Żywność wysoko przetworzona. Definicja i przykłady „gorszej” żywności

Aktualizacja: 29 kwietnia, 2024

Dużo mówi się o tak zwanej żywności wysoko przetworzonej, ale czy wiemy, co do niej należy i jakimi metodami jest wytwarzana?

Żywność wysoko przetworzona   

Nasi dziadkowie spożywali żywność, którą głównie sami wyprodukowali i przyrządzili. Przede wszystkim jedli produkty, które były dostępne sezonowo. My, dzięki nowoczesnym technologiom, mamy dostęp do zupełnie innych artykułów, takich jak parówki czy chrupki kukurydziane, ale trzeba pamiętać, że jest to żywność wysoko przetworzona

Żywność wysoko przetworzona – definicja        

Żywność wysoko przetworzona to produkty, które zostały poddane obróbce technologicznej w zakładach przemysłu spożywczego, aby zwiększyć ich trwałość czy przyspieszyć proces przygotowywania. Zawiera ona zwykle dodatki do żywności.Takich produktów nie wytworzymy samodzielnie w domu.

Żywność wysoko przetworzona – przykłady

Parówki są tutaj dobrym przykładem takiej żywności. Nie widać w nich kawałków mięsa, a gołym okiem nie możemy powiedzieć, z czego zostały wyprodukowane. Mięso, które jest ich składnikiem pod wpływem wysokiego przetworzenia traci swoje wartości odżywcze.

Wszelkie gotowe sosy do makaronów również zaliczane są do żywności wysoko przetworzonej. Sami do sosu nie dodalibyśmy takiego składnika jak regulator kwasowości czy ekstrakty z czarnej porzeczki. Znajdują się one najczęściej w sosach pomidorowych. Natomiast do sosów serowych dodawane jest np. mleko lub serwatka w proszku. Nie mają one praktycznie żadnej wartości odżywczej, ponieważ zostały poddane procesom technologicznym.

Żywnością wysoko przetworzoną są również niektóre słodycze. Zawierają one dużo dodatków takich jak barwniki, emulgatory czy utwardzone tłuszcze roślinne. Nie są one dla nas zdrowe, dlatego powinnyśmy ich unikać i starać się przygotowywać łakocie sami w domu.

Niestety do produktów wysoko przetworzonych musimy zaliczyć wafle ryżowe, a także wszelkiego rodzaju płatki, chrupki do mleka. Poddawane są różnym zabiegom technologicznym, np. ekstruzji, czyli działaniu wysokiej temperatury i ciśnienia, co powoduje, że tracą swoje wartości odżywcze.

Ziemniaki, z których produkuje się chipsy, również poddane są wielu procesom. Zawierają sporą ilość soli, a także szkodliwych tłuszczów trans.

Sposoby przetwarzania żywności – domowe i fabryczne

W domu mamy kilka sposobów, którymi przetwarzamy naszą żywność jest to: mielenie, pasteryzacja, solenie, gotowanie, pieczenie oraz mrożenie. Wiadomo, trudno zjeść niektóre produkty bez odpowiedniego przygotowania. Naturalne produkty poddane lekkiej obróbce są jednak pożywniejsze i o wiele zdrowsze.

W zakładzie produkcyjnym żywność można przetwarzać za pomocą wielu, nowych technologi, jest to między innymi: liofilizacja, rozdrabnianie mechaniczne, ekstruzja, sterylizacja, pakowanie w zmodyfikowanej atmosferze, suszenie rozpyłowe, działanie podczerwienią czy filtracje przy udziale membran. Daje nam to wiele możliwości wytwarzania różnych produktów, ale także wiąże się z szeregiem dodatków oraz często z obniżaniem wartości odżywczej artykułów. Wiele takich substancji może mieć negatywne konsekwencje dla naszego zdrowia. Dodatki do żywności często powodują alergie, bóle głowy, zapalenia skóry czy katar sienny.

Technolodzy żywności mają coraz to więcej pomysłów na nowe produkty. Na półkach sklepowych możemy znaleźć takie artykuły, o których jeszcze kilkadziesiąt lat temu nikt nie pomyślałby, aby je produkować. Zwykle są wysoko przetworzone i zawierają szkodliwe dla nas dodatki do żywności, których nie powinniśmy spożywać. Najlepszym rozwiązaniem jest samodzielne ich przygotowywanie w domu lub wybieranie produktów naturalniejszych, niezawierających takiej ilości chemii.