Czy ksylitol jest rakotwórczy? Szkodliwość ksylitolu

Aktualizacja: 9 kwietnia, 2024

Na rynku można spotkać coraz większą gamę słodzików, zastępujących biały cukier. Stewia, erytrytol, sorbitol oraz sławny ksylitol, który zyskał miano naturalnego cukru. Często wykorzystywany jako dodatek do słodyczy (E967), past do zębów czy gum do żucia. Z czego produkowany jest ksylitol i czy aby na pewno służy on zdrowiu?

Ksylitol

Ksylitol zaliczany jest do grupy polioli, czyli alkoholi cukrowych. Wyglądem i smakiem przypominający zwykły cukier (sacharozę). Można go spotkać zarówno w produktach spożywczych, jak i w czystej postaci. Popularność zyskał dzięki swojej słodyczy, niskiej kaloryczności oraz niskiemu indeksowi glikemicznemu (bardzo wolno podnosi glukozę we krwi), przez co może służyć diabetykom i osobom na diecie redukcyjnej. Należy wspomnieć, że oryginalny ksylitol pochodzi z Finlandii i jest pozyskiwany z kory brzozy, dlatego czytając etykiety nie daj się złapać marketingowym pułapkom.

Szkodliwość ksylitolu

Powodem, dla którego alkohole cukrowe, takie jak ksylitol mogą być nie zalecane do spożycia przez ludzi jest to, że organizm nie może ich odpowiednio strawić, przez co tworzy środowisko dla bakterii i drożdży.

Ludzie z powikłaniami jelitowymi, takimi jak zespół jelita drażliwego, przerost bakterii jelita cienkiego (SIBO) i choroba Leśniowskiego-Crohna mogą doświadczać zwiększonych zaburzeń żołądkowo-jelitowych zaostrzonych przez alkohole cukrowe.

Według jednego z raportów kluczem do utrzymania zdrowia jest umiar. Skutki uboczne ksylitolu można zauważyć po przekroczeniu 40–50g na dzień, obejmują one: gazy, wzdęcia, nudności, biegunkę, kolkę i zwiększone ruchy jelit.

W małych ilościach ksylitol nie jest uznawany za szkodliwy (zalecana dawka to 15 g/dobę), wykazano natomiast jego bakteriobójcze działanie w jamie ustnej, dzięki czemu walczy z zapaleniem dziąseł i przeciwdziała próchnicy, co wykazały m.in. badania opublikowane w “Journal of Dental Education”.

Jako cała grupa alkohole cukrowe mogą oddziaływać z lekami. W szczególności u diabetyków, spożywających leki do kontrolowania wagi.

Czy ksylitol jest rakotwórczy?

Obecnie nie ma żadnych badań, które dowodziłyby, że żucie gumy słodzonej ksylitolem lub spożywanie słodzonych przez ksylitol ciastek, spowoduje jakiekolwiek choroby, jednak powinno się być ostrożnym w jego spożywaniu i nie dopuścić do tego, aby stał się on częścią codziennego naturalnego schematu żywienia.

W jednym z badań wykazano natomiast, że może on potencjalnie leczyć raka płuc przez hamowanie proliferacji komórek. Polecany jako zamiennik cukru, dla osób chorujących na raka. Jak wcześniej wspomniano ważne jest jednak jego pochodzenie, gdyż świadczy to o jakości oraz bezpieczeństwu.

W ostatnich latach, dzięki postępom biotechnologii, zaczęto produkować ksylitol z kolb kukurydzy pochodzący z Chin, co jest znacznie tańszym procesem, dlatego też przy jego wyborze nigdy nie należy sugerować się ceną. Niestety różnica między ksylitolem z brzozy, a tym z kukurydzy nie tkwi jedynie w cenie produktu, różnią się one również procesem produkcji. Ksylitol jest wytwarzany najczęściej z kukurydzy modyfikowanej genetycznie, co na dzień dzisiejszy budzi wiele kontrowersji, gdyż żywność GMO w badaniach została powiązana m.in. ze zwiększonym ryzykiem raka piersi.

Ksylitol z kukurydzy produkowany jest za pomocą procesu hydrolizy biomasy, która przy produkcji oryginalnego ksylitolu z Finlandii nie jest stosowana ze względu na jej szkodliwość dla środowiska.

Ksylitol należy do bezpiecznej żywności, jeśli spożywasz go w małej ilościach, najlepiej sporadycznie. Przy jego wyborze zawsze sprawdzaj kraj pochodzenia produktu, surowiec z jakiego jest pozyskiwany i nie daj się zwieść cenie oraz opakowaniu.