Dieta McDougalla, czyli zasady diety opartej na skrobi
Aktualizacja: 20 maja, 2024
Każda dieta oferująca spektakularne korzyści zdrowotne budzi ogromne zainteresowanie. W artykule zweryfikujemy słuszność jednej z nich – diety McDougalla.
Dieta McDougalla
John A. Mcdougall to amerykański internista, który zasłynął ze swojej książki “Zdrowie bez recepty, czyli skrobia, która leczy”. Dieta propagowana przez autora cieszy się ogromną popularnością i przypisuje jej się wiele korzystnych skutków zdrowotnych – wyrównanie poziomu glukozy we krwi do wartości w granicach normy, zapobieganie wystąpieniu chorób, takich jak miażdżyca, artretyzm i wiele innych. Z czym wiąże się ten efekt i czy warto zastosować się do proponowanych przez McDougalla zaleceń?
Zasady diety opartej na skrobi
Dieta McDougalla to dieta, której podstawę stanowi skrobia, czyli węglowodan złożony obecny w zbożach, roślinach strączkowych, ziemniakach. Jest to dieta wegańska – pozbawiona wszelkich produktów pochodzenia zwierzęcego – mięsa, ryb, jaj, mleka i przetworów mlecznych. To co odróżnia dietę McDougalla od diety wegańskiej to bardzo restrykcyjne ograniczenie podaży tłuszczów. Tłuszcze, nie tylko pochodzenia zwierzęcego, ale również te roślinne nie są zalecane. Podstawowe zasady diety to:
- bazowanie na produktach skrobiowych. Najwyższy procent energii powinien być dostarczany każdego dnia wraz z produktami węglowodanowymi – ryżem, pieczywem pełnoziarnistym, ziemniakami, roślinami strączkowymi, mąką;
- zupełna eliminacja mięsa, ryb, jaj, mleka i przetworów mlecznych;
- rezygnacja z tłuszczów, także tych roślinnych;
- codzienne spożywanie warzyw i owoców;
- wykluczenie wysoko przetworzonych produktów i cukrów prostych (pomijając te zawarte w owocach, jednak i one podlegają pewnym ograniczeniom).
To co w diecie McDougalla bardzo wygodne to brak konieczności przeliczania kalorii i poszczególnych składników odżywczych. Wegańska dieta wysokowęglowodanowa może przynieść korzystne efekty zdrowotne, na co naukowe dowody pojawiają się lawinowo. Nieuzasadnione jednak wydaje się być ograniczanie przez McDougalla’a tłuszczów roślinnych. Eliminacja z diety ryb pozbawia najlepszego źródła kwasów tłuszczowych omega-3 niezbędnych m.in. do prawidłowej pracy układu nerwowego i przeciwdziałania stanom zapalnym. Kwasy te w dużych ilościach znajdują się także w olejach pochodzenia roślinnego. Dieta zubożona w te elementy może skutkować niedoborem NNKT. Pod uwagę należy wziąć także fakt, że sposób żywienia Polaków już teraz obciążony jest poważnym deficytem tego składnika.
Dieta McDougalla – wskazania
Dieta McDougalla jest dietą wegańską. Takiemu sposobowi żywienia przypisuje się liczne korzyści w postaci – obniżenia glikemii, unormowania profilu lipidowego, redukcji nadwagi, zmniejszenia ryzyka wystąpienia miażdżycy. Nie wszystkie jednak elementy diety McDougall’a wydają się być uzasadnione z punktu widzenia racjonalnego żywienia. Dieta oparta na skrobi nie dostarcza wystarczającej ilości tłuszczu. Ten składnik odżywczy niesłusznie przedstawiany jest często jako zbędny element codziennej diety, który należy wyeliminować. Choć ograniczenie tłuszczów zwierzęcych do minimum jest uzasadnione, sytuacja wygląda inaczej w przypadku tłuszczów roślinnych. Nienasycone kwasy tłuszczowe, zwłaszcza te niezbędne, których zdolności syntetyzowana jesteśmy pozbawieni, powinny być dostarczane każdego dnia. Racjonalna dieta wegańska obfituje w oleje roślinne (przynajmniej 20% energii w codziennej racji pokarmowej powinno pochodzić z tłuszczu). Ograniczenie spożycia olejów roślinnych wraz z eliminacją z jadłospisu ryb grozi niedoborami niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, zwiększa także ryzyko niedostatecznej podaży witamin rozpuszczalnych w tłuszczach – A,D,E,K.
Z powyższych rozważań płyną wnioski wskazujące na możliwe korzystne oddziaływanie na zdrowie diety McDougall’a, jednakże pod warunkiem wprowadzenia pewnych modyfikacji. Co zostało wspomniane – dieta McDougalla jest dietą wegańską, a tę można polecić osobom borykającym się z problemami zbyt wysokiego poziomu cholesterolu, cukrzycy czy nadwagą. Konieczne jest natomiast zachowanie właściwych proporcji, pozostając przy głównej zasadzie tego sposobu żywienia – dominacji skrobi.
Dieta oparta na skrobi – co jeść, czego unikać?
Opierając swoją dietę na produktach skrobiowych, aby uzyskać korzystne efekty, musimy jednocześnie wyeliminować bądź ograniczyć pewne produkty. Poniżej lista produktów wskazanych oraz przeciwwskazanych zgodna z zaleceniami doktora McDougall’a.
Produkty wskazane:
- pieczywo (najlepiej pełnoziarniste)
- rośliny strączkowe
- kukurydza
- mąka z pełnego przemiału
- makarony, kasze, ryż
- ziemniaki, bataty
- pozostałe warzywa
- owoce (1 do 4 porcji dziennie)
Produkty przeciwwskazane:
- mięsa wszelkiego rodzaju
- tłuszcz zwierzęcy
- ryby
- owoce morza
- jaja
- mleko
- sery
- cukier, miód
- słodycze
- margaryny roślinne, oleje roślinne
Podsumowując – pewne elementy diety proponowanej przez doktora McDougall’a są korzystne i zgodne z obecnym stanem wiedzy. Dieta eliminuje bowiem cukry proste i tłuszcze zwierzęce, które spożywane w nadmiarze stają się główną przyczyną chorób dietozależnych. Z kolei niewłaściwe proporcje składników odżywczych i niedobór NNKT, który się z tym wiąże, może budzić niepokój i skłaniać raczej do wyboru tradycyjnej diety wegańskiej. Dobrze zbilansowana dieta wegańska może przynieść liczne korzyści dla organizmu, co zostało potwierdzone przez najważniejsze światowe organizacje do spraw zdrowia. Każdą poważną zmianę w zwyczajowym jadłospisie warto skonsultować z dietetykiem, który indywidualnie dopasuje ją do potrzeb osoby zainteresowanej.
Literatura:
- Strona oficjalna twórcy diety: https://www.drmcdougall.com
- Jarosz Mirosław; Normy żywienia dla populacji polskiej – nowelizacja; Instytut Żywności i Żywienia 2012
- Materac Ewa i wps., Rola kwasów tłuszczowych omega-3 i omega-6 w organizmie człowieka; BROMAT. CHEM. TOKSYKOL. XLVI, 2013, 2, str. 225 – 233
- Craig WJ, Mangels AR (2009); Position of the American Dietetic Association: vegetarian diets; J Am Diet Assoc Jul;109(7):1266-82.
Eliminując tłuszcz odzyskałam prawidłową pracę jelit, niemal z dnia na dzień -zaparcia ustąpiły a miałam problem od kilkudziesięciu lat ,próbowałam już chyba wszystkiego co polecane w tej przypadłości.Waga, w ciągu 2 tyg o 5-7 kg mniej(+ -)2 kg na wodę z organizmu.Ale jest problem z żelazem? magnezem? muszę suplementować, podaż albo przyswajanie szwankuje.Objawiło się to zaburzeniami pracy mięśnia sercowego.Tłuszcze w postaci orzechów włoskich, ziemnych, słonecznik, avocado 1/2 dziennie.Myślę że to jest jakaś porcja wystarczająca a jednocześnie nie łamiąca zasad diety.Ważne by zachować tę główną zasadę-tłuszcz w postaci nieprzetworzonej.
Żelazo niehemowe czyli to pochodzące od roślin, przyswajane jest wyłącznie wspomagane wit. C. A co do magnezu, to więcej nasion np. pestek z dyni.