Rzucanie palenia a tycie, czyli skutki szkodliwego nałogu
Rzucanie nałogu to niełatwa sprawa, wie o tym każdy, kto kiedykolwiek próbował się go pozbyć. Jeśli jeszcze do tego dochodzi obawa, że po odstawieniu papierosów możemy przytyć niewiele osób, a zwłaszcza kobiet, zdecyduje się zrezygnować z palenia. Warto jednak dowiedzieć się co zyskujemy, gdy odstawiamy nikotynę, czy rzeczywiście możemy przytyć i co może się przydać w trakcie rzucania palenia papierosów.
Skutki rzucenia palenia
O tym, że rzucenie palenia pozytywnie wpływa na nasz organizm nie trzeba chyba nikomu mówić. To tylko kilka przykładów co się dzieje w naszym organizmie, gdy przestajemy palić:
- zmniejszenie ryzyka pojawienia się chorób związanych z nałogowym paleniem tytoniu takich jak: rozedma płuc, astma, POCHP, choroba wieńcowa, zawał serca, miażdżyca, nadciśnienie, udar mózgu, tętniak aorty, nowotwory płuc, krtani, gardła, przełyku, jamy ustnej, nosa, wargi, żołądka, miedniczek nerkowych, miąższu nerek, pęcherza moczowego, trzustki, wątroby, białaczki, szyjki macicy, wrzody żołądka, wrzody dwunastnicy;
- tętno obniża się, ciśnienie krwi wraca do normy;
- ilość tlenu we krwi rośnie;
- zmysły: smak i węch zaczynają działać normalnie;
- zwiększa się wydolność organizmu, a co za tym idzie poprawia kondycja fizyczna;
- poprawia się nasz wygląd. Palenie papierosów niszczy skórę, włosy, zęby i paznokcie. Jeśli odpowiednio wcześnie zareagujemy i zrezygnujemy z palenia unikniemy pożółkłych zębów i paznokci, matowych i łamliwych włosów oraz poszarzałej, suchej i pomarszczonej skóry.
Ponadto szacuje się, że rocznie z powodu palenia na świecie umiera przedwcześnie 5 mln ludzi i liczba ta stale rośnie.
Rzucanie palenia a tycie
Niestety rzucenie palenia i związane z tym tycie to nie mit lecz fakt. Badania przeprowadzone w 2012 roku przez dr Henri-Jean Aubin’a pokazują, że u osób, które rzuciły palenie obserwuje się przyrost masy ciała o ok. 4–5 kg po roku abstynencji. Największy wzrost wagi obserwuje się w przeciągu pierwszych trzech miesięcy od rzucenia nałogu. Różnice w zakresie zmiany masy ciała u byłych palaczy są spore, ponieważ 16 % badanych schudło, a 13 % przytyło o ponad 10 kg. Średni przyrost masy ciała to prawie dwa razy więcej niż ilość deklarowana przez kobiety, którą są w stanie tolerować (2,3 kg) jako skutek uboczny pozbycia się uzależnienia.
Osoby palące są przeważnie chudsze niż osoby niepalące. Podejrzewa się, że powodem takiego stanu rzeczy jest kilka mechanizmów zachodzących w organizmie palacza. Po pierwsze dochodzi do zaburzenia homeostazy energetycznej organizmu, do czego mogą przyczyniać się niektóre składniki dymu papierosowego. Jednak szczegóły tego mechanizmu nie są jeszcze znane. Ponadto z badań przeprowadzonych zarówno na ludziach, jak i zwierzętach wynika, że nikotyna hamuje łaknienie, przez co zmniejsza ilość spożywanego przez nas jedzenia. Wyniki innych badań wskazują, że osoby palące znaczne ilości papierosów dziennie mają zwiększoną podstawową przemianę materii, a przez to metabolizują więcej lipidów niż osoby niepalące. To jednak nie wszystko, palenie papierosów powoduje zmiany w produkcji cytokin prozapalnych w różnych tkankach. To z kolei może stymulować lipolizę i również zmniejszać łaknienie.
Podsumowując, do przyrostu masy ciała po rzuceniu palenia papierosów przyczynia się zwiększone łaknienie, a to prowadzi do większej ilości spożywanego pokarmu oraz zmniejszony spoczynkowy wydatek energetyczny, a przez to zmniejszona lipoliza.
Jak rzucić palenie i nie przytyć – wskazówki
W takim razie czy każda osoba, która próbuje zerwać z nałogiem jest skazana na tycie? Oczywiście, że nie, jednak będzie to wymagać samodyscypliny, chęci oraz motywacji. Oto kilka wskazówek, dzięki którym utrzymanie odpowiedniej masy ciała będzie skuteczniejsze.
- Sport – badania przeprowadzone na University of Exeter pokazują, że już nawet niewielka ilość ćwiczeń zmniejsza chęć sięgnięcia po papierosa. Dodatkowo wspomogą oczyścić organizm, zwiększą jego wydolność i dzięki temu poprawi się nasza kondycja. Nie jest również tajemnicą, że aktywność fizyczna jest niezbędna, jeśli chcemy aby nasza sylwetka wyglądała dobrze.
- Odpowiednie odżywianie – osoby rezygnujące z palenia nie powinny decydować się na rygorystyczne, ubogoenergetyczne diety! Wystarczającym wyzwaniem będzie walka z nałogiem. Podczas stosowania ścisłej diety może pojawić się dodatkowo głód, który będzie jeszcze potęgowany przez zwiększone łaknienie po odstawieniu nikotyny. Zaleca się więc zbilansowaną dietę. Posiłki powinny być przyjmowane co 3–4 h, aby uniknąć uczucia głodu. Ważne jest przede wszystkim, aby nie zacząć podjadać! W chwili zwątpienia najlepiej sięgnąć po zdrowe przekąski takie jak warzywa, owoce czy orzechy. Unikać należy słodyczy, fast food’ów, tłustych potraw oraz słodzonych napojów. Warto też wprowadzić do diety witaminy antyoksydacyjne A, E i C, ponieważ w organizmie palacza występuje zwiększona ilość wolnych rodników, a witaminy te mają na celu zneutralizować ich negatywne działanie. Dobrym sposobem na uniknięcie przejadania się jest picie wody na 30–60 min przed posiłkiem.
- Silna wola – zdecydowanie łatwiej powiedzieć, trudniej zrobić, jednak tylko od nas zależy czy wytrwamy i osiągniemy upragnione cele. Należy przede wszystkim pamiętać o korzyściach płynących z pozbycia się nałogu i to nas powinno motywować najbardziej. Szukajmy również wsparcia w bliskich, przekonajmy ich do zmiany nawyków żywieniowych razem z nami oraz do wspólnej aktywności fizycznej.
- Nikotynowa terapia zastępcza (NTZ) – polega ona na stosowaniu czystej nikotyny w postaci gumy czy plastra i ma na celu złagodzeniu objawów zespołu abstynencji. Jednak jest to metoda dla osób, które nie są sobie same w stanie poradzić z rzuceniem nałogu i próbowały już wielokrotnie.
Mimo ryzyka jakie niesie ze sobą rzucenie palenia, czyli tycie, warto jest jednak zdecydować się na ten krok. Korzyści płynące z pozbycia się nałogu takie jak: zmniejszenie ryzyka wystąpienia chorób serca czy nowotworów, poprawa stanu skóry, lepsza kondycja czy samopoczucie, znacznie przewyższają możliwość przybrania paru kilogramów na wadze. Jeśli jednak zadbamy o naszą dietę i aktywność fizyczną nie będziemy musieli się również obawiać o naszą figurę. Należy się uzbroić w cierpliwość i dużo silnej woli, a organizm odpłaci nam zdrowiem za nasz trud.
Literatura:
- H. Aubin, A. Farley, D. Lycett, P. Lahmek, P. Aveyard Weight gain in smokers after quitting cigarettes: meta-analysis [10.07.2012] Dostępny na: http://www.bmj.com/content/345/bmj.e4439
- Zadanie Prewencja pierwotna nowotworów finansowane przez ministra zdrowia w ramach Narodowego programu zwalczania chorób nowotworowych. http://jakrzucicpalenie.pl/korzysci/
- Kinga I. Stańczak-Mrozek, Monika Kolanowska, Paweł Grieb. Zastosowanie metody Western blot do oznaczania białka rozprzęgającego 2 (UCP-2) w mitochondriach osób palących i niepalących. Dostępny na: https://journals.viamedica.pl/pneumonologia_i_alergologia_pol/article/viewFile/27824/22613
- Taylor A.H., Ussher M.H., Faulkner G.: The acute effects of exercise on cigarette cravings, withdrawal symptoms, affect and smoking behaviour: a systematic review. Addiction, 2007. Dostępny na: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmedhealth/PMH0023958/
OK, przemiana materii na chwilę spowolniła, ale ja nie utyłam po rzuceniu palenia. Pilnuję tego co jem no i nie podjadam, staram się pomiędzy posiłkami robić 3 godziny przerwy. A palenie rzuciłam, po latach, chyba już definitywnie. Tak czuję, bo nie mam żalu, stresu, a to dzięki cudownej trenerce metody Allena Carra. Można przeczytać też książkę jakby co, ja miałam kupon na szkolenie 🙂