Dieta bez pszenicy – wskazania, efekty, opinie, przepisy

Aktualizacja: 26 lutego, 2024

Pszenica to jedno z najważniejszych zbóż uprawowych nie tylko w Polsce, ale i na całym świecie. Od wieków ceniona jest  za swoje walory odżywcze i lecznice. Nie mniej jednak pojawia się coraz więcej zwolenników diety, w której całkowicie eliminuje się pszenicę. Dlaczego?  

Dieta bez pszenicy 

Najbardziej znana dieta bez pszenicy, została opracowana przez dr Williama Davisa, amerykańskiego kardiologa. Jest to dieta odchudzająca, której celem jest  eliminacja glutenu.  Zdaniem twórcy już po 2 tygodniach wykluczenia glutenu z jadłospisu można schudnąć aż 5 kg. 

Dieta bez pszenicy – założenia

Dieta odchudzająca bez pszenicy nie jest dietą przeznaczoną stricte dla osób uczulonych na gluten,  pacjentów z celiakią, lecz dla osób borykających się z nadwagą.

Twórca tej diety w swoim opracowaniu dowodzi, że zboże pszenicy to największy winowajca współczesnych chorób cywilizacyjnych. Produkty z pszenicy bowiem mogą doprowadzić do zaburzenia równowagi hormonalnej i metabolizmu, ale także mogą spowodować choroby serca, cukrzycę typu 2, Alzheimera, raka i wiele innych dolegliwości. 

Analizując zmiany anatomiczne jakim uległa pszenica na przestrzeni lat, autor tej diety chce nas utwierdzić w przekonaniu, że dziś to zboże nie jest takie jak dawniej. Genetyczna modyfikacja w celu zmniejszenia wydatków ponoszonych przez producentów odbywa się kosztem naszego zdrowia. 

Pszenica – właściwości 

Zanim zdecydujemy się na eliminację pszenicy z naszego codziennego jadłospisu,  przeanalizujmy jej właściwości. 

Ziarno pszenicy jest źródłem skrobi, zawiera najwięcej białka i glutenu ze wszystkich gatunków zbóż. Dostarcza także organizmowi  witaminę B1 (tiamina), B2 (ryboflawina), PP (niacyna), D, E, K i karoten oraz estrogeny. Ponadto pszenica bogata jest w takie związki mineralne jak sód, wapń, potas, magnez, fosfor, siarka, żelazo. W skład ziarna pszenicy wchodzi również błonnik, który pobudza perystaltykę jelit. 

Pektyny, które również stanowią część  tego zboża, zdolne  są do pochłaniania szkodliwych składników, które znajdują się w jelitach. Związki te mają  również wpływ leczniczy na błonę śluzową jelit. 

Z uwagi na skład zboże to posiada zdolność oczyszczania i wzmacniania pracy wątroby, działa leczniczo przy bezsenności, nerwowości i problemach związanych z menopauzą. Stymuluje także wzrost i masę ciała, dlatego zalecana jest dzieciom, pod warunkiem że dobrze ją tolerują. Najlepiej trawione są kiełki pszenicy, które zawierają wiele żywych enzymów i witaminy E. 

Wywar z ziaren pszenicy jest skuteczny w rehabilitacji po długotrwałej chorobie, pomoże przywrócić równowagę organizmowi. Bulion z pszenicy z dodatkiem miodu można śmiało stosować w przeziębieniach i chorobach układu oddechowego. 

Pszenica to  również źródło glutenu – mieszaniny białek: gluteniny i gliadyny (związek ten znajduje się również w ziarnach owsa, jęczmienia, żyta, orkiszu). Sama wartość odżywcza glutenu jest niewielka, natomiast wiele badań naukowych wskazuje jego negatywny wpływ na nasze zdrowie.    

Dieta bez pszenicy – zasady 

Dr Davis zaleca przy walce z nadmiarem kilogramów wyeliminować z diety wszystkie produkty zawierające gluten, w tym produkty pszenne  nawet pełnoziarniste. Jak twierdzi autor tej diety spożywając produkty z pełnego ziarna dostarczamy dziennie około 400 dodatkowych kalorii. 

Według dr Williama Davisa pełne ziarna zbóż podnoszą bardzo szybko poziom cukru we krwi (szybciej niż sam cukier). Powodem tego jest fakt, iż pszenica w swoim składzie zawiera amylopektynę typu A, której cechą charakterystyczną jest zdolność do bardzo szybkiego rozpadu w przewodzie pokarmowym na cząsteczki glukozy, które równie szybko podnoszą poziom cukru we krwi. W konsekwencji następuje gwałtowne wydzielanie insuliny, a stąd prosta droga do odkładania się zbędnego tłuszczu.  

Podstawową zasadą diety bez pszenicy jest wyeliminowanie wszelkich form pszenicy z diety i produktów zawierających gluten. Ogranicza się spożywanie także innych węglowodanów jak skrobi kukurydzianej, ziemniaków, ryżu, roślin strączkowych, suszonych owoców, napojów gazowanych i słodyczy. Tak więc mimo że dieta bez pszenicy jest dietą bezglutenową radzi się w niej ograniczyć spożywanie węglowodanów także w postaci produktów bezglutenowych. 

W diecie bez pszenicy dominują przede wszystkim warzywa, które można jeść o każdej porze dnia. Owoce natomiast należy spożywać w ograniczonych ilościach, najlepiej jadać te jagodowe.  

Zaleca się również spożywanie ryb, owoców morza, a także drób oraz mięso, najlepiej z hodowli ekologicznych. Mięso przeznaczone do spożycia nie powinno być przetworzone i najlepiej bez dodatku azotanu sodu. Zasada ta tyczy się również wędlin i kiełbas. Do potraw wskazane jest użycie przypraw i ziół oraz innych dodatków koniecznie bez cukru. 

Mile widziane w codziennym jadłospisie są tłuszcze w postaci olejów roślinnych i surowych orzechów. Preferuje się również jaja. Z kolei jako napój należy zawsze wybierać wodę, soki owocowe (wyłącznie 100%) pić w ograniczonych ilościach. Kawa, herbata oraz czerwone wino powinny pojawiać się na stole okazjonalnie. 

Dieta bez pszenicy – efekty 

Na podstawie wieloletnich badań klinicznych prowadzonych na pacjentach, dr William Davis przedstawia pozytywne skutki diety bez pszenicy. Są to: 

• utrata wagi nawet do 20 kilogramów w ciągu kilku pierwszych miesięcy; 
• złagodzenie zespołu metabolicznego i cukrzycy typu 2; 
• ustąpienie objawów celiakii i schorzeń jelitowych, np. wrzodziejącego zapalenia jelita grubego;
• wyraźne obniżenie poziomu cholesterolu ogólnego i LDL;  
• poprawa gęstości kości i zahamowanie osteopenii; 
• zmniejszenie dolegliwości skórnych (łuszczyca, afty, łysienie);  
• ograniczenie stanów zapalnych i bólów gośćcowych, 
• polepszenie nastroju 
• poprawa koncentracji, 
• zmniejszenie objawów schizofrenii czy ADHD. 

Dieta bez pszenicy – opinie 

Pacjenci dr Davisa donosili o ustąpieniu objawów refluksu oraz cyklicznych skurczów i biegunki związanej z zespołem jelita drażliwego. Mieli więcej energii, poprawiała się ich koncentracja i lepiej sypiali. Znikły u nich wysypki, nawet te, które utrzymywały się od wielu lat. Ich bóle reumatyczne złagodniały lub całkiem ustąpiły, co pozwoliło im ograniczyć bądź całkowicie wyeliminować leki stosowane do ich uśmierzania. Objawy astmy stały się mniej dotkliwe albo ustąpiły całkowicie, dzięki czemu wielu mogło odrzucić inhalatory. Ci, którzy uprawiali sporty, twierdzili, że uzyskują coraz lepsze rezultaty. Ludzie poczuli się szczuplejsi, przez co pełniejsi energii, myślący jaśniej.  

Z kolei przeciwnicy tej diety podkreślają fakt, że dieta bez pszenicy dr Davisa jest dietą niskowęglowodanową i jednocześnie wysokobiałkową. Brak węglowodanów w diecie niesie ze sobą wiele skutków ubocznych, takich jak kłopoty z koncentracją i pamięcią, bezsenność, rozdrażnienie, apatia a nawet depresja. Należy pamiętać, że głównym źródłem energii dla mózgu są właśnie węglowodany, które biorą udział w procesie produkcji serotoniny – hormonu szczęścia. Nadmiar białka w diecie również jest niewskazany, gdyż może przyczynić się do pogorszenia stanu zdrowia. Plusem jednak diety bez pszenicy dr Davisa jest obecność w menu zdrowych tłuszczów w postaci orzechów i olejów. 

Dieta bez pszenicy – przepisy