Chudnięcie i zajadanie stresu. Jak walczyć ze stresem?

Aktualizacja: 6 marca, 2025

Każdy z nas zna tę sytuację. Jeśli dopada Cię duży stres lub trwa on przez określony czas, możliwe jest powstanie dwóch mechanizmów walki z nim – ucieczka w jedzenie jako „pocieszacz” lub zupełne jego odstawienie. Jakim Ty jesteś typem? I jak nauczyć się radzić sobie z emocjami? Sprawdź!

Zajadanie stresu

To jeden ze sposobów na walczenie ze stresującymi sytuacjami. Polega on na zjadaniu wszystkiego, co „wpadnie nam w ręce” – zazwyczaj są to słodycze oraz słone przekąski, których ilości nie jesteśmy w stanie określić. Jak wskazują badania zajadanie stresu może być związane z poczuciem odrzucenia lub niemocy emocjonalnej, chęcią ucieczki, izolacją od świata zewnętrznego [1]. To samo badanie wskazuje, iż dużo częściej po taki rodzaj ucieczki od stresujących sytuacji sięgają osoby, którym „przypisuje się bierność, niedojrzałość, brak zdecydowania, bezradność w sytuacjach trudnych, niską samoocenę, pesymizm, trudności w uzewnętrznianiu negatywnych uczuć, zwłaszcza gniewu” [1,2,3]. Naukowcy zwracają również uwagę na fakt, iż sięgamy po jedzenie głównie dlatego, że jest to najłatwiejsza i najbardziej powszechna forma strategii, gdyż możemy kupić je dosłownie wszędzie [4]. Jedzenie (zwłaszcza węglowodanów) łagodzi te emocje, gdyż powoduje zwiększone wydzielanie endorfin do krwi, a te działają uspokajająco. Zwiększa także stężenie serotoniny, która poprawia nastrój. Jest to jednak tzw. efekt błędnego koła – spadek poziomu glukozy powoduje bowiem ponowną chęć sięgnięcia po przekąskę [4].

Chudnięcie ze stresu

Zgoła inaczej zachowują się osoby o usposobieniu zamkniętym, niepewne, zamknięte w sobie. Bardzo często na skutek sytuacji stresowych rezygnują one z posiłków czując tzw. „ucisk w żołądku”. Taki stan wpływa w konsekwencji na ich wydolność, humor (spadek endorfin oraz serotoniny) oraz pogłębiający się stan, który może doprowadzić nawet do omdleń, zaburzeń pracy serca oraz skończyć się hospitalizacją. Przedłużający się stan stresowy może spowodować brak łaknienia o podłożu nerwowym, a więc anoreksję (anorexia nervosa). Osoby chore czują, że brak im kontroli nad własnym życiem, jednak są w stanie wpływać bardzo mocno na to, co znajduje się na ich talerzu. Ta jednostka chorobowa prowadzi nie tylko do skrajnego wyniszczenia organizmu oraz powikłań somatycznych, ale może w konsekwencji prowadzić również do śmierci. [5]

Jak walczyć ze stresem?

Sposobów walki ze stresem może być wiele. Oto niektóre z nich:

• aktywność fizyczna powodująca zmniejszenie poziomu stresu i wzrost endorfin;
• nagradzanie się za wytrwanie w sytuacji stresowej bez podejmowania „starych” nawyków żywieniowych w inny sposób – np. wyjście do kina z koleżanką;
• znalezienie hobby, rzeczy, które nas cieszą i dają radość;
• zamiana słodkich i słonych przekąsek na zdrowe zamienniki – bakalie, zdrowe słodycze, owoce;
• regularne spożywanie jedzenia, które dostarczy nie tylko odpowiedniej ilości energii, ale również zwiększy zadowolenie;
• pomoc psychologa lub psychoterapeuty.

Stres, choć jest wywołany z jakiegoś konkretnego powodu, nie powinien dezorganizować naszego życia. Ucieczka w jedzenie lub zupełny brak pożywienia nie są rozwiązaniem, lecz tylko maskowaniem problemu. Czas zatem stawić czoła przeciwnościom i nauczyć się w dobry sposób panować nad emocjami.