Otręby a płatki owsiane – różnice, zastosowanie
Aktualizacja: 22 maja, 2024
Owies od ponad dwóch tysięcy lat należy do jednego z podstawowych składników codziennej diety. Został doceniony dzięki idealnym cechom agrotechnicznym, a także właściwościom leczniczym i ogromnym walorom odżywczym. Obecnie na rynku spożywczym spotyka się szeroki zakres asortymentu produktów owsianych. Należą do nich m.in. mąki, kasze, płatki i otręby owsiane. W tym artykule przyjrzymy się dokładniej tym dwóm ostatnim.
Otręby owsiane
Otręby owsiane powstają jako odpad w wyniku przemiału ziaren owsa na mąkę lub kaszę. Są dobrym źródłem węglowodanów, białek, tłuszczów, składników mineralnych, witamin i błonnika. Ich skład powoduje, że wykazują wiele pozytywnych właściwości na organizm, m.in.:
- obniżają poziom cholesterolu LDL we krwi;
- zmniejszają ciśnienie krwi;
- usuwają toksyny i metale ciężkie z organizmu;
- regulują poziom glukozy we krwi;
- przyspieszają przemianę materii;
- zapobiegają zaparciom (należy pamiętać o wypiciu około 2 litrów wody w ciągu dnia, bo w przeciwnym wypadku może wystąpić problem z nasileniem zaparć i wzdęć);
- przedłużają uczucie sytości;
- pomagają w redukcji masy ciała;
- poprawiają kondycję fizyczną i psychiczną.
Dzięki swoim cechom są polecane w profilaktyce chorób cywilizacyjnych, np. miażdżycy, otyłości, cukrzycy, raka jelita grubego.
Niestety, owies jest także źródłem kwasu fitynowego, który utrudnia wchłanianie dwuwartościowych pierwiastków, tj. magnezu, wapnia i żelaza. W związku z tym nie należy przesadzać z ilością otrębów zjedzonych w ciągu dnia. Jeden posiłek z jego dodatkiem w zupełności wystarczy.
Zastosowanie otrębów owsianych
Otręby owsiane znalazły zastosowanie w kuchni i w pielęgnacji skóry. Można dodawać je m.in. do wzbogacenia sałatek, surówek, zup, deserów, wypieków, pieczywa, pasztetów, placków ziemniaczanych, panierować nimi kotlety mięsne lub warzywne lub dosypywać do musli. Nie tracą bowiem swoich właściwości podczas obróbki. Ponadto są używane jako składnik maseczek oczyszczających skórę, zwłaszcza dla cery z problemami trądzikowymi.
Płatki owsiane
Grube płatki owsiane powstają w wyniku obróbki ziaren owsa z pominięciem procesu rozdrabniania. Są najmniej oczyszczonym rodzajem płatków dostępnych na rynku, przez co charakteryzują się bogatą gęstością odżywczą. Podobnie jak otręby są doskonałym źródłem węglowodanów, błonnika (frakcji rozpuszczalnych), białka (zawierającego prawie wszystkie aminokwasy), tłuszczów (zwłaszcza nienasyconych kwasów tłuszczowych), witamin (z grupy B) i minerałów (magnezu i żelaza). Ich właściwości prozdrowotne również są ogromne, m.in:
- zmniejszają ryzyko powstawania chorób przewlekłych;
- poprawiają odporność;
- pobudzają perystaltykę jelit;
- zapobiegają zaparciom przy odpowiednim nawodnieniu organizmu;
- redukują tworzenie się nowotworów układu pokarmowego;
- pomagają w leczeniu uchyłkowatości jelit i żylaków odbytu;
- poprawiają wygląd skóry;
- niwelują uczucie zmęczenia i stany depresyjne.
Zastosowanie płatków owsianych
Płatki owsiane, podobnie jak otręby, znalazły szerokie zastosowanie w gastronomii oraz kosmetyce. W kuchni zazwyczaj przygotowuje się z nich owsiankę, panieruje kotlety, dodaje do deserów, ciast, dań mięsnych i warzywnych, itp. Natomiast w celach poprawienia urody używa się ich jako składnika maseczek do nawilżenia, oczyszczenia skóry, a także poprawy wyglądu włosów. Niektórzy dodają je również do kąpieli relaksującej z miodem i mlekiem.
Podsumowując, płatki i otręby owsiane charakteryzują się dobrym składem i właściwościami zdrowotnymi. Ich wpływ na organizm jest bardzo korzystny. Warto dołączyć te produkty do swojej codziennej diety, by cieszyć się na długo pomyślnym zdrowiem.
Literatura:
Gibiński M., Gumul D., Korus J., 2005. Prozdrowotne właściwości owsa i produktów owsianych. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 4 (45), s. 49 – 60