Mąka z tapioki – właściwości, zastosowanie i przepisy
Aktualizacja: 29 kwietnia, 2024
Mąka z tapioki jest wytwarzana z bulw manioku jadalnego (Manihot esculenta Crantz). Roślina ta pochodzi z Brazylii, stanowi znaczny udział w diecie mieszkańców Afryki i Azji. Mąka powstaje poprzez poddanie rośliny obróbce cieplnej, a następnie zmieleniu i suszeniu, w celu odparowania wody. Powstała mąka jest biała, lekka, bez charakterystycznego zapachu.
Właściwości mąki z tapioki
Mąka z tapioki ma podobną wartość energetyczną jak zwykła mąka pszenna – 333 kcal / 100 g. Jest to typowy produkt węglowodanowy zawierający 86,67 g węglowodanów na 100 g produktu. Nie zawiera tłuszczu. Może posiadać śladowe ilości białka i błonnika. Nie jest również znaczącym źródłem witamin oraz składników odżywczych [1, 2].
Zastosowanie mąki z tapioki
Ze względu na brak włókna pokarmowego w swoim składzie mąka ta jest dobrym produktem dla osób ograniczających podaż błonnika pokarmowego. Przykładem mogą być osoby z zaostrzeniem przewlekłych, nieswoistych chorób zapalnych jelit, jak choroba Leśniowskiego-Crohna czy wrzodziejące zapalenie jelita grubego, oraz z innymi chorobami przewodu pokarmowego, jak np. zapalenie uchyłków.
Mąka z tapioki może znaleźć zastosowanie również u osób mających zwiększone zapotrzebowanie energetyczne, np. u sportowców. Niektórzy potrzebują dużego udziału energii z węglowodanów, co jest często trudne do uzyskania przy jednoczesnym zachowaniu błonnika w granicach normy.
Maniok jest rośliną naturalnie bezglutenową, dlatego jego produkty mogą być używane przez osoby chorujące na celiakię. Jednak należy mieć na uwadze, że posiada on śladowe ilości składników mineralnych, witamin i błonnika, z niedoborami których często zmagają się chorzy. Dlatego właśnie mąka z tapioki powinna stanowić jedynie urozmaicenie diety [1, 2].
Mąka z tapioki – przepisy
Nie ma charakterystycznego zapachu, dzięki czemu nie zmienia smaku potraw. Doskonale się sprawdzi jako zagęszczacz do zup czy sosów lub deserów – kisieli.
W krajach, w których często stosuje się maniok, z mąki przyrządza się pieczywo oraz przekąski – ciastka, krakersy. Poniżej zamieszczono kilka propozycji potraw z wykorzystanie mąki z tapioki.
Składniki:
- ½ szklanki mąki z tapioki,
- ½ szklanki mąki gryczanej,
- 1½ szklanki wody,
- szczypta soli,
- olej rzepakowy,
- banan,
- gorzka czekolada (opcjonalnie).
Sposób przygotowania:
- Mąkę, wodę i szczyptę soli dokładnie zmiksować (konsystencja powinna być jak do tradycyjnych naleśników).
- Na patelni rozgrzać odrobinę oleju, wlać i rozprowadzić porcję ciasta. Naleśnik ten będzie się smażył trochę dłużej niż standardowy.
- Gdy będzie gotowy, ułożyć na nim banana i zawinąć. Polać rozpuszczoną, gorzką czekoladą.
Składniki:
- 200 g mąki z tapioki,
- 50 g cukru pudru,
- 30 g masła,
- 75 ml gęstego mleka kokosowego,
- 1 żółtko,
- szczypta soli.
Sposób przygotowania:
- Podgrzać mąkę na suchej patelni. Mieszać ok. 5 minut, aż po dotknięciu będzie lekka „jak puch”. Wystudzić.
- Utrzeć masło z cukrem i żółtkiem. Dodać mleko kokosowe i sól. Wsypać tyle mąki, aby powstało miękkie ciasto (całe 200 g nie zostanie zużyte, pozostałą mąkę można wykorzystać do podsypywania stolnicy). Jeśli ciasto wyjdzie za suche, dodać łyżeczkę mleka kokosowego.
- Przykryć ciasto i zostawić, żeby odpoczęło w temperaturze pokojowej.
- Rozgrzać piekarnik do 175°C. Rozwałkować ciasto na grubość ok. 1 cm i wycinać małe (ok. 3 cm średnicy) ciasteczka. Układać je dość ciasno na blasze i zapiekać ok. 15 min. Sprawdzić – jeśli w środku są wciąż wilgotne, piec jeszcze 5–10 min, aż środek będzie całkiem suchy.
Składniki:
- szklanka mąki z tapioki,
- ¼ szklanki mąki kokosowej,
- 1 jajko,
- ½ szklanki mleka (kokosowego lub migdałowego),
- ¼ szklanki oleju kokosowego,
- szczypta soli, czosnek, rozmaryn.
Przygotowanie:
- W misce połączyć mąkę i sól, dodać olej, mleko i wszystko razem wymieszać. Wbić jajko i raz jeszcze dobrze wymieszać.
- Ułożyć ciasto pomiędzy dwa kawałki papieru do pieczenia i wałkować do uzyskania w miarę cienkiego ciasta. Położyć na blaszce, posypać świeżym, drobno posiekanym rozmarynem oraz czosnkiem.
- Do rozgrzanego do 180°C piekarnika włożyć rozwałkowany chlebek na 9–3 minut, w zależności od tego, jak bardzo ma być chrupiący.
Mąka z tapioki to dobra alternatywa dla osób będących na diecie o niskiej podaży błonnika pokarmowego z powodu przewlekłych chorób jelit, w zaostrzeniu choroby. Sprawdzi się również u osób stosujących dietę bezglutenową. Jednak trzeba pamiętać, że w porównaniu z innymi roślinami będącymi źródłem węglowodanów, produkty z manioku są bardzo ubogie w składniki odżywcze i witaminy. Dlatego powinny być używane jako urozmaicenie codziennej diety, a nie jako podstawowy składnik żywienia.
Literatura:
Simone de Souza Montes, Lais Maciel Rodrigues i in., Tapioca and rice fluor cookies: technological, nutritional and sensory properties. Ciênc. Agrotec., Lavras 2015, 39, s. 514–522,