Kapsaicyna i piperyna: właściwości, wady i występowanie „ostrych substancji”

16 18 20

„Ostre substancje”, nie tylko posiadają wyrazisty smak, ale także liczne właściwości, które w badaniach naukowych wykazały prozdrowotne działanie.

Dawniej, naturalne substancje o charakterystycznym, ostrym smaku były wykorzystywane w leczeniu bólu oraz jako wyśmienity dodatek do potraw. Ich przykładami może być kapsaicyna z czerwonej papryczki i piperyna z czarnego pieprzu.

Kapsaicyna

Kapsaicyna to substancja chemiczna, pochodzenia organicznego, która odpowiada za ostry smak papryki chili. Jest zaliczana do grupy alkaloidów. Działa na nocyreceptory, czyli receptory bólu, które to właśnie są odpowiedzialne za piekące odczucie w jamie ustnej po spożyciu chili.

WażneIlość kapsaicyny w danym produkcie lub potrawie (ostrość) mierzona jest w skali SHU (Scoville’a). Dla kapsaicyny w czystej postaci wynosi 15,000,000–16,000,000 SHU. Na przykład sos tabasco posiada ostrość na poziomie 2 500–5 000 SHU.

Kapsaicyna stosowana jest najczęściej jako dodatek żywnościowy. Ze względu na swoją toksyczność nie można jej nabyć w czystej postaci.

Piperyna

Piperyna jest alkaloidem występującym w czarnym pieprzu. To organiczny związek chemiczny będący pochodną piperydyny.

Jej źródłem jest czarny pieprz, co powoduje, że jest substancją powszechnie stosowaną jako dodatek smakowy do potraw. Sama, czysta, wyizolowana piperyna jest przeważnie bezbarwną, krystaliczną substancją.

Kapsaicyna – właściwości

Substancja o ostrym smaku ma właściwości rozgrzewające i usprawniające trawienie. Kapsaicyna nie jest substancją rozpuszczalną w wodzie, natomiast rozpuszcza się w alkoholu i tłuszczach, dlatego często po spożyciu bardzo ostrej potrawy, ulgi wcale nie przynosi woda, lecz napój z zawartością tłuszczu np. mleko.

Przede wszystkim kapsaicyna nadaje wszystkim potrawom ostry smak, ale to nie jedyne właściwości jakie posiada ta substancja. Kapsaicyna uśmierza ból oraz rozgrzewa, co jest wykorzystywane często w środkach do stosowania zewnętrznego np. maściach pomagającym na bóle mięśniowo-stawowe.

WażneW medycynie ludowej stosowano kapsaicynę głównie z powodu jej właściwości przeciwdrobnoustrojowych, co zostało dziś potwierdzone przez liczne badania naukowe. Udowodniono również jej wpływ na zwiększony metabolizm tłuszczów, dzięki czemu wspomaga odchudzanie.

Naukowcy wskazują także na działanie obniżające ciśnienie tętnicze krwi, co zapobiega powstawaniu groźnego dla zdrowia nadciśnienia.

Ponadto wykazano, że kapsaicyna posiada zdolności przeciwutleniające, chroniące przed stresem oksydacyjnym. Ostatnie badania przynoszą informacje o zastosowaniu kapsaicyny w leczeniu nowotworów, gdyż substancja posiada właściwości pobudzające komórki nowotworowe do apoptozy (samozagłady).

Piperyna – właściwości

Piperyna od dawna w medycynie była stosowana jako środek przeciwbólowy. Dobrze także sprawdza się we wszelkich dolegliwościach pochodzenia żołądkowego, poprawia trawienie, wzmagając wydzielanie soków trawiennych. Okazuje się, że substancja czarnego pieprzu może zwiększać wchłanianie substancji odżywczych: selenu, β-karotenu, witaminy A, C oraz B6.

Wyniki wielu badań potwierdzają właściwości odchudzające piperyny poprzez obniżenie poziomu tłuszczu we krwi oraz zapobieganie tworzeniu się nowych komórek tłuszczowych.

Wyniki doświadczeń na szczurach przedstawiają piperynę jako środek antynowotworowy, który może hamować wzrost komórek nowotworowych. Ponadto ta ostra przyprawa posiada właściwości przeciwdepresyjne, poprzez wzrost serotoniny oraz dopaminy, ważnych dla człowieka neuroprzekaźników.

Piperyna także obniża ciśnienie krwi, poprawia krążenie oraz wykazuje silne zdolności antyoksydacyjne.

Kapsaicyna i piperyna – wady

Kapsaicyna w dużych dawkach jest substancją toksyczną, która może uszkodzić wątrobę. Może okazać się nawet śmiertelną trucizną, ponieważ jej przedawkowanie może powodować kłopoty z oddychaniem, zasinienie skóry oraz konwulsje. Toksyczne działanie kapsaicyny wynika z nadmiernego porażenia układu nerwowego, co zakłóca jego prawidłowe funkcjonowanie.

Piperyna jest uważana za substancję bezpieczną i bardzo polecaną w suplementach diety na odchudzanie. Nie wykazano jej genotoksyczności, jednak należy uważać z ilością stosowanych środków i nie przekraczać dozwolonej dawki piperyny. Doprowadzić to może do podrażnienia błony śluzowej przewodu pokarmowego oraz dawać objawy żołądkowe.

Kapsaicyna i piperyna – gdzie występują

Kapsaicyna naturalnie występuje w czerwonej papryczce i odpowiada za jej charakterystyczny, ostry smak. Na skalę przemysłową ostrą przyprawę pozyskuje się z papryki rocznej lub papryki chili.

Piperyna występuje w zewnętrznej warstwie owoców czarnego pieprzu. Posiada ostry, ale zarazem gorzki smak.

Piperyna i kapsaicyna to substancje nadające ostry, wyrazisty smak wielu potrawom. Oprócz kulinarnych zastosowań, posiadają liczne właściwości lecznicze, które wspomagają prawidłowe funkcjonowanie organizmu.

Kup dietę online – od dietetyka
Opublikowano ponad miesiąc temu
Oceń artykuł
Kapsaicyna i piperyna: właściwości, wady i występowanie „ostrych substancji” - 3.5/5. Oddano 121 głosy.
Autor artykułu:
, Dyplomowany dietetyk i biotechnolog. Swoje badania koncentruje na temacie komórek macierzystych i terapii z ich wykorzystaniem, dietetyki klinicznej i bioinżynierii komórek.

Opinie

  • Pola 03.05.2017, 10:45

    Spotkaliscie się kiedyś z tym że organizm odrzuca piperynę ? W postaci egzemy na dłoniach i przeziębienia?

    Odpowiedz
    • Wojtek 04.05.2017, 8:50

      Eksperymentując na sobie z piperyną 5 mg miałem skoki ciśnienia,, podwyższoną temperaturę i bóle i pieczenia w gardle

      Odpowiedz
  • Pilot 09.04.2019, 3:06

    caly ten tekst jest bezuzyteczny,bo nie podano,jakie ilosci papryczki sa naprawde szkodliwe.Cala Ameryka Srodkowa i poludniowa je ja stale i do wszystkiego a witalnosc tych ludzi imich zdrowie sa neizrownane.ILE wiec trzeb aby zjesli papryczek,zeby zaszkodzily : kilogram?dziesiec,wiecej ? Praktycznei nei sa znane przypadki zatrucia czy choroby z tego powodu

    Odpowiedz
    • ChilliHead 12.06.2020, 3:12

      Ja kilogram świeżej chilli mam na 3 do czasami 4 dni.
      Nie będę opisywał jakie korzyści odniosłem przez 8 miesiące od momentu kiedy zacząłem jej jeść bo nie wiem czy jest tyle miejsc, ale napiszę tylko, że przy tej ilości którą zjadam nie zauważyłem żadnych efektów ubocznych. Pozdrawiam
      P.S gdyby kogoś interesowały szczegóły lub miał pytania zapraszam do kontaktu. Pożyteczną wiedzą obowiązek się podzielić.
      [email protected]

      Odpowiedz

Napisz swoją opinię

Twoja opinia jest ważna. Zarówno dla nas jak i innych osób korzystających z naszego serwisu.

Twój adres e-mail nie będzie opublikowany.
Obowiązkowe pola są oznaczone