Kuchnia grecka – charakterystyka, tradycje, przepisy
Aktualizacja: 8 maja, 2024
Kultura grecka swoją historią sięga czasów starożytnych. Wówczas powstawały już pierwsze dzieła stanowiące o kuchni greckiej. Grecy są niezwykle przywiązani do swojej tradycji, a w kuchni przetrwało wiele jej elementów. Przyjrzyjmy się, jak jedzą Grecy!
Kuchnia grecka – charakterystyka
Kuchnia grecka nie należy do skomplikowanych. Kiedy nie mamy pomysłu na obiad i czasu, aby długo ślęczeć nad potrawami, warto sięgnąć po przepisy kuchni greckiej. W ten sposób zapewnimy najbliższym pyszny i zdrowy posiłek.
W jej tradycyjnych daniach możemy odnaleźć wpływy włoskie, tureckie, bałkańskie i europejskie. Sama Grecja podzielona jest na regiony, pomiędzy którymi również możemy odnaleźć pewne różnice w upodobaniach kulinarnych. Przykładem może być Attyka, w której warto spróbować dolmades słynnych gołąbków zawijanych w liście winorośli, a po dania makaronowe, rybne i owoce warto wybrać się w rejon Wysp Jońskich.
Kuchnia grecka obfituje w różnego rodzaju warzywa takie jak bakłażany, cukinie, oliwki, papryka, sałata szpinak, rośliny strączkowe, jak ciecierzyca, fasola soczewica. Grecja to prawdziwy raj dla wegetarian. Każdy posiłek wprost przepełniony jest świeżymi, w głównej mierze regionalnymi warzywami.
Dania greckie obficie wykorzystują także ryby, wśród nich najpopularniejszy morszczuk, a także owoce morza, co z pewnością wynika z położenia kraju i łatwego dostępu do tego rodzaju surowca. Ryby spożywa się na przeróżne sposoby, od smażonych po suszone na słońcu.
Dawniej mięso można było zobaczyć jedynie na stołach bogaczy, reszta społeczeństwa raczej opierała swoją dietę na warzywach i rybach. Teraz nieco się to zmienia, choć i tak mięso nie jest głównym składnikiem diety Greków. Najbardziej popularnym mięsem jest jagnięcina, którą zazwyczaj podaje się z aromatycznymi sosami i bukietem warzyw.
Grecja oczywiście słynie z oliwy z oliwek, którą mieszkańcy dodają do każdego posiłku. Nic dziwnego, w końcu to oni, jako piersi wycisnęli z oliwek to o najlepsze. Najlepiej jednak smakuje, jako podstawa przeróżnych sosów do pysznych sałatek, które również są niezwykle popularne w greckiej kuchni.
Nie można także zapominać o greckich serach owczych, kozich i słynnej na cały świat fety. Sałatki bez fety nie można nazwać grecką.
Kuchnia grecka – tradycje
Najważniejszym posiłkiem w Grecji jest kolacja, która bardzo często przemienia się w prawdziwą ucztę z tańcami. Śniadanie jest zazwyczaj bardzo skromne, a lunch w czasie sjesty lekki.
Niech Was nie wystraszy grecka etykieta przy stole, a raczej jej brak. Jeśli ktoś zacznie siorbać tuż obok ciebie, wyjadać z talerza sałatkę, tańczyć na stole, to nie warto się dziwić.
Pomimo obfitości różnych dań rybnych w Grecji, próżno szukać restauracji z rybą po grecku. Pamiętajcie to danie raczej należy włożyć do tradycji polskiej. Wśród Greków jest ona tak samo obca jak herbata, której raczej trudno się napić w tym kraju. Za to kawy są na porządku dziennym. W upalne dni szczególnie polecana jest mrożona kawa frappe.
Kuchnia grecka – tradycyjne dania
Typowy grecki obiad nie może się obyć bez mezedes, czyli przekąsek. Zazwyczaj stanowią je różnego rodzaju sery podawane z chlebem i różnego rodzaju sosami np. słynne tzatziki, czyli pasta z ogórkami, czosnkiem i miętą.
Wśród sałatek oczywiście najsłynniejszą jest sałatka grecka. Nie szukajcie w niej jednak sałaty, do której przyzwyczaiły nas polskie restauracje. Tradycyjna grecka sałatka składa się z pomidorów, zielonej papryki, czerwonej cebuli, sera feta pokrojonego w paski, oliwek, ziół i oliwy. Popularna w Grecji jest także sałatka z fasoli.
W greckiej kuchni obecne są również zupy. Jedną z nich jest zupa z soczewicy, niezwykle prosty wywar, który jednak rozgrzeje i nasyci. Zimą popularna jest zupa z soczewicy, czyli fakes. Gotuje się ją w przecierze pomidorowym. Ceni się ją za obfitość wielu cennych składników m.in. żelaza, białka.
Wśród dań tradycyjnej kuchni greckiej nie może zabraknąć mousaki. Szczególnie popularna jest w Attyce. Jest to swojego rodzaju zapiekanka mięsno warzywna. Plastry bakłażana, ziemniaków, mielonego mięsa wieprzowego pokryte grubą warstwą kremowego sosu beszamelowego zapiekane są w piekarniku. To typowe, greckie danie jednogarnkowe, które zachwyci z pewnością każdego.
Warto także spróbować greckich faszerowanych papryk, czyli gemisty, choć pod tą nazwą również możecie znaleźć faszerowane pomidory czy bakłażany. Farszem zazwyczaj jest ryż lub ryż z mięsem mielonym.
Jedliście kiedyś placki z cukinii? Jeśli nie, podróżując po Grecji musicie ich spróbować. To kolejne dość popularne i tradycyjne danie Greków. Jak i u nas, każda grecka gospodyni posiada swój własny przepis, który różni się proporcją składników i przypraw.
Do kolacji Grecy piją zazwyczaj greckie wina, które są bardzo popularnym trunkiem w tym regionie. Posiadają jednak dość charakterystyczny smak, który nie wszystkim może smakować, dlatego w Europie raczej ciężko jest o greckie wina, bowiem nie jest to produkt eksportowy. Mocniejszym trunkiem jest oczywiście Metaxa, czy Ouzo o tajemniczym smaku dodawanych do niego przypraw, wśród których najmocniej wyczuwalny jest anyż, a także dość dużej mocy ok. 40 %.
Kuchnia grecka – przepisy
Składniki:
- 750 g mielonej wołowiny lub jagnięciny
- 2 czerwone cebule, posiekane
- 6 bakłażanów
- 2 ząbki czosnku (posiekane)
- 1 puszka pomidorów (400 g posiekanych)
- 2 łyżki przecieru pomidorowego
- 1 łyżeczka cukru
- 1 kieliszek czerwonego wina
- sól morska i świeżo zmielony czarny pieprz
- 1 liść laurowy
- szczypta cynamonu
- 1/4 szklanki oliwy z oliwek
- olej do smażenia
Sos beszamel:
- 875 ml mleka
- 100g masła
- 100 g mąki
- szczypta gałki muszkatołowej
- 2 żółtka
- 100g parmezanu
Przygotowanie: usunąć łodygi z bakłażanów i pokroić w plastry o grubości 1 cm, doprawić solą i przełożyć na durszlak na około pół godziny. Następnie wypłukać bakłażany dużą ilością wody i odcisnąć z jej nadmiaru. Smażyć w dużej ilości oleju, aż ładnie się zrumienią. Odsączyć na ręczniku papierowym.
Przygotować sos mięsny. Rozgrzać patelnię na średnim ogniu i dodać oliwę z oliwek. Dodać posiekaną cebulę i dusić, aż zmięknie. Dodać czosnek, przecier pomidorowy, dusić chwilę. Wlać czerwone wino i poczekać aż odparuje. Dodać pomidory z puszki, cukier, szczyptę cynamonu, 1 liść laurowy i dobrą szczyptę soli i pieprzu. Doprowadzić do wrzenia, zmniejszyć temperaturę i dusić pod przykryciem przez około 30 minut, aż większość soków odparuje.
Przygotować sos beszamelowy. Na dużej patelni stopić masło, dodać mąkę, stale mieszając, aby zrobić ciasto. Zdjąć garnek z kuchenki i dodać żółtka, sól, pieprz, szczyptę gałki muszkatołowej i starty ser. Mieszać szybko, aby masa się nie ścięła. Przygotować naczynie do pieczenia, ok. 20×30 cm. Dno i boki natłuścić masłem, rozłożyć połowę bakłażanów. Wlać sos mięsny. Dodać drugą warstwę bakłażanów, zalać sosem beszamelowym i wygładzić za pomocą szpatułki. Posypać startym serem i piec w piekarniku rozgrzanym do 180-200C przez około 60 minut.
Składniki:
- 25 szt liści winogron
- 1 zmielona sucha bułka
- 1 mielona jagnięcina
- sól do smaku
- pieprz do smaku
- 1 łyżka natki pietruszki,
- 1 szklanka ryżu surowego
- 1 cebula, drobno posiekana
- 3 ząbki czosnku
- 3 szkl. bulionu z kurczaka lub wody
- sok z 4 dużych cytryn
- 4 jajka
Przygotowanie: opłukać liście winogron, osuszyć. W dużej misce zmieszać zmieloną bułkę, jagnięcinę, sól, pieprz, pietruszkę, cebulę, posiekany czosnek i ryż, dobrze wymieszać. Położyć jeden liść winogrona, umieścić około 1 łyżkę mięsa. Złożyć łodygi do środka. Umieścić wszystkie gołąbki w garnku. Całość zalać bulionem z kurczaka, dodając wody, jeśli nie ma wystarczającej ilości bulionu. Doprowadzić do wrzenia, następnie dusić i gotować do miękkości około 30 minut. Odlać około 1 litr bulionu z garnka i odstawić do lekkiego ostygnięcia. W innej misce ubić 4 jaja, dodając powoli sok z cytryny. Rozprowadzić z odrobiną ciepłego bulionu i stale ubijając, dodawać do jajek. Zalać gołąbki. Odstawić na około 10 minut.
Składniki:
- 3 dojrzałe pomidory, pokrojone na kawałki
- 1 czerwona cebula, pokrojona w cienkie plasterki
- ogórek
- 1 mała papryka czerwona
- 1 mała papryka zielona
- 1 żółta papryka
- ¼ szklanki czarnych oliwek
- kilka gałązek świeżych liści pietruszki
- 2 plastry sera feta
- 1/4 szklanki oliwy z oliwek
- 3 łyżki stołowe czerwonego octu winnego
- 1 łyżeczka suszonego oregano
- gruba sól i pieprz
- pieczywo pita
Przygotowanie: połączyć wszystkie warzywa, ogórek i papryki pokrojone w paseczki, dodać oliwki i pietruszkę. Ułożyć plasterki fety na wierzchu sałatki. Połączyć olej, ocet i oregano w małym plastikowym pojemniku z pokrywką. Energicznie wymieszać i polać sałatkę i ser. Doprawić solą i pieprzem. Podawać sałatkę z chlebkiem pita.
Literatura:
Przepisy pochodzą z http://urodaizdrowie.pl/kuchnia-grecka-tradycyjne-potrawy-i-przepisy
Najpopularniejszą rybą nie jest morszczuk, tylko dorsz.