Dieta przy zapaleniu błony śluzowej żołądka. Co jeść przy zapaleniu żołądka?

Aktualizacja: 30 kwietnia, 2024

Zaburzenia funkcji przewodu pokarmowego stają się obecnie coraz powszechniejszym problemem. Do najczęstszych i zarazem najbardziej uciążliwych z punktu widzenia pacjenta zaburzeń zalicza się stany zapalne błony śluzowej jamy ustnej, żołądka oraz jelit, którym towarzyszą niekiedy inne, mniej specyficzne objawy.

Ogniska zapalne manifestują się między innymi bolesnymi owrzodzeniami błony śluzowej, krwawieniami, zaparciami, uczuciem pieczenia, miejscowymi, a nawet ogólnoustrojowymi zakażeniami. W związku z tym zapalenia błony śluzowej przewodu pokarmowego mają istotne następstwa kliniczne.

Postęp, jaki dokonał się w ostatnich latach w szczegółowym poznaniu patogenezy tych zaburzeń, stał się niezwykle pomocny w opracowywaniu zarówno programów profilaktycznych, jak i skutecznych metod leczenia. W dzisiejszym artykule pragniemy przybliżyć Państwu schorzenie, jakim jest zapalenie błony śluzowej żołądka, oraz niefarmakologiczne metody poprawiające komfort życia osób borykających się z tą chorobą. Zapraszamy do lektury!

Zapalenie błony śluzowej żołądka

Pod pojęciem zapalenia błony śluzowej żołądka rozumiemy wszystkie patologie tejże błony, tzn. takie, w których w badaniu histopatologicznym występują istotne zmiany zapalne (zapalenie infekcyjne, immunologiczne), a także te, w których dochodzi do uszkodzenia samej błony śluzowej żołądka (gastropatie: krwotoczna i żółciowa).

Zapalenie żołądka manifestuje się kompleksem tzw. objawów dyspeptycznych (ból brzucha, uczucie pieczenia, uczucie pełności w nadbrzuszu, biegunka), które są jednym z najczęstszych powodów wizyt u lekarzy pierwszego kontaktu.

W 1990 r. podczas Światowego Kongresu Gastroenterologicznego w Sydney utworzono pierwszą i zarazem wciąż aktualną klasyfikację opisującą 3 główne typy tego zapalenia. Obejmują one:

• zapalenie ostre (będące skutkiem stresu, urazów, nadużywania alkoholu, niesteroidowych leków przeciwzapalnych, chorób OUN),
• zapalenie przewlekłe (najczęściej spowodowane obecnością bakterii H. pylori w błonie śluzowej żołądka, to zapalenie o podłożu autoimmunologicznym),
• formy specjalne stanów zapalnych.

Zapalenie błony śluzowej żołądka a leczenie domowe

W leczeniu dolegliwości związanych z toczącym się stanem zapalnym, oprócz odpowiednio dobranej farmakoterapii, pomocna bywa również kuracja domowa. W poniższej tabeli zebrano dostępne, naturalne środki lecznicze, które mogą wspomóc klasyczne metody leczenia.

Zapalenie błony śluzowej żołądka – dieta

Podstawową funkcją dietoterapii przy tym schorzeniu jest ochrona błony śluzowej żołądka w taki sposób, by umożliwić skuteczną regenerację błony. Nie istnieje jeden uniwersalny sposób żywienia gwarantujący poprawę stanu zdrowia pacjenta. Każdy organizm funkcjonuje w nieco odmienny sposób, zatem kluczowe jest indywidualne i ostrożne dobieranie poszczególnych komponentów diety pacjenta. Bardzo często zdarza się, że produkty, które jednej osobie mogą przynieść ulgę, u drugiej będą powodować jeszcze większy dyskomfort. Istnieją jednak pewne elementy spójne, które warto wdrożyć. Zamieszczamy je w poniższym zestawieniu.

• Charakter posiłków – komponowana dieta powinna być oparta o zasady diety lekkostrawnej, ograniczającej nadmierne wydzielanie soków żołądkowych. Unikać należy więc potraw smażonych i duszonych w sposób tradycyjny, dań o wysokiej zawartości tłuszczu, posiłków ostrych o stosunkowo dużej objętości.
• Ilość i częstotliwość posiłków w ciągu dnia – min. 4 do 6 mniejszych, konsumowanych w odstępach ok. 3 godzin. Taki schemat minimalizuje niepotrzebną nadprodukcję soków żołądkowych, a tym samym umożliwia spokojne trawienie wcześniej konsumowanego pokarmu.
• Czas konsumpcji ostatniego posiłku – zaleca się, by nie było to później niż 2 godziny przed planowanym snem.
• Charakter konsumowanych warzyw i owoców – niedojrzałe warzywa i owoce cytrusowe lub pestkowe mogą mechanicznie podrażniać ściany żołądka, powodując uczucie dyskomfortu. Należy sprawdzić indywidualną tolerancję na poszczególne z nich, stopniowo włączając je do diety codziennej.
• Używki – konsumpcja mocnej czarnej kawy, mocnej herbaty oraz alkoholu może nasilać objawy choroby.
• Czekolada, NLPZ – podobnie jak używki, zarówno czekolada, jak i leki przeciwzapalne (np. aspiryna) mogą podrażniać śluzówkę żołądka, nasilając tym samym niepożądane objawy od strony przewodu pokarmowego.

Stosunkowo częstą przyczyną stanów zapalnych żołądka bywa również zakażenie bakterią Helicobacter Pylori, której eradykacja wymaga wdrożenia złożonej antybiotykoterapii. Również w tym przypadku dietoterapia może wspomóc leczenie farmakologiczne. Sprzymierzeńcami ograniczającymi rozwój bakterii będą w tym przypadku:

• produkty zawierające związki zwane flawonoidami – jabłka, żurawina, lekkie napary z herbaty zielonej, seler;
• produkty bogate w przeciwutleniacze – brokuły, buraki, papryka czerwona, winogrona czerwone;
• żywność bogata w witaminy z grupy B oraz wapń – migdały, fasola, ciemnozielone warzywa liściaste;
• kwasy tłuszczowe omega-3 – olej lniany, mielone siemię lniane, awokado, tłuste ryby morskie, oliwa z oliwek tłoczona na zimno, tran, suplementy diety;
• zestawy probiotyków – sok z kiszonej kapusty, jogurty naturalne, suplementy diety.

Zapalenie błony śluzowej żołądka – przepisy

Tomasz Chudziński

Literatura: