Dieta w zatruciach pokarmowych – produkty zalecane i zakazane

Aktualizacja: 18 marca, 2024

Mimo iż staramy się sprawdzać datę ważności kupowanych produktów oraz przechowywać je w warunkach najbardziej dla nich odpowiednich, zdarza się, iż spożyjemy produkt, w którym obecne są chorobotwórcze mikroorganizmy i ich toksyny. Nierzadko dochodzi wtedy do rozwoju zatrucia pokarmowego – stanu chorobowego wywołanego przez spożycie pokarmu zawierającego patogenne bakterie i szkodliwe produkty ich metabolizmu. Jak radzić sobie z zatruciem pokarmowym, jakie produkty spożywać, a które należy wykluczyć z diety?

Dieta w zatruciach pokarmowych – zasady

Rozwój choroby, okres powrotu do zdrowia i obraz kliniczny jest nieco odmienny w poszczególnych grupach chorób przebiegających z objawami zatrucia, jednak dolegliwości tj. wymioty, biegunka, podwyższona temperatura są zwykle dość charakterystyczne i wspólne dla większości mikroorganizmów, które je wywołały. Zasady postępowania żywieniowego w zatruciach różnego rodzaju również są podobne i skupiają się na dostarczeniu możliwie najbardziej odżywczego pokarmu w sposób nie obciążający dodatkowo pracy przewodu pokarmowego. Oprócz tego należy pamiętać o odpowiednio wysokiej podaży płynów, co zapobiegnie odwodnieniu, które może wystąpić w wyniku wymiotów, biegunki i gorączki. Zalecenia żywieniowe w zakażeniach i zatruciach pokarmowych przewidują dostosowanie żywienia do etapów rozwoju choroby i jej stopniowego ustąpienia.

• Przez 1–2 dni – obowiązuje głodówka, w czasie której podaje się choremu niesłodzone płyny (herbata, przegotowana woda ze szczyptą soli, napar z rumianku, mięty). Post ma na celu cofnięcie procesów fermentacyjnych i gnilnych w jelitach. Lekarz może zadecydować także o pozajelitowym podaniu płynu wieloelektrolitowego lub roztworu NaCl i glukozy.
• 2–3 dzień – zaleca się wprowadzenie lekko osłodzonej herbaty lub kakao na wodzie oraz poszerzenie diety o lekkostrawne kleiki, na przykład z ryżu. Można także spożywać chudy rosół, naturalny kisiel jagodowy i mus jabłkowy. Pokarmy należy wprowadzać do diety ostrożnie, często i w niewielkich ilościach.
• 3–4 dzień – w tym okresie można już przejść na dietę papkowatą, wprowadzając do diety rozdrobione mięso mielone lub pulpety, gotowaną rybę, ziemniaki lub marchewkę puree, naturalne, rozcieńczone soki owocowe.
• 4–6 dzień – dieta łatwo strawna, oparta na produktach obranych ze skórki, gotowanych, rozdrobnionych lub przetartych. W diecie tej należy ograniczyć podaż błonnika, szczególnie frakcji nierozpuszczalnej (np. otręby, nasiona roślin strączkowych) oraz produktów smażonych i ciężkostrawnych. Jako źródło tłuszczu w diecie można stopniowo wprowadzać masło lub olej kokosowy, zawierający średniołańcuchowe kwasy tłuszczowe (MCT) łatwiej trawione w porównaniu z kwasami o dłuższym łańcuchu węglowym.
• po 6 dniu – powrót do diety zbilansowanej, ze zwróceniem szczególnej uwagi na uzupełnienie powstałych podczas choroby niedoborów składników odżywczych i antyoksydantów oraz wsparcie mikroflory jelitowej, której równowaga po przebytym zakażeniu i farmakoterapii najprawdopodobniej została zachwiana.

Zatrucie pokarmowe – produkty zalecane i zakazane

Produkty zalecane:

• woda,
• napary ziołowe – mięta, rumianek,
• kleiki – ryżowy, z kaszki kukurydzianej, mannej, jaglanej, gryczanej,
• musy, przeciery, kisiele, soki owocowe i warzywne – najlepiej z gotowanych produktów, rozcieńczone wodą,
• chudy rosół,
• gotowane mięso – kurczak, indyk, wołowina, cielęcina, chude ryby,
• puree – ziemniaki, marchew, seler,
• jajka na miękko,
• olej kokosowy.

Produkty zakazane:

• dania smażone, ciężkostrawne, tłuste,
• kawa,
• alkohol,
• surowe i nieobrane ze skóry warzywa i owoce,
• warzywa kapustne,
• otręby,
• nasiona roślin strączkowych,
• konserwy, marynaty, mięso wędzone,
• ostre przyprawy,
• słodycze,
• nabiał – szczególnie w pierwszych dniach zatrucia, później może być stopniowo wprowadzany.

Dieta w zatruciach pokarmowych – jak długo?

Przebieg choroby zależy od podatności żywności na rozwój bakterii, ogólnego stanu zdrowia chorego i jego odporności. Z reguły choroba trwa około tydzień, a najbardziej nasilone objawy występują w pierwszych dwóch dniach, stopniowo ustępując. Warto jednak pamiętać, iż organizm może być osłabiony nawet do kilku tygodni po przebytej infekcji, a powrót do spożywanych wcześniej pokarmów powinien odbywać się powoli i etapowo.

Dieta w zatruciach pokarmowych – przykładowy jadłospis

Śniadanie

II Śniadanie

Obiad

Podwieczorek

Kolacja