Syrop glukozowo-fruktozowy – popularny zamiennik cukru groźny dla naszego zdrowia!

Aktualizacja: 26 marca, 2024

W wielu produktach na etykiecie opakowania w składzie znajdziemy syrop glukozowo-fruktozowy. Zastępuje cukier, którego staramy się unikać w myśl zdrowego sposobu odżywiania. Jednak od kilku lat trwa głośna debata na temat tego substytutu. Naukowcy spierają się, co do szkodliwości płynnego zamiennika cukru.

Źródłem syropu glukozowo-fruktozowego jest kukurydza, którą przetwarza się na skrobię kukurydzianą. Po obróbce chemicznej z użyciem kwasów i enzymów powstaje syrop zawierający 55% glukozy, 42% fruktozy oraz 3% innych cukrów.

Syrop glukozowo-fruktozowy a cukier

Syrop glukozowo-fruktozowy ukrywa się w ogromnej ilości produktów. Jest składnikiem między innymi: czekolad, batonów, jogurtów, cukierków, płatków śniadaniowych, napojów gazowanych, soków owocowych i wielu innych produktów spożywczych. W większości przypadków zastępuje on cukier w produktach dosładzanych. Jednak zdarza się, że w składzie znajdziemy zarówno cukier jak i syrop glukozowo-fruktozowy.

Fenomen syropu glukozowo-fruktozowego prawdopodobnie tkwi w jego niskiej cenie. Jest tańszy od cukru, zatem chętnie dodawany przez producentów. Ma postać bezbarwnej lub jasnożółtej cieczy, a więc jest płynny, co daje mu przewagę nad cukrem, który należy wcześniej rozpuścić, by dodać do gotowego produktu. Posiada dłuższy termin przydatności do spożycia niż cukier, niską lepkość i sam nie ulega krystalizacji, a także zapobiega wysychaniu produktów, w których się znajduje. Jest stabilny mikrobiologicznie, co powoduje zahamowanie rozwoju drobnoustrojów.

W sacharozie (cukrze) stosunek glukozy do fruktozy wynosi 1:1, natomiast  syrop glukozowo-fruktozowy zawiera 55% fruktozy i 42% glukozy. Cukier i syrop glukozowo-fruktozowy nie różnią się stosunkowo pod względem słodkości czy kaloryczności. Spory na temat niekorzystnego wpływu na zdrowie syropu wynikają z różnicy w metabolizmie fruktozy i glukozy.

Syrop glukozowo-fruktozowy – zdrowie

Idąc tropem dobrych nawyków żywieniowych, często sprawdzamy etykiety produktów spożywczych i ich skład w poszukiwaniu niezdrowych substancji oraz dodawanego cukru. Kiedy nie widzimy nazw znanych nam węglowodanów jak sacharoza, fruktoza czy glukoza, uznajemy produkt wolny od dodatków w postaci cukru. Jednak często pod nazwą skrobia kukurydziana kryje się nasz syrop glukozowo-fruktozowy, który podstępnie przemycany jest w wielu produktach, a my nawet o tym nie wiemy. W ten sposób wzbogacamy swój organizm o niepotrzebną dawkę cukrów, co niekorzystnie wpływa na nasze zdrowie.

Syrop glukozowo-fruktozowy jest uznawany za niezdrowy dodatek żywności. Powoduje on wzrost poziomu cholesterolu we krwi, a zawarta w nim fruktoza powoduje wzrost produkcji tkanki tłuszczowej, co w konsekwencji przyspiesza przybieranie na wadze i może prowadzić do otyłości. Spożycie nadmiernej ilości fruktozy nie powoduje hiperinsulinemii poposiłkowej, która stymuluje wydzielanie hormonu odpowiedzialnego za uczucie sytości – leptyny. Dlatego po spożycia takiego posiłku wcale nie czujemy sytości, wręcz przeciwnie, może przyczyniać się do zjadania większych ilości jedzenia. Dla porównania warto zwrócić uwagę na syrop glukozowy.

Syrop glukozowo-fruktozowy, a szczególnie zawarta w nim fruktoza powoduje wzrost poziomu wolnych kwasów tłuszczowych we krwi, które uszkadzają komórki β-trzustki, wytwarzające insulinę. Może to prowadzić do insulinooporności, a w konsekwencji do cukrzycy typu 2. Nadmierne spożycie płynnego zamiennika cukru może prowadzić do powstania nadciśnienia tętniczego, gdyż zbyt duże ilości fruktozy powodują wzrost produkcji kwasu moczowego oraz wzrost absorpcji sodu, które istotnie przyczyniają się do rozwoju tej choroby. Uszczupla zapasy wewnątrzkomórkowej energii zmagazynowanej w postaci związku – ATP, która wykorzystywana jest do wielu procesów metabolicznych, gdyż fruktoza do swych przemian wymaga właśnie ATP.

Wybierając produkty spożywcze patrzmy na etykiety. Nie dajmy się jednak zwieść sztuczkom producentów. Dokładnie przeanalizujmy skład i upewnijmy się, czy aby na pewno poszukiwany cukier nie kryje się pod inną nazwą. Syrop glukozowo-fruktozowy jest prosty w użyciu w technologii produkcji. Ma wiele zalet, co skrupulatnie wykorzystuje się w przemyśle spożywczym. Pamiętajmy jednak, że nadmierne spożycie cukru, zwłaszcza fruktozy, może być szkodliwe dla naszego zdrowia. Starajmy się unikać więc zbędnego dodatku cukru.