Łosoś – charakterystyka, występowanie, hodowla i sposób przygotowania

Aktualizacja: 29 kwietnia, 2024

Ilość ryb jadalnych występujących na świecie jest ogromna. Każdy byłby w stanie znaleźć coś dla siebie pod względem walorów smakowych. Porcja naszych ulubionych ryb przyrządzona nawet w najprostszy sposób może smakować wyśmienicie. Ponadto ryby są źródłem bardzo dobrej jakości białka oraz wielonienasyconych kwasów tłuszczowych z rodziny omega-3, które wpływają na prace mózgu, wzrok i są budulcem naszych komórek.

Wśród podstawowego podziału ryb wyróżnia się ryby morskie i słodkowodne. Także ze względu na zawartość tłuszczu w mięsie ryby dzieli się na tłuste i chude. Wśród wartości odżywczych jakie niesie ich mięso zawierają najwięcej (około 20%) białka, którego skład aminokwasowy jest zbliżony do składu białek zwierząt rzeźnych. Ponadto zawierają też witaminy: D oraz A (ryby słodkowodne), a także sole mineralne głównie: jod, fosfor i wapń, żelazo, fluor.

Łosoś

Łosoś jest zaliczany do tłustych ryb morskich, a wśród całej zawartości tłuszczu wyróżnia się szczególnie zawartość nienasyconych kwasów z grupy Omega-3, takich jak kwas eikozapentaenowy (EPA) i dokozaheksaenowy (DHA), dochodząca nawet do 2,8 g na 100 g mięsa. W prawidłowych proporcjach wpływają bardzo korzystnie na nasze ciało, które niestety nie potrafi ich syntetyzować i muszą być dostarczone wraz z pożywieniem.

Łosoś – występowanie

Ta bardzo smaczna i zdrowa ryba wstępuje naturalnie w wodach północnej części Oceanu Atlantyckiego oraz w rzekach do niego uchodzących, zarówno po stronie europejskiej, jak i amerykańskiej. Istnieje wiele odmian tej ryby, a najpopularniejszy jest łosoś z Atlantyku (islandzki, szkocki, irlandzki, oraz niewątpliwie królujący pod względem popularności łosoś norweski) i z Pacyfiku. Smakosze natomiast szczególnie cenią sobie odmianę bałtycką. W przeciwieństwie do pochodzącej z hodowli, łatwo dostępnej odmiany norweskiej, nasz łosoś żyje w warunkach naturalnych.

Łosoś – hodowla

Hodowlany osiąga długość 40–60 cm. Jednak coraz częściej możemy usłyszeć o skandalicznych wręcz warunkach hodowli przemysłowej tych ryb, na przykład na terenach należących do Norwegii. Faktem jest że łosoś, którego spotkamy najczęściej w sklepie będzie pochodził właśnie z norweskiej hodowli.

Niestety musimy być  realistami, fermy ryb są często żyłami złota, które są nastawione bardzo mocno na zysk, a zdrowie konsumentów schodzi na drugi plan. Ryby znajdujące się na takiej farmie mogą być karmione mączką roślinną, pochodzącą z odpadów zakładów mięsnych, a aby zminimalizować straty związane z chorobami dodawane są także antybiotyki. Jednak szczegóły tego procederu znają zapewne tylko hodowcy, a osoby zainteresowane tematem dzielą się na unikające ryb hodowlanych oraz ich zwolenników, którzy zdają się nie przejmować możliwym zagrożeniem. Warto jest jednak zachować pewną rozwagę, jednocześnie nie zapominając walorach zdrowotnych i smakowych prawidłowo wyhodowanych osobników. Łosoś dziko występujący jest niestety rybą bardzo drogą oraz niedostępną na szerszą skalę w rodzimych sklepach. Jego wygląd jest nieco mniej apetyczny przez blady kolor oraz mniejsze rozmiary.

Cechy jakimi powinniśmy kierować się podczas zakupu tej nie najtańszej ryby powinny być znane przynajmniej w minimalny sposób przez każdego smakosza ryb, aby nie wyrzucić pieniędzy na marne. Podstawowe charakterystyczne walory świadczące o dobrej jakości i świeżości tego produktu w sklepie to:

• zapach: niedrażniący, świeży, morski,
• oczy: klarowne, jasne, niezapadnięte bez efektu zamglenia,
• skóra: jasna, błyszcząca, podczas zginania lekko ryby nie powinny powstawać na niej zmarszczki, bez żadnych uszkodzeń, blizn. Brzuch powinien mieć jasny, naturalny kolor.

Łosoś – charakterystyka mięsa

Na osobny podpunkt zasługuje opis mięsa tych wyśmienitych ryb. Mięso łososia hodowlanego ma barwę pomarańczową lub czerwonawą, zaś u łososia dzikiego pojawia się białawy miąższ. Barwa mięsa jest wynikiem występowania w ciele barwników z grupy karotenoidów, które występują naturalnie również w owocach i warzywach. Pomimo bardzo dobrego smaku nie jest to trudny w przygotowaniu i obróbce surowiec. W zupełności wystarcza marynata z soku cytryny z dodatkiem rozmarynu lub inne proste zalewy.

Łosoś – sposób przygotowania

Łosoś zajmuje jedno z najbardziej szanowanych miejsc w kuchni. Jego mięso jest tak doskonałe i pyszne, że trudno zaliczyć je do owoców morza, a zarazem daje wiele możliwości przygotowania pysznych i pożywnych posiłków. Mięso łososia nadaje się do pieczenia, grillowania, przyrządzania na parze, smażenia. Pamiętajmy jednak, że najbardziej zdrową propozycją będzie przygotowywanie go na parze lub pieczenie z grillowaniem, w wyniku czego nie tracimy cennych witamin, a tłuszcze ulegają najmniejszym, niepożądanym przemianom. Wędzenie oraz smażenie jest niezalecane, ze względu na przemiany tłuszczów, które tracą swoje cenne właściwości prozdrowotne.

Cóż takiego specjalnego znajdziemy w mięsie łososi? Hitem numer jeden jest wysoka zawartość rozsławionych kwasów tłuszczowych Omega 3, które chronią nasze serce, układ krążenia i skutecznie likwidują stany zapalne, takie jak reumatyzm. Ułatwia on przepływ i wchłanianie wapnia, sodu oraz innych cząstek niezbędnych do budowy silnych komórek naszego serca. Co ważne dla pań, udowodniono, że spożywanie ryb oleistych łagodzi bóle menstruacyjne i zapobiega wahaniom nastrojów.

Funkcje i rola kwasów z grupy Omega-3 i 6 zostały już omówione w poprzednim artykule. Dodatkowo pamiętajmy o odpowiednim spożyciu witaminy E, będącej naturalnym antyoksydantem (przeciwutleniaczem), chroniącym kwasy tłuszczowe przed utlenieniem się, co niesie za sobą nie tylko brak prozdrowotnej aktywności, ale również możliwość negatywnego wpływu na nasz organizm.