowych wyrobów zamiast substancji żelującej o wysokiej zawartości cukru i konserwantów.
Literatura:
- González M., Rivas C., Caride B., Lamas M. A., Taboada M. C., Effects of orange and apple pectin on cholesterol concentration in serum, liver and faeces. J Physiol Biochem. 1998 Jun;54(2):99–104,
- Brouns F., Theuwissen E., Adam A., Bell M., Berger A., Mensink R. P., Cholesterol-lowering properties of different pectin types in mildly hyper-cholesterolemic men and women. Eur J Clin Nutr. 2012 May;66(5):591–9,
- Cerda J. J., Robbins F. L., Burgin C. W., Baumgartner T. G., Rice R. W., The effects of grapefruit pectin on patients at risk for coronary heart disease without altering diet or lifestyle. Clin Cardiol. 1988 Sep;11(9):589–94,
- Julie E., Flood-Obbagy, Barbara J. Rolls, The effect of fruit in different forms on energy intake and satiety at a meal. Appetite. 2009 Apr; 52(2): 416–422,
- Raquel Díez, Juan J. García, M. José Diez, Matilde Sierra, Ana M. Sahagún, Ángela P. Calle, Nélida Fernández. Hypoglycemic and Hypolipidemic Potential of a High Fiber Diet in Healthy versus Diabetic Rabbits. Biomed Res Int