Zupka chińska – skład, kalorie, wpływ na zdrowie oraz przebieg ciąży
Aktualizacja: 6 maja, 2024
Skład zupek chińskich jeży włosy na głowie żywieniowców i dietetyków, a mimo to z braku czasu oraz niekiedy niechęci do jedynie z pozoru czasochłonnego gotowania, Polacy coraz częściej sięgają po szybkie w przygotowaniu błyskawiczne zupki chińskie. Imitacja domowych aromatycznych wywarów z dodatkiem szybko pęczniejącego makaronu i skład jakościowy zupki nie stawia jej na czele zalecanych przez specjalistów do spraw żywienia produktów, a wręcz przeciwnie. Rynek zupek chińskich poszerza się w zaskakująco szybkim tempie. Niestety nie to było zapewne celem twórcy pierwotnej zupki chińskiej Momofuku Ando.
Zupka chińska
Geneza zupki chińskiej sięga 1948 r., kiedy to Momofuku Ando chciał stworzyć produkt imitujący zupę ramen. Ramen to japońskie danie składające się z pszennego makaronu zalanego wywarem warzywnym, którego receptura z Chin przywędrowała do Japonii. Receptura japońska różni się jednak od chińskiego pierwowzoru rodzajem bazowego wywaru: japoński opiera się na rybach i warzywach, podczas gdy chiński zwiera mięso. Ramen składa się z pszennego makaronu oraz wywaru roślinnego bądź rosołu zwierzęcego, z dodatkiem kukurydzy, warzyw, grzybów, owoców morza. Momofuku Ando przywiązany do tradycji chciał umożliwić obywatelom Japonii szybkie przygotowanie i spożycie tego tradycyjnego dania w każdym czasie i miejscu, stąd pomysł na błyskawiczną zupkę porcjowaną i zamkniętą w wygodnym, jednorazowym opakowaniu. Jej przygotowanie miało opierać się na wysunięciu makaronu z foliowego opakowania, wsypaniu zawartości saszetki z dodatkami kształtującymi smak i zapach, a następnie zalanie całości wrzątkiem. Po chwili posiłek był gotowy. Łatwość w przygotowaniu produktu i wydajność, miała okazać się również sposobem na przeciwdziałanie niedożywieniu ludności japońskiej. W dzisiejszych czasach zupka chińska spełnia zupełnie inną rolę.
Zupka chińska jest obecnie produkowana przez liczne firmy, które prześcigają się w kreatywnych rozwiązaniach skracających czas przygotowania dania, jak i różnorodnych kombinacjach smakowych, które mają zachęcić konsumenta do wypróbowania nowych odsłon ich produktu. Reklamując zupki błyskawiczne, porównują je do smaku domowej zupy. W obecnych czasach błyskawiczna zupka chińska wybierana jest najczęściej jako zastępnik pełnowartościowego posiłku przez młodzież, studentów oraz zapracowanych dorosłych.
Zupka chińska – skład
Zupka chińska składa się z makaronu błyskawicznego, saszetki z dodatkami smakowymi i niekiedy małą porcją tłuszczu. Skład poszczególnych komponentów budzi liczne zastrzeżenia, gdyż owa lista składników recepturowych jest długa i zawiera liczne substancje zagęszczające, sztuczne barwniki, aromaty i sól, a niewiele wartościowych ziół. Poniżej została zamieszczona tabela porównująca składniki recepturowe zupki błyskawicznej oraz domowej zupy, na przykładzie zupy pomidorowej.
Tab. 1 Porównanie składów zupki chińskiej i domowej zupy pomidorowej
Cecha | Zupka błyskawiczna pomidorowa Knorr | Zupa pomidorowa domowa |
Makaron | Stanowi 80% produktu. Składniki: mąka pszenna, tłuszcz palmowy, sól, skrobia modyfikowana, olej rzepakowy, przeciwutleniacze: mieszanina tokoferoli, estry kwasów tłuszczowych i kwasu askorbinowego, | Składniki makaronu nitki firmy „Lubella”: mąka makaronowa pszenna. |
Dodatki smakowe | Tzw. mix przyprawowy (20%): koncentrat pomidorowy (25%), cukier, maltodekstryna, sól, wzmacniacze smaku: glutaminian monosodowy, inozynian disodowy i guanylan disodowy; aromaty, skrobia, sos sojowy (w tym pszenica), papryka, glukoza, czosnek, oliwa z oliwek, kurkuma, pieprz czarny, zamiennik soli***, bazylia, laktoza, kwas: kwas cytrynowy.,
***z naturalnej soli potasowej. |
Wywar: mięso drobiowe/wieprzowe, świeża włoszczyzna (korzeń marchwi, pietruszki, selera), przyprawy: sól, pieprz, oregano. Aby nadać smak pomidorowy można zastosować: koncentrat pomidorowy, przecier pomidorowy, świeże pomidory lub pomidory z puszki. Zupę można zabielić niewielką ilością śmietany 18–30% oraz posypać świeżą natką z pietruszki. |
Na co powinni uważać alergicy: | Sos sojowy, pszenica (zawiera gluten), laktoza | Alergicy nie stosują podczas przygotowania składników ich uczulających. |
Zupka chińska – kalorie i wartość odżywcza
Tab. 2 Kalorie i wartość odżywcza zupki chińskiej
Cecha porównywana | Wartość podana w przeliczeniu na 100 ml gotowego produktu | Wartość w przeliczeniu na porcję (350 ml) gotowego produktu, wg zaleceń producenta |
Energia [kcal] | 95 | 330 |
Tłuszcz [g]
W tym KT* nasycone |
4
2 |
14
7 |
Węglowodany [g]
W tym cukier [g] |
13
1,5 |
46
5 |
Błonnik [g] | 0,8 | 3 |
Białko [g] | 2 | 7 |
Sól [g] | 1,1 | 3,9 |
*KT – kwasy tłuszczowe
Zupka chińska – zdrowie
W składzie zupki chińskiej obecne są liczne substancje dodatkowe, których spożywanie powinno być w naszej diecie ograniczone do minimum. Zaliczamy do nich substancje przeciwutleniające w formie tokoferoli, których spożywanie w nadmiarze może powodować zaburzenia gastryczne, krwotoki, znużenie, osłabienie oraz wpływać na metabolizm hormonów steroidowych. Ponadto obecny jest złej jakości tłuszcz palmowy – sztucznie utwardzony, skrobia modyfikowana nieznanego pochodzenia dodana w celach zagęszczenia konsystencji i szybkiego chłonięcia wody przez makaron. Mix przyprawowy, w którego skład wchodzą gutaminian monosodowy, inozynian disodowy oraz guanylan disodowy, stanowi mieszaninę substancji wzmacniających smak, barwę, zapach i kształtujących aromat gotowego po przygotowaniu produktu. Ponadto w składzie zupki chińskiej można znaleźć, aż trzy rodzaje substancji słodzących: cukier, maltodekstrynę oraz glukozę. Brak w składzie suszonych warzyw.
Zupka chińska nie należy do produktów wartościowych i bogato odżywczych. Posiada wartość energetyczną, jednak jak łatwo można zauważyć po składzie, brak w niej wartościowych witamin, składników mineralnych, substancji bioaktywnych (np. enzymów, flawonoidów). Nadmiar substancji dodatkowych jest niekorzystny dla zdrowia, mimo iż powyższe substancje zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego nr 1333/2008 dot. dodatków do żywności są dozwolone. Warto zauważyć, że zarówno makaron jak i mix przyprawowy skomponowany jest z wielu składników w postaci proszku, co oznacza, że podczas suszenia np. przecieru pomidorowego, wartościowe składniki odżywcze zostały zdegradowane wysoką temperaturą. Spożywając zupkę chińską nie dostarczamy do organizmu warzyw oraz mięsa, które stanowią bazę do przygotowania klasycznej zupy domowej.
Spożywanie zupek chińskich przez dłuższy czas może skutkować zaburzeniami układu pokarmowego, podkrążonymi oczami, szarą i zmęczoną cerą. Ponadto zastępowanie wartościowych posiłków zupami błyskawicznymi prowadzi do niedoborów składników pokarmowych. Wysoka zawartość soli w jednej porcji przyrządzonego produktu sprzyja chorobom układu krążenia, miażdżycy i zatrzymywaniu wody w organizmie.
Zupka chińska – ciąża
Zupka chińska nie należy do produktów zalecanych w diecie kobiety ciężarnej, gdyż substancje dodatkowe (aromaty, substancje smakowe i barwniki), na których bazuje mix przyprawowy, mogą przechodzić przez barierę krew-łożysko i z łatwością dostawać się do organizmu płodu zaburzając jego prawidłowy rozwój motoryczny. W konsekwencji może to doprowadzić do nieodwracalnych zmian w rozwoju nienarodzonego płodu. Ubogość produktu w składniki mineralne oraz witaminy klasyfikuje go do grupy żywności niezalecanej dla kobiet w ciąży i podczas laktacji, gdyż w tym okresie dieta matki powinna być wartościowa, różnorodna i zdrowa.
Zupki chińskie należą do produktów ubogich w składniki mineralne, witaminy i zdrowe tłuszcze. Dostarczają jedynie energii w postaci węglowodanów prostych i niezdrowych nasyconych kwasów tłuszczów. Mix przyprawowy, którego skład opiera się na sproszkowanych składnikach oraz wzmacniaczach smaku, sztucznych lub naturalnych barwnikach i aromatach, nie daje wrażenia zdrowego produktu. Również makaron, który ze względu na konieczność szybkiego chłonięcia wody, w dużej mierze składa się z oczyszczonej pszennej mąki oraz skrobi modyfikowanej, co nie jest najzdrowszym połączeniem. Często spożywana zupka błyskawiczna w zamian pełnowartościowego posiłków, szybko doprowadzi do niedoborów składników mineralnych, braku energii i ogólnego pogorszenia stanu zdrowotnego organizmu.
Literatura:
„Toksykologia żywności”, przewodnik do ćwiczeń pod redakcją Anny Brzozowskiej, wydawnictwo SGGW