Przełyk Barretta – objawy, przyczyny, leczenie i dieta

Aktualizacja: 18 marca, 2024

Zgaga i refluks są schorzeniami o nieprzyjemnych objawach, takich jak zarzucanie treści pokarmowej z żołądka do jamy ustnej, „kwaśne” odbijanie czy ból w klatce piersiowej. Jeśli masz podobne objawy, reaguj! Nieleczony refluks przyczynia się do rozwoju schorzenia określanego mianem przełyku Barretta, który łatwo może przekształcić się w raka gardła, przełyku lub jamy ustnej.

Przełyk Barretta

Refluks to określenie „zarzucania” treści pokarmowej z żołądka do przełyku. W żołądku panuje pH kwaśne, natomiast w jamie ustnej i przełyku zasadowe, z tego powodu w żołądku obecny jest śluz chroniący błony śluzowe przed samostrawieniem ścian żołądka oraz występują odmienne komórki nabłonkowe w stosunku do przełyku i jamy ustnej. Kwaśna treść pokarmowa cofająca się z żołądka do zasadowych górnych odcinków przewodu pokarmowego powoduje zmiany w nabłonku wyściełającym przełyk i jamę ustną, która nie jest chroniona przed kwasem solnym. Zmiany wywołane przez kwas działający na delikatne błony wyściełające przełyk określane są mianem przełyku Barretta. Na skutek działania kwaśnej treści pokarmowej, zdrowe komórki zostają zastąpione komórkami podobnymi do tych występujących w żołądku, co może prowadzić do zapaleń, uszkodzeń w błonie oraz jest predyktorem do rozwoju nowotworu.

Przełyk Barretta – objawy

Osoby, u których rozwinął się przełyk Barretta nie odczuwają licznych objawów. Nie jest to dobra wiadomość, gdyż choroba, która rozwija się w utajeniu powoduje często liczne powikłania. W wyniku zmiany nabłonka wyściełającego przełyk, chory może odczuwać jedynie objawy zgagi, czyli pieczenie w gardle i przełyku, ból w klatce piersiowej, odbijanie czy też mieć chrypkę z rana. Przełyk Barretta jest stanem przedrakowym, toteż alarmujące powinny być następujące objawy: ból i trudności w połykaniu kęsów pokarmu, krwawienie z górnego odcinka przewodu pokarmowego oraz znacząca utrata masy ciała w krótkim odstępie czasu.

Przełyk Barretta – przyczyny

Przełyk Barretta to schorzenie, które rozwija się na skutek trwającej przez wiele lat choroby refluksowej żołądkowo-przełykowej, która nie była poddana leczeniu. Przyczyny refluksu nie są dokładnie określone, jednak podejrzewa się, że palenie papierosów, „szybkie tempo życia”, przewlekły stres, duże porcje spożywanych posiłków czy też otyłość, nieracjonalne odżywianie lub ciąża mogą stanowić czynniki zwiększające ryzyko wystąpienia tej choroby.

Przełyk Barretta – leczenie

Przełyk Barretta jest stanem przedrakowym. Leczenie polega na podawaniu środków farmakologicznych, których zadaniem jest niwelowanie nieprzyjemnych objawów, tzw. leczenie objawowe oraz równoczesne zastosowanie metod inwazyjnych w postaci zabiegów endoskopowych. W ramach terapii farmakologicznej stosowane są inhibitory pompy protonowej lub blokery kwasu solnego wydzielanego w żołądku. Mniejsza wówczas ilość kwasu wytwarzanego przez komórki żołądka sprawia, że treść pokarmowa ma wyższe pH – bardziej neutralne. Gdy treść pokarmowa będzie zarzucana do przełyku, jej niszczące działanie będzie mniej inwazyjne ze względu na wyższe pH treści pokarmowej. Drugą część leczenia stanowią inwazyjne metody endoskopowe. Wyróżniamy dwa podstawowe zabiegi: resekcję, czyli zniszczenie jednej z warstw błony podśluzowej w przełyku lub ablacyjna metoda HALO, która opiera się na zniszczeniu jednej warstwy komórek w przełyku.

Przełyk Barretta – dieta

Leczenie dietetyczne w przypadku przełyku Barretta, skupione jest na dietoterapii zapobiegającej rozwojowi choroby refluksowej, która jest bezpośrednią przyczyną rozwoju schorzenia. Najprostszym sposobem walki z chorobą refluksową jest zmiana złych nawyków żywieniowych na racjonalny styl życia i odżywiania. Zalecenia obejmują:

• normalizację masy ciała – redukcja nadmiernej masy ciała do wartości należnej, tzn. BMI w granicach wartości mieszczącej się w przedziale od 19 do 25;
• porzucenie nałogów: palenia papierosów, częstego spożywania alkoholu, nadmiernego picia kawy oraz napojów bogatych w kofeinę (energetyki);
• dopasowanie odpowiedniej wielkości spożywanych porcji posiłków, ich pory oraz składników używanych do przygotowania potraw;
• zmiana pozycji w trakcie snu;
• zmiana nawyków żywieniowych.

W dietoterapii żywieniowej zalecane jest wystrzeganie się produktów nasilających objawy refluksu:

• tłustych i smażonych potraw na głębokim oleju, przysmażanych i duszonych w tłustych sosach na bazie masła/śmietany/innego tłuszczu dodanego lub wytopionego z kawałka mięsa;
• tłustych mięs, smalcu, łoju, słoniny;
• wysokotłuszczowego mleka oraz przetworów na jego bazie;
• niektórych surowych warzyw;
• cytrusowych owoców oraz soków;
• przetworów warzywnych i owocowych w occie oraz na bazie pomidorów;
• czekolady, kakao, ciast namaczanych, tortów, ciast z kremem na bazie masła i tłustej śmietany;
• kawy, mocnej herbaty, herbaty miętowej, alkoholu, napojów gazowanych;
• ostrych przypraw, potraw, przekąsek.

Przełyk Barretta jest przypadłością, która może dotyczyć nawet 10–20% społeczeństwa zmagającego się z chorobą refluksową. Dobrą wiadomością jest fakt, że stosując się do diety zalecanej w refluksie przełykowo-żołądkowym, można w łatwy sposób zapobiec rozwojowi przedrakowego stanu.