Terapia śmiechem i joga śmiechu – efekty
Aktualizacja: 25 kwietnia, 2024
Terapia śmiechem to nie wytwór ostatnich kilku lat. Wprowadzono ją w życie już w latach siedemdziesiątych ubiegłego wieku. Śmiech jest wyrazem radości, która nie idzie w parze z lękiem, depresją i smutkiem. Dobre samopoczucie ułatwia walkę z chorobą, moduluje neuroprzekaźnictwo i staje się elementem przyśpieszającym rekonwalescencję. Na świecie istnieją kluby śmiechu, gdzie realizowany jest specyficzny program terapeutyczny, którego ostatecznym celem jest poprawa kondycji psychicznej, a tym samym fizycznej.
Terapia śmiechem – efekty
Na czym polega i jak działa? Zacznijmy od tego, że śmiech jest reakcją na zdarzenie, sytuację, która nas rozbawia. Na zajęciach, gdzie śmiech spełnia rolę terapeuty, każdy z uczestników na samym początku musi odtworzyć śmiech w sposób sztuczny. Wydawać by się mogło, że śmiech wymuszony nie przyniesie żadnych rezultatów. Naśladowanie ruchów towarzyszących rozbawieniu, prowadzi ostatecznie do autentycznych odczuć i uwolnienia „antystresowych” hormonów, dających poczucie rozluźnienia i bezpieczeństwa. Dodatkowo zwiększa się częstotliwość oddechów oraz przepływ krwi. Co prawda nie powstał do tej pory standaryzowany program tego typu terapii, choć istnieją liczne badania potwierdzające jej skuteczność. W eksperymentach przeprowadzonych na kobietach cierpiących na nowotwór piersi zastosowano kilka technik. Wywoływano śmiech różnego rodzaju – przeciągły, zsynchronizowany z ruchem dłoni czy okazywany za pomocą całego ciała. Wszystko to poprzedzone było prelekcją na temat jego dobroczynnych właściwości. Na efekty nie trzeba było długo czekać. Wszystkie badane parametry – lęk, depresja oraz poziom stresu, zredukowane zostały już po pierwszej sesji.
Śmiech ma zbawienny wpływ nie tylko na psychikę. Jak mawiają w zdrowym ciele zdrowy duch i odwrotnie. Stan umysłu doskonale odzwierciedlany jest przez nasze ciało. Nikogo nie zaskoczy, udowodniony już dawno, wpływ stresu na odporność, stan skóry, włosów, masę ciała. Kłębiące się w głowie niepokojące myśli niekorzystnie rzutują na fizjologię – mechanizmy obronne naszego ciała słabną, częściej zapadamy na różnego rodzaju infekcje, a na skórze pojawiają się niechciane wypryski. Śmiech, dający poczucie rozluźnienia i łagodzący stres, oddziałuje także na nasz układ krwionośny – obniża ciśnienie tętnicze, zwiększa pobór tlenu przez tkanki poprzez wymuszenie na organizmie głębszych oddechów.
Omawiany rodzaj terapii jest wskazany dla różnych grup społecznych, bardzo dobre rezultaty przynosi u osób starszych. Osoby powyżej 60 roku życia borykają się z problemami zdrowotnymi z racji starzejącego się organizmu, jak i niejednokrotnie z różnych powodów cierpią na depresję (wykluczenie społeczne, trudna sytuacja materialna, przewlekła choroba). Sesje terapeutyczne przynoszą korzystne efekty zarówno znosząc złe samopoczucie i lęk, jak i poprawiając parametry fizjologiczne.
Drugą grupą osób, dla których wskazany jest ten rodzaj terapii są dzieci na szpitalnych oddziałach pediatrycznych. Dla małego człowieka pobyt w szpitalu jest niezwykle stresujący. Wrażliwość dzieci może niekorzystnie odbijać się na leczeniu, zwłaszcza w przypadkach chorób nowotworowych, gdzie organizm jest niezwykle osłabiony. Z pomocą lekarzom przychodzą szpitalne clowny, czyli specjaliści od rozbawiania małych pacjentów. Obecność tych osób na oddziałach nie stanowi rutyny, mimo że badania zdecydowanie przemawiają za ich korzystnym wpływem.
Joga śmiechu
Joga śmiechu to ćwiczenia skonstruowane w Indiach w roku 1995. Zgodnie z jej założeniami śmiech można odseparować od racjonalnych odczuć czy logiki. To koncepcja „śmiania się sercem”, gdzie ćwiczenia oddechowe przeradzają się w ćwiczenie śmiechu. Tutaj również śmiech wywoływany jest sztucznie, bez podłoża w otaczającym środowisku, a ćwiczony w grupie staje się zaraźliwy. I w tym przypadku badanie wykazało skuteczność w redukowaniu napięcia u osób cierpiących na nowotwory przed włączeniem chemioterapii. Z tego typu treningów można skorzystać już w większości dużych miast Polski – Warszawie, Wrocławiu, Katowicach czy Krakowie.
Śmiech jest lekarstwem na wiele dolegliwości. Niewątpliwie warto się śmiać i zarażać tym śmiechem innych. Jeżeli nasze życie pełne jest napięcia i złych emocji, a na horyzoncie brak sytuacji sprzyjających rozluźnieniu i dobrej zabawie, być może warto skorzystać z treningów śmiechu, które dadzą okazję do poprawy nastroju, a przy okazji poszerzą krąg znajomych
Literatura:
- Barkmann C. et al.; Clowning as a supportive measure in paediatrics – a survey of clowns, parents and nursing staff; BMC Pediatr. 2013 Oct 10;13:166.;
- Chang C. e al.; Psychological, immunological and physiological effects of a Laughing Qigong Program (LQP) on adolescents.; Complement Ther Med. 2013 Dec;21(6):660-8.
- Fariba Ghodsbin et al.; The Effects of Laughter Therapy on General Health of Elderly People Referring to Jahandidegan Community Center in Shiraz, Iran, 2014: A Randomized Controlled Trial;
- S. H. Kim et al.; Laughter and Stress Relief in Cancer Patients: A Pilot Study; Evid Based Complement Alternat Med. 2015; 2015:
- Shadi Farifteh et al.; The Impact of Laughter Yoga on the Stress of Cancer Patients before Chemotherapy; Iran J Cancer Prev. 2014 Autumn; 7(4): 179–183.