Oczyszczanie jelit – dieta, efekty i skutki zanieczyszczenia

Aktualizacja: 25 kwietnia, 2024

Ekspresyjną dietę oczyszczającą jelita należy stosować nie dłużej niż przez okres 3 dni. Po jej zakończeniu, wracając do normalnego sposobu żywienia, warto wprowadzić nawyki żywieniowe nieobciążające przewodu pokarmowego. Zadbaj o właściwą podaż błonnika i zwiększ porcje warzyw, które zjadasz w trakcie całego dnia i tym samym chroń od dolegliwości nie tylko jelita, ale i cały organizm.

Jelito grube – funkcje

Podstawowym  aspektem czynności jelita grubego jest jego ruchliwość. Perystaltyka jelit warunkuje skuteczność ich działania. Im większa ruchliwość jelita tym czynności te są wykonywane skuteczniej. Procesy perystaltyczne są regulowane przez wiele czynników. Zaliczamy do nich hormony m.in. cholecystokininę, motylinę czy katecholaminy, a także czynniki fizyczne takie jak rozdęcie jelita, aktywność fizyczna, stany emocjonalne czy określone składniki pokarmowe.

Do podstawowych funkcji jelita grubego zalicza się:

• wchłanianie wody, elektrolitów, glukozy, witamin i aminokwasów wytwarzanych przez bakterie jelitowe. Jelito grube posiada zdolność odzyskiwania nawet do 90% wody (tj. od 1 do 2 litrów płynu na dobę oraz około 200 mEq sodu i chloru), która jest zawarta w treści pokarmowej. Proces ten odbywa się w sposób ciągły, nawet z uformowanego już stolca, co może prowadzić do zaparć. Dodatkowo nabłonek jelita grubego pełni funkcje wydzielnicze. Substancjami wydalanymi są przede wszystkim potas i dwuwęglany. Obecność bakterii (dominują bakterie beztlenowe z rodzaju Bacteroides fragilis i Clostridium sp, a główną bakterią tlenową jest Escherichia coli) w jelicie ma istotny wpływa na jego funkcję. Bakterie te są w stanie produkować witaminę K i B. Najważniejszą funkcją mikroorganizmów jelitowych jest  ochrona przed rozwojem potencjalnie szkodliwych mikroorganizmów odpowiadających za powstawanie niektórych chorób zakaźnych. Zaburzenia w procesach wchłaniania i wydzielania, których powodem mogą być infekcje bakteryjne zwiększają wydzielanie płynów i elektrolitów przez nabłonek jelitowy, co skutkuje powstaniem biegunki.
• Wpływanie na pracę aż 14 organów, w tym serca, płuc, żołądka i wątroby. Każdy organ jest stymulowany przez inny odcinek jelita. Energia w postaci bioplazmy (czyli dynamiczny układ obdarzony ładunkiem elektrycznym – elektron, proton, jon, wypełniający mikroby znajdujące się w jelicie) wspiera pracę organów związanych z danym odcinkiem.
• Zagęszczanie treści pokarmowej, gromadzenie i wydalanie kału. Defekacja jest czynnością regulowaną przez istnienie wielu mechanizmów, odpowiadających za przesuwanie stolca jak i za hamowanie tego odruchu.

Jelito grube – skutki zanieczyszczenia

Na ogół związki toksyczne, które powstają podczas procesów rozkładu w jelicie grubym nie są szkodliwe, pod warunkiem, że są na bieżąco usuwane. Natomiast jeżeli w wyniku nieprawidłowej pracy jelita następuje ich nadmierne gromadzenie się, zaczynają przenikać przez błonę śluzową jelita do krwi. W takiej sytuacji mogą występować liczne dolegliwości ze strony organów.

Do toksycznych substancji, które powstają w jelicie grubym zalicza się m.in.

• agmantyna,
• amoniak,
• botulina,
• fenol,
• indol,
• indykan,
• kadaweryna,
• krezol,
• kwas mlekowy,
• muskaryna,
• mentanotial,
• putrescyna,
• tioglobina,
• urobilina,
• siarkowodór.

Do głównych czynników przyczyniających się do zanieczyszczenia jelita grubego i wyniszczenia naturalnej mikroflory bakteryjnej należą:

• niewłaściwe nawyki żywieniowe,
• nieprawidłowe łączenie produktów,
• spożywanie posiłków w nieregularnych porach, w pośpiechu czy złym stanie emocjonalnym,
• niska aktywność fizyczna.

Skutki złego funkcjonowania jelita grubego i w konsekwencji jego zanieczyszczenia to:

• nieprawidłowe trawienie,
• zaparcia,
• wyraźnie wystający brzuch nawet u osób szczupłych,
• pogorszone przyswajanie wapnia (jest to jedna z przyczyn nagminnego psucia się zębów),
• niedobory witamin i soli mineralnych,
• brak energii życiowej, bezsenność, ogólne złe samopoczucie,
• zmniejszona odporność na wszelkie choroby i pasożyty,
• stałe zanieczyszczanie krwi uniemożliwiające regenerację organizmu,
• drażliwość, ociężałość psychiczna i fizyczna,
• wrażliwość na zmiany pogodowe,
• bóle głowy,
• wypryski na skórze, trądzik,
• opryszczka,
• nieświeży oddech,
• nalot na języku,
• kamień na zębach,
• zapalenia spojówek, dziąseł lub zatok,
• astma,
• depresja.

Aby przekonać się czy nasze jelito funkcjonuje prawidłowo, można wykonać prosty test. W tym celu należy wypić 3 łyżki świeżo wyciśniętego soku z buraków. Jeśli zauważysz, że mocz został zafarbowany na buraczany kolor można dojść do wniosku, że jelito nie stanowi wystarczająco szczelnej bariery oddzielającej środowisko jelit od krwi.

Dieta oczyszczająca jelita

Do jelita grubego trafiają produkty przemiany materii oraz toksyny. W związku z tym kuracja oczyszczająca jelita jest zalecana niemalże wszystkim. Szczególnie tym osobom, które na co dzień nie spożywają odpowiedniej ilości błonnika, jedzącym duże ilości mięsa, produktów wysoko przetworzonych, potraw typu „fast food”, a także weganom.

Istnieje wiele różnych rodzajów diet oczyszczających jelita. Z reguły jednak zaleca się stosowanie takiej kuracji detoksykacyjnej przez okres nie dłuższy niż 3 dni.

Niektóre polegają na jedzeniu tylko jednego produktu, inne na piciu soków, wody i naparów ziołowych. Często spotykanymi dietami są diety owocowo-warzywne, diety jabłkowe, diety sokowe, koktajlowe, śliwkowe czy diety zbożowe. Decydując się na 1–2 dniowe głodówki, warto przed tym skonsultować się z lekarzem.

Najlepszym i najbezpieczniejszym  sposobem na oczyszczenie jelita grubego jest odpowiednie zmodyfikowanie diety przy jednoczesnym zwiększeniu aktywności fizycznej.

Podstawową zasadą jest zwiększenie w codziennym menu ilości produktów bogatych w błonnik nierozpuszczalny (doskonałym źródłem są np. otręby pszenne). Błonnik jako najlepszy środek wspomagający oczyszczanie organizmu poprawia perystaltykę i ukrwienie jelit i dodatkowo wspomaga wydzielanie soków trawiennych.

Kolejną ważną zasadą jest spożywanie warzyw i owoców.  Dostarczą nam nie tylko cennego błonnika, ale także wielu witamin, są przy tym lekko strawne i niskokaloryczne.Warto również sięgać po owoce suszone jak śliwki, daktyle, morele czy figi.

Przy diecie detoksykacyjnej ważne jest picie świeżej wody, najlepiej mineralnej niegazowanej (aby uniknąć ewentualnych wzdęć). Przy dużej ilości wypijanej wody – co najmniej 2 litry na dzień, oczyścimy również nerki.

Dodatkowo należy sięgać po probiotyki – naturalne lub w postaci suplementu. Wpływają one m.in. na utrzymanie odpowiedniej kwasowości jelita, co hamuje rozwój niekorzystnej mikroflory oraz powoduje lepsze wchłanianie składników mineralnych.

Ponadto dla utrzymania efektów oczyszczenia jelita grubego warto również ograniczać spożycie takich produktów jak mięso, słodycze, cukier, białe pieczywo, kawa, herbata. Ważne jest by dokładnie przeżuwać, a w trakcie jedzenia nie pić. Wskazane jest również ograniczenie spożycia żywności przetworzonej. W czasie odtruwania organizmu należy zaprzestać palenia papierosów.

Dodatkowo pamiętajmy o  regularnym wykonywaniu ćwiczeń ruchowych, które dodatkowo usprawniają proces trawienia.

Oczyszczanie jelit – efekty

Dieta oczyszczająca jelita niewątpliwie powinna przynieść odczuwalne korzyści dla naszego organizmu w postaci zwiększenia energii życiowej, poprawy nastroju i ogólnego samopoczucia, polepszenie pamięci, zwiększenie odporności na infekcje, a także znaczne polepszenie jakości snu. Dla niektórych wadą diet detoksykacyjnych może być spadek ciała, co nie jest głównym założeniem kuracji oczyszczającej.

Decydując się na restrykcyjną dietę w celu oczyszczenia jelita grubego, w trakcie tego procesu mogą wystąpić pewne przykre objawy fizyczne (zaparcia, biegunki, wzdęcia, uczucie zimna, silniejszy niż zwykle zapach z ciała, bóle głowy, ciemny mocz o silnym zapachu, występują też objawy grypopodobne) i emocjonalne (niepokój, stan rozdrażnienia, trudności z koncentracją), które świadczę, że oczyszczanie przebiega prawidłowo.