logo_bonavita_pl
Menu Close
  • Diety od A do Z

    Diety odchudzające

    • Dieta redukcyjna
    • Dieta śródziemnomorska
    • Dieta ketogeniczna
    • Dieta DASH
    • Dieta Atkinsa
    • Dieta oczyszczająca
    • Dieta low carb
    Wszystkie

    Diety lecznicze

    • Dieta bezglutenowa
    • Dieta dla cukrzyka
    • Diety na chory żołądek
    • Diety nerkowe
    • Diety na chorą wątrobę
    • Diety w chorobach jelit
    Wszystkie

    Diety spersonalizowane

    • Dieta wegańska
    • Dieta wegetariańska
    • Dieta dla sportowca
    • Dieta dla seniora
    • Dieta dla dzieci
    • Dieta w ciąży
    Wszystkie

    Sposoby na odchudzanie

    • Skuteczne odchudzanie
    • Psychodietetyka
    • Produkty wspomagające odchudzanie
    • Przepisy dietetyczne
    • Błędy w odchudzaniu
    • Suplementy na odchudzanie
    Wszystkie
  • Odżywianie

    Produkty spożywcze

    • Owoce
    • Warzywa
    • Produkty zbożowe
    • Oleje i tłuszcze
    • Mięso
    • Ryby i owoce morza
    • Nabiał
    Wszystkie

    Witaminy i suplementy

    • Suplementy diety
    • Suplementy dla sportowców
    • Suplementy na odchudzanie
    • Witaminy i minerały
    • Antyoksydanty
    • Probiotyki
    • Składniki odżywcze
    Wszystkie

    Porady żywieniowe

    • Zdrowa dieta
    • Skuteczne odchudzanie
    • Zdrowe przekąski
    • Superfoods
    • Przygotowywanie żywności
    • Przechowywanie żywności
    Wszystkie
  • Zdrowie

    Zdrowie

    • Zaburzenia odżywiania
    • Odporność i infekcje
    • Układ pokarmowy i trawienie
    • Nerki i układ moczowy
    • Układ nerwowy i mózg
    • Układ hormonalny
    • Serce i układ krążenia
    • Kości, stawy i mięśnie
    • Układ oddechowy
    • Choroby oczu
    • Zdrowie mężczyzny
    • Zdrowie dzieci
    Wszystkie

    Układ hormonalny

    • Tarczyca
    • Cukrzyca

    Układ trawienny

    • Refluks
    • Helicobacter pylori
    • Nietolerancja pokarmowa
    • Zespół jelita drażliwego
    • Zaparcia
    • Wątroba
    • Celiakia
    • Choroba Leśniowskiego-Crohna

    Medycyna naturalna

    • Zioła na odchudzanie
    • Zioła na odporność
    • Zioła na układ pokarmowy
    • Zioła na wątrobę
    • Zioła na serce i układ krążenia
    • Zioła na stres i sen
    • Zioła na kaszel i przeziębienie
    • Zioła na skórę, włosy i paznokcie

    Zdrowie kobiety

    • Ciąża i poród
    • Karmienie piersią
    • Dieta w ciąży
    • Cukrzyca ciążowa

    Uroda

    • Skóra
    • Trądzik
    • Wlosy
  • Psychologia

    Psychologia

    • Rozwój osobisty
    • Motywacja
    • Uzależnienia
    • Zdrowie psychiczne
    • Psychodietetyka
    Wszystkie

    Zdrowie Psychiczne

    • Depresja
    • Zaburzenia psychiczne
    • Stres

    Psychodietetyka

    • Zaburzenia odżywiania
    • Anoreksja
    • Bulimia
  • Sport

    Budowa mieści i trening

    • Trening
    • Mięśnie
    • Płaski brzuch
    • Tkanka tłuszczowa

    Odżywania

    • Dieta redukcyjna
    • Dieta dla sportowców
    • Suplementy dla sportowców
  • Tabele
    • Produkty spożywcze
    • Dodatki do żywności
    • Witaminy

    Produkty spożywcze

    (składniki odżywcze)

    • Drób
    • Nabiał
    • Produkty zbożowe
    • Ryby
    • Słodycze i przekąski
    • Warzywa, owoce, grzyby
    Wszystkie

    Witaminy

    • Witamina A
    • Witamina B12
    • Witamina B6
    • Witamina C
    • Witamina D
    • Witamina E
    • Witamina H
    • Witamina K
    Wszystkie

    Dodatki do żywności

    • E1xx (Barwniki)
    • E3xx (Przeciwutleniacze, Regulatory Kwasowości)
    • E6xx (Wzmacniacze Smaku)
    • E1xxx (Stabilizatory, Konserwanty, Zagęstniki I Inne)
    • E4xx (Emulgatory I Środki Zagęszczające)
    • E9xx (Środki Słodzące, Nabłyszczające I Inne)
    • E2xx (Konserwanty)
    • E5xx (Środki Pomocnicze)
    Wszystkie
  • Przepisy
  • Diety od A do Z

    Diety odchudzające

    • Dieta redukcyjna
    • Dieta śródziemnomorska
    • Dieta ketogeniczna
    • Dieta DASH
    • Dieta Atkinsa
    • Dieta oczyszczająca
    • Dieta low carb
    Wszystkie

    Diety lecznicze

    • Dieta bezglutenowa
    • Dieta dla cukrzyka
    • Diety na chory żołądek
    • Diety nerkowe
    • Diety na chorą wątrobę
    • Diety w chorobach jelit
    Wszystkie

    Diety spersonalizowane

    • Dieta wegańska
    • Dieta wegetariańska
    • Dieta dla sportowca
    • Dieta dla seniora
    • Dieta dla dzieci
    • Dieta w ciąży
    Wszystkie

    Sposoby na odchudzanie

    • Skuteczne odchudzanie
    • Psychodietetyka
    • Produkty wspomagające odchudzanie
    • Przepisy dietetyczne
    • Błędy w odchudzaniu
    • Suplementy na odchudzanie
    Wszystkie
  • Odżywianie

    Produkty spożywcze

    • Owoce
    • Warzywa
    • Produkty zbożowe
    • Oleje i tłuszcze
    • Mięso
    • Ryby i owoce morza
    • Nabiał
    Wszystkie

    Witaminy i suplementy

    • Suplementy diety
    • Suplementy dla sportowców
    • Suplementy na odchudzanie
    • Witaminy i minerały
    • Antyoksydanty
    • Probiotyki
    • Składniki odżywcze
    Wszystkie

    Porady żywieniowe

    • Zdrowa dieta
    • Skuteczne odchudzanie
    • Zdrowe przekąski
    • Superfoods
    • Przygotowywanie żywności
    • Przechowywanie żywności
    Wszystkie
  • Zdrowie

    Zdrowie

    • Zaburzenia odżywiania
    • Odporność i infekcje
    • Układ pokarmowy i trawienie
    • Nerki i układ moczowy
    • Układ nerwowy i mózg
    • Układ hormonalny
    • Serce i układ krążenia
    • Kości, stawy i mięśnie
    • Układ oddechowy
    • Choroby oczu
    • Zdrowie mężczyzny
    • Zdrowie dzieci
    Wszystkie

    Układ hormonalny

    • Tarczyca
    • Cukrzyca

    Układ trawienny

    • Refluks
    • Helicobacter pylori
    • Nietolerancja pokarmowa
    • Zespół jelita drażliwego
    • Zaparcia
    • Wątroba
    • Celiakia
    • Choroba Leśniowskiego-Crohna

    Medycyna naturalna

    • Zioła na odchudzanie
    • Zioła na odporność
    • Zioła na układ pokarmowy
    • Zioła na wątrobę
    • Zioła na serce i układ krążenia
    • Zioła na stres i sen
    • Zioła na kaszel i przeziębienie
    • Zioła na skórę, włosy i paznokcie

    Zdrowie kobiety

    • Ciąża i poród
    • Karmienie piersią
    • Dieta w ciąży
    • Cukrzyca ciążowa

    Uroda

    • Skóra
    • Trądzik
    • Wlosy
  • Psychologia

    Psychologia

    • Rozwój osobisty
    • Motywacja
    • Uzależnienia
    • Zdrowie psychiczne
    • Psychodietetyka
    Wszystkie

    Zdrowie Psychiczne

    • Depresja
    • Zaburzenia psychiczne
    • Stres

    Psychodietetyka

    • Zaburzenia odżywiania
    • Anoreksja
    • Bulimia
  • Sport

    Budowa mieści i trening

    • Trening
    • Mięśnie
    • Płaski brzuch
    • Tkanka tłuszczowa

    Odżywania

    • Dieta redukcyjna
    • Dieta dla sportowców
    • Suplementy dla sportowców
  • Tabele
    • Produkty spożywcze
    • Dodatki do żywności
    • Witaminy

    Produkty spożywcze

    (składniki odżywcze)

    • Drób
    • Nabiał
    • Produkty zbożowe
    • Ryby
    • Słodycze i przekąski
    • Warzywa, owoce, grzyby
    Wszystkie

    Witaminy

    • Witamina A
    • Witamina B12
    • Witamina B6
    • Witamina C
    • Witamina D
    • Witamina E
    • Witamina H
    • Witamina K
    Wszystkie

    Dodatki do żywności

    • E1xx (Barwniki)
    • E3xx (Przeciwutleniacze, Regulatory Kwasowości)
    • E6xx (Wzmacniacze Smaku)
    • E1xxx (Stabilizatory, Konserwanty, Zagęstniki I Inne)
    • E4xx (Emulgatory I Środki Zagęszczające)
    • E9xx (Środki Słodzące, Nabłyszczające I Inne)
    • E2xx (Konserwanty)
    • E5xx (Środki Pomocnicze)
    Wszystkie
  • Przepisy
Facebook
  • Diety od A do Z

    Diety odchudzające

    • Dieta redukcyjna
    • Dieta śródziemnomorska
    • Dieta ketogeniczna
    • Dieta DASH
    • Dieta Atkinsa
    • Dieta oczyszczająca
    • Dieta low carb
    Wszystkie

    Diety lecznicze

    • Dieta bezglutenowa
    • Dieta dla cukrzyka
    • Diety na chory żołądek
    • Diety nerkowe
    • Diety na chorą wątrobę
    • Diety w chorobach jelit
    Wszystkie

    Diety spersonalizowane

    • Dieta wegańska
    • Dieta wegetariańska
    • Dieta dla sportowca
    • Dieta dla seniora
    • Dieta dla dzieci
    • Dieta w ciąży
    Wszystkie

    Sposoby na odchudzanie

    • Skuteczne odchudzanie
    • Psychodietetyka
    • Produkty wspomagające odchudzanie
    • Przepisy dietetyczne
    • Błędy w odchudzaniu
    • Suplementy na odchudzanie
    Wszystkie
  • Odżywianie

    Produkty spożywcze

    • Owoce
    • Warzywa
    • Produkty zbożowe
    • Oleje i tłuszcze
    • Mięso
    • Ryby i owoce morza
    • Nabiał
    Wszystkie

    Witaminy i suplementy

    • Suplementy diety
    • Suplementy dla sportowców
    • Suplementy na odchudzanie
    • Witaminy i minerały
    • Antyoksydanty
    • Probiotyki
    • Składniki odżywcze
    Wszystkie

    Porady żywieniowe

    • Zdrowa dieta
    • Skuteczne odchudzanie
    • Zdrowe przekąski
    • Superfoods
    • Przygotowywanie żywności
    • Przechowywanie żywności
    Wszystkie
  • Zdrowie

    Zdrowie

    • Zaburzenia odżywiania
    • Odporność i infekcje
    • Układ pokarmowy i trawienie
    • Nerki i układ moczowy
    • Układ nerwowy i mózg
    • Układ hormonalny
    • Serce i układ krążenia
    • Kości, stawy i mięśnie
    • Układ oddechowy
    • Choroby oczu
    • Zdrowie mężczyzny
    • Zdrowie dzieci
    Wszystkie

    Układ hormonalny

    • Tarczyca
    • Cukrzyca

    Układ trawienny

    • Refluks
    • Helicobacter pylori
    • Nietolerancja pokarmowa
    • Zespół jelita drażliwego
    • Zaparcia
    • Wątroba
    • Celiakia
    • Choroba Leśniowskiego-Crohna

    Medycyna naturalna

    • Zioła na odchudzanie
    • Zioła na odporność
    • Zioła na układ pokarmowy
    • Zioła na wątrobę
    • Zioła na serce i układ krążenia
    • Zioła na stres i sen
    • Zioła na kaszel i przeziębienie
    • Zioła na skórę, włosy i paznokcie

    Zdrowie kobiety

    • Ciąża i poród
    • Karmienie piersią
    • Dieta w ciąży
    • Cukrzyca ciążowa

    Uroda

    • Skóra
    • Trądzik
    • Wlosy
  • Psychologia

    Psychologia

    • Rozwój osobisty
    • Motywacja
    • Uzależnienia
    • Zdrowie psychiczne
    • Psychodietetyka
    Wszystkie

    Zdrowie Psychiczne

    • Depresja
    • Zaburzenia psychiczne
    • Stres

    Psychodietetyka

    • Zaburzenia odżywiania
    • Anoreksja
    • Bulimia
  • Sport

    Budowa mieści i trening

    • Trening
    • Mięśnie
    • Płaski brzuch
    • Tkanka tłuszczowa

    Odżywania

    • Dieta redukcyjna
    • Dieta dla sportowców
    • Suplementy dla sportowców
  • Tabele
    • Produkty spożywcze
    • Dodatki do żywności
    • Witaminy

    Produkty spożywcze

    (składniki odżywcze)

    • Drób
    • Nabiał
    • Produkty zbożowe
    • Ryby
    • Słodycze i przekąski
    • Warzywa, owoce, grzyby
    Wszystkie

    Witaminy

    • Witamina A
    • Witamina B12
    • Witamina B6
    • Witamina C
    • Witamina D
    • Witamina E
    • Witamina H
    • Witamina K
    Wszystkie

    Dodatki do żywności

    • E1xx (Barwniki)
    • E3xx (Przeciwutleniacze, Regulatory Kwasowości)
    • E6xx (Wzmacniacze Smaku)
    • E1xxx (Stabilizatory, Konserwanty, Zagęstniki I Inne)
    • E4xx (Emulgatory I Środki Zagęszczające)
    • E9xx (Środki Słodzące, Nabłyszczające I Inne)
    • E2xx (Konserwanty)
    • E5xx (Środki Pomocnicze)
    Wszystkie
  • Przepisy
logo_bonavita_pl
Facebook
  1. Home
  2. Artykuły
  3. Samopsza – właściwości. Mąka z pszenicy samopszy

Samopsza – właściwości. Mąka z pszenicy samopszy

🕣 3 min czytania

Aktualizacja: 20 maja, 2024

Samopsza, podobnie jak płaskurka, przyczyniła się do rozwoju naszej cywilizacji. Możliwe, że wielu z Was styka się z tą nazwą po raz pierwszy w życiu, a przecież bez samopszy nie byłoby zbóż, które dziś powszechnie uprawia się na masową skalę. Po długim okresie zapomnienia, samopsza i inne dzikie zboża przeżywają swój renesans i powracają jako alternatywa dla nowoczesnych odmian pszenicy.

SPIS TREŚCI

Toggle
  • Samopsza
  • Pszenica samopsza – uprawa
  • Samopsza – właściwości
  • Samopsza a gluten
  • Mąka z pszenicy samopszy
  • Samopsza – cena, gdzie kupić

Samopsza

Samopsza jest dziką formą zboża oraz jedną z pierwszych roślin, jakie człowiek zaczął uprawiać. Miało to miejsce około 10 000 lat temu, czego dowodami są pozostałości nasion samopszy do dziś znajdowane na stanowiskach archeologicznych. W wyniku krzyżowania się z innymi roślinami, warunków panujących w uprawie i występujących mutacji, samopsza dała początek nowym zbożom, w tym również pszenicy zwyczajnej i durum.

Zainteresowanie dzikimi formami zboża zaczęło się na początku lat 90. XX w. Obecnie jest ono coraz większe, a sprzyja mu powszechna moda na zdrowe odżywianie i żywność ekologiczną. Specjaliści uważają też, że zwiększona uprawa dzikich zbóż pomoże chronić bioróżnorodność środowiska rolniczego, co jest ważne chociażby w kontekście ochrony światowych upraw przed rozprzestrzeniającymi się chorobami roślin.

Pszenica samopsza – uprawa

Samopsza jest zbożem mniej wymagającym, niż pszenica zwyczajna. Może rosnąć na glebie ubogiej w składniki mineralne, jak również znaczenie lepiej adaptuje się do warunków upraw ekologicznych. Jednak sporą wadą samopszy jest jej niska plenność. W tej kwestii pszenica zwyczajna nie ma sobie równych.

Samopsza – właściwości

Samopsza jest zbożem o zaskakująco dużej ilości składników bioaktywnych, między innymi karotenów. Niektóre źródła podają, że ich zawartość może być nawet osiem razy wyższa niż w przypadku ziaren pszenicy. Z racji wysokiej zawartości tych substancji ziarna samopszy mają charakterystyczną, lekko żółtą barwę, którą widać także w pieczywie z samopszy.

Badacze podejrzewają, że przeciwutleniacze, których duża ilość znajduje się w samopszy są również bardziej odporne na degradację, niż te same substancje znajdujące się w pszenicy. Najprawdopodobniej dzieje się tak dlatego, że w samopszy enzymy odpowiedzialne za utlenianie i rozkład poszczególnych substancji wykazują niską aktywność.

Zboże to jest również bogate w inne składniki mineralne, na przykład cynk czy żelazo. Niektóre źródła podają, że w ziarnie samopszy może się znajdować również o połowę więcej białka niż w ziarnie pszenicy. Samopsza zawiera też więcej kwasów tłuszczowych niż jej młodsza krewniaczka – pszenica. Inną jej zaletą jest wysoka zawartość błonnika. W mące z samopszy znajduje się go ponad 6 gramów, zaś w białej mące pszennej niecałe 3 g. Jednak inne mąki z pełnego ziarna nie są wcale gorsze od dzikiej odmiany zboża.

Samopsza a gluten

Gluten występuje w ziarnach samopszy, tak samo, jak w pszenicy zwyczajnej czy durum. Jego budowa jest jednak nieco inna i dotyczy układu białek tworzących gluten. Z tego względu podejrzewa się, że jego toksyczność jest mniejsza niż glutenu pszennego. Mimo tego WHO i FAO nie zalecają włączania samopszy do diety osób dotkniętych celiakią lub nietolerancją glutenu. 

Mąka z pszenicy samopszy

Podobnie jak z każdego innego zboża, z samopszy można uzyskać mąkę. W porównaniu z mąką pszenną, mąka z samopszy może być pod pewnymi względami rozczarowująca. Ze względu na inną budowę glutenu, ciasto z tej mąki nie wyrośnie tak pięknie jak pszenne ciasto, a sama produkcja pieczywa będzie mniej wydajna. W domowych warunkach rozwiązaniem może być po prostu stworzenie mieszanki z pszenną mąką chlebową.

Samopsza – cena, gdzie kupić

Mąka z samopszy pojawia się w sklepach internetowych, może być dostępna także w niektórych stacjonarnych sklepach ze zdrową żywnością. Prawdopodobnie minie jeszcze trochę czasu zanim zdobędzie popularność na tyle dużą, żeby stała na półkach obok zwykłej mąki pszennej, ryżowej czy gryczanej.

Mąka z samopszy jest również droższa od tradycyjnej mąki z pszenicy. Za kilogram przyjdzie nam zapłacić około 16 złotych, podczas, gdy tradycyjna mąka pszenna kosztuje nie więcej niż 4,5 zł.

Od czasu do czasu warto wprowadzić coś nowego do domowej kuchni. Mąka i ziarno samopszy to ciekawa alternatywa dla tradycyjnej mąki pszennej. Zawiera więcej błonnika, β- karotenu, cynku i żelaza. Jednak jej cena jest znacznie wyższa, zatem jej częste używanie na pewno obciąży domowy budżet. Wynika to poniekąd z niskiej wydajności samopszy, jako zboża oraz z faktu, że uprawia się ją częściej w gospodarstwach ekologicznych. Warto pamiętać również, że mąka z samopszy nieco gorzej wpływa na te cechy pieczywa, które tak cenimy, mianowicie chrupkość i puszyste wnętrze.

Literatura:

  1. Nakov G. et al. „NUTRITIONAL PROPERTIES OF EINCORN WHEAT  ( TRITICUM MONOCOCCUM L ) – REWIE”, 55th Science Conference of Ruse University, Bulgaria, 2016
  2. Piasecka-Jóźwiak K.,  Chabłowska B., Rozmierska J., „Zastosowanie ekologicznej pszenicy samopszy do podwyższenia właściwości prozdrowotnych i sensorycznych pieczywa”, BROMAT. CHEM. TOKSYKOL. – XLIX, 2016, 1, str. 73 – 81
  3. Jankowska M., Kędzior Z.,  Pruska-Kędzior A., Chojnacka E., Binder M. „Porównanie właściwości funkcjonalnych glutenu z pszenicy samopszy i pszenicy zwyczajnej”, ŻYWNOŚĆ. Nauka. Technologia. Jakość, 2011, 6 (79), 79 – 90
  4. https://www.einkorn.com/einkorn-nutritional-facts/
Opublikowano ponad miesiąc temu
Oceń artykuł
Oceń artykuł
Autor artykułu:
Paulina Żukowska
Paulina Żukowska , Dyplomowany dietetyk z zawodu i pasji.
Udostępnij na FB
Wyślij na e-mail
Dodaj do ulubionych

Inne artykuły z tej kategorii

kawa rzemieślnicza
Palarnia kawy rzemieślniczej – klucz do idealnej filiżanki
Jak zrobić domową pizzę jak z włoskiej restauracji?
Dieta Low FODMAP IBS i SIBO
Dieta Low FODMAP pod lupą. Co trzeba o niej wiedzieć?
Dieta niemowlaka – co warto dodać, by wspierać jego rozwój i odporność?
Zrównoważone odżywianie w praktyce – co powinno znaleźć się na talerzu? (Artykuł sponsorowany)
Catering dietetyczny w Łodzi – dlaczego warto spróbować?
Czy naprawdę ich potrzebujesz? Fakty i mity o suplementach
Uzależnienia behawioralne – jak rozpoznać problem i gdzie szukać wsparcia?
Kiedy można spać na plecach? Sprawdź!
Monohydrat kreatyny – wsparcie dla ciała i umysłu

Popularne tematy

owoce warzywa Zdrowie dzieci trening
Formularz kontaktowy


    Czy wiesz, że..

    7 faktów, które powinieneś wiedzieć o Matchy
    żywność ekologiczna wady i zalety
    Ekologiczna żywność i kosmetyki. Wady i zalety produktów ekologicznych
    Kozieradka, siemię lniane, pokrzywa na włosy
    Kozieradka, siemię lniane, pokrzywa – naturalna pielęgnacja włosów
    Sok z brzozy – naturalna aspiryna i izotonik!
    Szybka kawa z saszetki – sprawdź co pijesz!
    Inspiracje współczesnej dietetyki żywieniem człowieka pierwotnego
    Zespół Menkesa – objawy, przyczyny, leczenie i dieta

    Artykuły >Produkty spożywcze > Produkty zbożowe

    Produkty zbożowe
    Produkty zbożowe

    Płaskurka – właściwości. Mąka i otręby z płaskurki

    Produkty zbożowe

    Właściwości czarnego ryżu. Jak gotować czarny ryż?

    zarodki pszenne właściwości przepisy
    1
    Produkty zbożowe

    Zarodki pszenne – właściwości, cena, gdzie kupić, przepisy

    płatki jęczmienne właściwości przepisy
    3
    Produkty zbożowe

    Płatki jęczmienne – właściwości, kalorie, indeks glikemiczny. Płatki jęczmienne a odchudzanie

    makaron ryżowy właściwości przepisy
    Produkty zbożowe

    Makaron ryżowy – skład, przepisy. Jak ugotować makaron ryżowy?

    maka ryżowa zastosowanie przepisy
    1
    Produkty zbożowe

    Mąka ryżowa – cena, przepisy. Jak zrobić mąkę ryżową?