Yerba mate, guarana czy kawa – co pobudza najlepiej?

16 18 20

Dla wielu osób dzień bez „małej czarnej” z rana mógłby okazać się traumatycznym przeżyciem. Gdy przed nami kilka godzin wysiłku fizycznego lub umysłowego często posiłkujemy się porcją energii w płynie. Coraz częściej jednak zamieniamy kawę na rzecz naparów zawierających inne odmiany kofeiny i szereg substancji dodatkowych.

Yerba Mate, herbata zielona oraz inne jej odmiany pomagają wielu osobom zmagać się z zadaniami dnia codziennego. Podobnie jak kawa zawierają kofeinę, ale jej rodzaj oraz dodatkowe związki w nich zawarte wpływają na siłę i długość naszego pobudzenia. Dodatek witamin i minerałów nie tylko zmniejsza skutki uboczne działania kofeiny, ale także pozwala uzupełnić niektóre mikro- i makroskładniki.

Należy pamiętać że wszystkie napoje „kofeinowe” zawierają fenole, a picie ich w nadmiarze ogranicza wchłanianie żelaza, magnezu i potasu przez organizm. Jednak pijąc je w racjonalnych ilościach nie musimy się tego obawiać.

Yerba mate – działanie

Yerba mate powstaje z ostrokrzewu paragwajskiego, wiecznie zielonej rośliny z rodziny ostrokrzewów. Rośnie dziko w Ameryce Południowej w Paragwaju, Argentynie, Chile, Peru i Brazylii. Liście yerba mate zawierają teobrominę (środek pobudzający znajdujący się w czekoladzie) oraz teofilinę (środek pobudzający znajdujący się w zielonej herbacie), jak również witaminy, aminokwasy, minerały (magnez, potas, cynk, chrom) i antyoksydanty w znacznie większych ilościach niż niektóre zielone herbaty. Picie naparu z yerby może przynieść korzyści również osobom aktywnym, ponieważ poprawia wydajność układu krążenia, dzięki czemu korzystnie wpływa na przemianę materii oraz zapobiega zbieraniu się kwasu mlekowego w mięśniach. Wiele odmian jest bogatych w duże ilości potasu, który reguluje równowagę wodną w organizmie i zapewnia regularny rytm pracy serca.

Czytaj też: Jak parzyć i pić yerba mate, aby się pobudzić?

  • Badania wykazały, że przeciętna zawartość kofeiny w suchej masie liści yerba to od 0,7 do 2 proc., czyli niewiele mniej niż w ziarnach kawy (1–2,5 proc.).
  • Ma działanie moczopędne i oczyszczające organizm, wiąże się z wydalaniem odpowiednio zwiększonych ilości wody.
  • Ma silne właściwości przeciwutleniające, co zostało potwierdzone w wielu badaniach.
  • Stymuluje układ nerwowy poprawiając koncentrację oraz pracę wątroby.
  • Yerba mate efektywnie usuwa toksyny z naszego krwiobiegu i organów wewnętrznych.
  • Zmniejsza odkładanie się cholesterolu w ścianach naczyń krwionośnych, przeciwdziałając utlenianiu się LDL.
  • Chroni przed powikłaniami cukrzycy.
WażneNiestety, istnieją doniesienia o powiązaniach pomiędzy ilością spożytej yerba mate, a zawartością policyklicznych węglowodorów aromatycznych w ludzkim ciele. Wiadomo jest, że PWA, w szczególności benzopireny, mają właściwości rakotwórcze; co najmniej 15 związków PWA zostało znalezionych w różnych odmianach yerba mate.

Guarana – działanie

Guarana rośnie w całym dorzeczu Amazonki. Działa stymulująco, znosi zmęczenie fizyczne i psychiczne, zwiększa umiejętność koncentracji i zapamiętywania.  Guarana jest znana jako stymulant i roślina energetyzująca, a jej właściwości kosmetyczne wynikają z wysokiego udziału guaraniny i alkaloidów, teobrominy i teofiliny, adeniny, terpenów, tanin, skrobi, tłuszczów oraz flawonoidów i saponin, które działają synergistycznie wobec kofeiny. W pewnym uproszczeniu można jej działanie przyrównać do kawy, jednak kofeina z guarany nieco wolniej się wchłania. Jej działanie utrzymuje się do 6 godzin, a więc ok. 2 godziny dłużej od kawy – jest przy tym jednak łagodniejsze.

  • Gaurana należy do grupy substancji, działających stymulująco na ośrodkowy układ nerwowy.
  • Powoduje wydzielanie hormonów i neuroprzekaźników (np. adrenaliny czy dopaminy), co objawia się zwiększeniem wydolności psychicznej i fizycznej oraz euforią.
  • Pobudza równomiernie korę mózgową (zwiększa sprawność myślenia, znosi zmęczenie psychiczne i fizyczne).
  • Przyśpiesza przemianę materii.
  • Zmniejsza napięcie mięśni gładkich naczyń krwionośnych.
  • Pobudza wydzielanie soku żołądkowego.
  • Działa moczopędnie.
  • Zwiększa energię komórek w mieszkach włosowych, dzięki czemu wpływa stymulująco na porost włosów.
  • Wykazuje poza tym działanie antyoksydacyjne oraz przeciwbakteryjne.
  • Zmniejsza ryzyko wystąpienia zawałów i udarów.
  • Stymuluje przepływ limfy, co zapobiega obrzękom i zapobiega początkom cellulitu.

Jednakże kofeina w guaranie może utrudniać wchłanianie składników odżywczych i pogarszać objawy wrzodów żołądka. Nie powinna być stosowana również przez kobiety w ciąży, ze względu na ryzyko poronienia, a także przez matki karmiące, ponieważ kofeina dostaje się do mleka i może powodować zaburzenia snu u dziecka.

Oprócz postaci mielonej do zaparzenia, guarana często sprzedawana jest w formach  tabletek oraz kapsułek, których zażywanie pozwala uniknąć jej wyjątkowo gorzkiego smaku.

Kofeina zawarta w kawie – działanie

Napój ten jest znany ludzkości od tysięcy lat, a pochodzi z Afryki. Arabowie zaczęli ją pić już w XI wieku. Pierwsza kawiarnia powstała w Wiedniu, założona przez Polaka – Jerzego Kulczyńskiego. W Polsce pierwszą kawiarnie założył w Warszawie w 1724 r. jeden z dworzan króla Augusta II Sasa, a w kraju rozpowszechniła się w drugiej połowie XVIII wieku. Dzisiaj dla wielu zapach porannej kawy jest niezbędnym elementem porannego rytuału.

Polecany artykuł: Różnice pomiędzy yerba mate a kawą. Co lepsze na pobudzenie?

  • Zawarta w niej kofeina przyśpiesza akcję serca, na krótko podnosi ciśnienie krwi.
  • Rozszerza naczynia krwionośne oskrzeli, dzięki czemu organizm jest lepiej dotleniony.
  • Kofeina w mózgu, blokuje receptory przekazujące informacje o potrzebie snu – znika zmęczenie.
  • Poprawia krążenie mózgowe – zwiększa zdolność koncentracji.
  • Zmniejsza ryzyko wystąpienia raka wątroby (przez obecność kwasu chlorogenowego).
  • Kawa ma działanie przeciwalergiczne. Zmniejszając wydzielanie histaminy przez organizm, zmniejsza również skutki ataków alergii.
  • Regularne picie kawy redukuje ryzyko wystąpienia choroby Parkinsona. Stymuluje naczynia krwionośne w mózgu, dzięki temu do komórek nerwowych dociera więcej tlenu i substancji odżywczych.
  • Pozytywnymi właściwościami kawy powinni zainteresować się przede wszystkim mężczyźni. Naukowcy z Uniwersytetu Harvarda przekonują, że picie dużej ilości kawy zmniejsza ryzyko raka prostaty nawet o jedną piątą.
  • Przeciwdziała cukrzycy typu drugiego.
WażneKawy rozpuszczalna jest formą chemicznie oczyszczoną, pozbawioną dobroczynnych właściwości wynikających z bogatego składu kawy naturalnej, dlatego lepiej jej unikać.

Kawy nie powinny pić osoby chorujące na nadciśnienie, arytmię serca, refluks żołądkowo-przełykowy, jaskrę, wrzody lub nieżyt żołądka. Picie kawy nie jest również wskazane dla ludzi cierpiących na nerwice, zaburzenia emocjonalne czy choroby psychiczne. Odradza się również jej picia kobietom ciężarnym. Kofeina zawarta w kawie wypłukuje z organizmu pierwiastki takie jak wapń oraz magnez. Jednak picie jej w małych ilościach (1–3 filiżanki dziennie) nie ma szkodliwego wpływu na nasz organizm, a wielu badaczy przekonuje iż wystarczy dodać do kawy śmietankę lub mleko, aby nie martwić się wypłukiwaniem wapnia.

Herbata, yerba mate, herbata z guaraną, kawa – co wybrać?

Jeżeli obserwujemy, że picie kawy niekoniecznie nam odpowiada, czujemy się zbyt pobudzeni nagłą porcją energii i mamy problemy z koncentracją lub snem, warto zwrócić się ku innym źródłom kofeiny. Istnieje wiele odmian tak yerby jak i zielonej herbaty, dzięki czemu będziemy mogli znaleźć swój ulubiony napój pozytywnie wpływający na pracę naszego organizmu. Jeśli obawiamy się niepożądanych skutków ubocznych, warto pamiętać o umiarze, ponieważ napoje te nie wykazują niezdrowych dla organizmu właściwości w racjonalnych dawkach na dobę. Jest to też wyjście znacznie zdrowsze niż wszelkiego rodzaju pobudzacze z puszki, dostarczające cukier oraz oczyszczoną kofeinę pozbawioną substancji wzbogacających, które znajdziemy w naturalnych napojach.

Kup dietę online – od dietetyka
Opublikowano ponad miesiąc temu
Oceń artykuł
Yerba mate, guarana czy kawa – co pobudza najlepiej? - 3.9/5. Oddano 79 głosy.
Autor artykułu:
, Technolog żywności, trener personalny. Ceni sobie ćwiczenia na świeżym powietrzu, szczególnie z elementami treningu TRX oraz street-workout.

Opinie

  • Guaranin 16.07.2016, 1:59

    Nie rozumiem we wnioskach nie ma wzmianki o guaranie jedynie o yerba mate i zielonej herbacie które są rakotwórcze. Guarana ma dodatkowe właściwości pobudzające czyli powoduje wydzielanie dobrych hormonów szczęścia co daje o wiele większe korzyści niż sama kofeina. Dodatkowo osoby „zaburzone psychicznie” często cierpią z powodu braku wystarczającej ilości hormonów szczęścia więc tu jest wskazane dla takich osób. Sama kawa nie odstresuje, a może spowodować jeszcze większy niepokój – co innego guarana – wiem to po sobie 🙂

    Odpowiedz
    • riczi 14.02.2019, 12:24

      Zgodzę się z Tobą. Guarana posiada niesamowite właściwości odstresowujące (pobudza wydzielanie serotoniny) oraz motywujące do działania (pobudza wydzielanie dopaminy). Przy nawet najbardziej przytłaczających obowiązkach czy problemach w moim przypadku zażycie czubatej łyżeczki guarny z rana pozwala uzyskać spokój ducha, opanować stres i dużo sprawniej załatwić wszystkie sprawy. W stanach lekkiej depresji daje nowe życie już godzinę po zażyciu i utrzymuje ten efekt przez cały dzień. Nie polecam brania jej na wieczór (bo zaczniecie z nienacka robić dziwne rzeczy np. remont pokoju:) ) ale jeśli jest taka potrzeba to znakomicie pozwala się skupić wieczorem, niweluje zmęczenie psychiczne i motywuje do wykonania zadania. Nieco przeszkadza w zasypianiu więc godzina 18 to ostatania chwila na zażycie guarany jeśli potrzebujemy kopa do wieczornej pracy. Z ujemnych skutków to uczucie tzw. ssania takie samo jak to sugerujące, że jesteśmy głodni przy jednoczesnym poczuciu pełnego żołądka. Finalnie jednak guarana nie zwiększa apetytu i pozwala dłużej funkcjonować bez jedzenia. Samo jednak uczucie ssania nie jest dla mnie przyjemne. Przy przedawkowaniu (dla mnie 4-6g 2-3 łyżeczki) czuć mocne pobudzenie, kołatanie serca, niepokój i uczucie unoszenia/lekkości.

      Odpowiedz

Napisz swoją opinię

Twoja opinia jest ważna. Zarówno dla nas jak i innych osób korzystających z naszego serwisu.

Twój adres e-mail nie będzie opublikowany.
Obowiązkowe pola są oznaczone