Daktyle – właściwości, syrop z daktyli. Czy daktyle są zdrowe?

Aktualizacja: 22 stycznia, 2025

Owoce palmy daktylowej, czyli tytułowe daktyle, są zasobnym źródłem składników mineralnych, witamin oraz błonnika pokarmowego. Są chętnie spożywane w formie świeżych lub suszonych owoców oraz stosowane jako zamiennik cukru w wypiekach. Ich wysoka wartość odżywcza daje podstawę do określenia daktyli mianem tzw. superfoods.

Daktyle

Miękkie, brązowe daktyle są owocem palmy daktylowej, którą w naturalnych warunkach można spotkać na terenach południowo-zachodniej Azji, północnej części Stanów Zjednoczonych oraz północnej Afryki. Co ciekawe daktyle należą do roślin hodowlanych, dlatego w żadnym kraju na świecie nie ma możliwości spotkania dzikiej palmy daktylowej. Drzewo osiąga ok. 25 metrów wysokości i charakteryzuje się dużymi, twardymi, zielonymi liśćmi.

W Polsce w większości sklepów spożywczych można znaleźć suszone daktyle, a w bardziej zasobnych marketach również świeże. Suszone owoce są najczęściej pozbawione wewnętrznej pestki, przez co ich wykorzystanie lub bezpośrednie spożycie jest łatwiejsze. W daktylach świeżych pestka zostaje w owocu, co zwiększa trwałość produktu oraz wpływa na jego walory estetyczne. Zarówno suszone i świeże daktyle są miękkie, słodkie w smaku, a ich kaloryczność na 100 g przeważnie się nie różni.

Właściwości daktyli

Daktyle to wysokokaloryczne owoce, gdyż stanowią skarbnicę węglowodanów prostych, które są dostępne dla organizmu już po kilku do kilkunastu minutach po spożyciu. Z tego powodu stanowią dobry produkt wzmacniający organizm osób wyniszczonych chorobami oraz aktywnych fizycznie, gdyż uzupełniają w mięśniach zużyty w trakcie aktywności fizycznej glikogen, czyli cukier zapasowy. W mniejszej ilości mogą spożywać je osoby odchudzające się, a osoby chore na cukrzycę jedynie jako element  posiłków, ponieważ daktyle zaliczane są do grupy produktów o wysokim indeksie glikemicznym. Jednocześnie, daktyle  z powodzeniem mogą być polecane osobom, które mają kłopot ze spożywaniem odpowiedniej ilości błonnika, która warunkuje prawidłową perystaltykę jelit oraz skład mikroflory jelitowej. W 50 g daktyli (ok. 10 sztuk) znajduje się aż 4 g błonnika pokarmowego, co stanowi ok. 16% dziennego zapotrzebowania na ten składnik dla osoby dorosłej.

Dostarczają witamin z grupy B, które wzmacniają układ nerwowy oraz uczestniczą w przemianach metabolicznych. Na wyróżnienie zasługuje witamina B2, czyli ryboflawina, która warunkuje prawidłową budowę błon śluzowych i zapobiega zajadom w kącikach ust. Daktyle wzmacniają wzrok, zapobiegają kurzej ślepocie oraz posiadają właściwości antynowotworowe. Zawarte są w nich witaminy z grupy przeciwutleniaczy, czyli kwas askorbinowy oraz retinol, które neutralizują wolne rodniki, przyczyniające się do szybszego starzenia organizmu i zmian chorobowych w obrębie komórki.  

Daktyle zawierają również szereg cennych dla organizmów mikroelementów, których niedobór może objawiać się chorobami wynikającymi z niedostatecznego spożycia wybranych składników. Daktyle działają ochronnie na układ sercowo-naczyniowy oraz ich regularne spożywanie obniża ryzyko rozwoju nadciśnienia tętniczego. Wzmacniają mięśnie, regulują gospodarkę wodno-elektrolitową oraz zapobiegają opuchliznom i zatrzymywaniu wody w organizmie. Działanie te zawdzięczają wysokiej zawartości potasu, który jest zaliczany obok sodu i chloru do ważnych elektrolitów komórkowych. Z uwagi na wysoką zawartość magnezu, daktyle mogą być polecane osobom zestresowanym oraz osobom, które regularnie spożywają dużą ilość kawy oraz alkoholu. Wymienione płyny zwiększają utratę magnezu z organizmu. Zawarty w daktylach wapń wpływa pozytywnie na mineralizację kości oraz zębów. W mięśniach wapń bierze udział w przekazywaniu bodźców między poszczególnymi komórkami mięśniowymi, dlatego ten składnik jest bardzo ważny w diecie osób aktywnych fizycznie. Ponadto daktyle powinny być stałym elementem diety osób chorych na anemię, gdyż są zasobnym źródłem żelaza, które transportuje po organizmie tlen. Zawarta jest w nich również miedź biorąca udział w gospodarce żelazem.

Daktyle a odchudzanie

Daktyle należą do wysokokalorycznych owoców, ale nie powinny być z tego powodu specjalnie wykluczane z diety. Na diecie odchudzającej również znajdzie się dla nich miejsce pod warunkiem, że będą spożywane w niewielkiej ilości jako dodatek do przygotowywanych posiłków. Dieta redukcyjna wymaga zmniejszenia ilości spożywanych kalorii w ciągu doby, co wiąże się ze zmniejszeniem porcji spożywanych posiłków. Porcja 5 daktyli dostarcza ok. 72 kcal, a równocześnie wielu składników odżywczych i błonnika pokarmowego. Po dodaniu do nich płatków owsianych oraz mleka i kilku orzechów powstanie nam słodki, pełnowartościowy posiłek. Zatem daktyle jak najbardziej, ale rozsądnie!

Syrop z daktyli

Syrop z daktyli jest popularnym w kuchni arabskiej dodatkiem do tradycyjnych regionalnych potraw. W ostatnim czasie zyskał na popularności jako naturalny zamiennik cukru w wypiekach wegańskich oraz jako dodatek do płatków zbożowych. Przygotowanie syropu daktylowego w domu nie jest trudne, a jego cena w sklepie jest zwykle dosyć wysoka, dlatego zachęcam do wypróbowania własnych sił w domowej kuchni.

Wieczorem szklankę niesiarkowanych suszonych daktyli należy zalać dwiema szklankami ciepłej wody i pozostawić na noc. Następnego dnia rano całość miksujemy i tak powstaje smaczny, zdrowy i domowy syrop daktylowy, który znakomicie nada się do polania naleśników, jako element deserów lub słodzik do kawy. Jeśli wolisz gęstszy syrop, wówczas użyj mniej wody, jeśli rzadszy wtedy dodaj większej ilości płynu.

Czy daktyle są zdrowe?

Podobnie jak wszystkie suszone owoce, daktyle są wysokokaloryczną przekąską stąd polecane są osobom niedożywionym, chcącym przybrać na wadze oraz w mniejszej ilości osobom, które nie mają problemów z utrzymaniem prawidłowej masy ciała. Daktyle dostarczają wielu cennych dla zdrowia witamin oraz składników mineralnych, a co ważne ich zawartość w suszonych owocach plasuje się na wysokim poziomie. Dostarczają ponadto sporo błonnika pokarmowego regulującego pracę jelit.

Zdecydowanie, daktyle należą do zdrowych i wartościowych produktów spożywczych, które warto wpleść w codzienne żywienie. W zależności od specyfiki Twojej diety, możesz manewrować ilością spożywanych owoców, jednak bez względu na to czy jesteś na diecie redukcyjnej czy też wysokokalorycznej, daktyle mogą się w niej znaleźć. Osoby z cukrzycą powinny spożywać je jako element potraw, a nie samodzielnie. Kupując daktyle zwróć uwagę, aby nie były siarkowane, wówczas będą zdrowsze.