Czym zastąpić sól, aby potrawy nadal były smaczne?
Aktualizacja: 3 kwietnia, 2024
Sól kuchenna i zawarty w niej sód są ważnymi elementami procesów regulacji gospodarki wodno-elektrolitowej oraz kwasowo-zasadowej organizmu człowieka. Sód jest również niezbędny do prawidłowego przekazywania impulsów nerwowych i mięśniowych w ustroju.
Niestety jego nadmiar może skutkować powstawaniem wielu nieprawidłowości w funkcjonowaniu organizmu i prowadzić do powstawania licznych schorzeń, takich jak nadciśnienie tętnicze, choroby sercowo-naczyniowe czy nowotwory żołądka. Badania epidemiologiczne jasno wskazują na to, że Polacy spożywają zbyt dużo sodu, przekraczając zalecane przez Światową Organizację Zdrowia wartości dotyczące jego spożycia (2000 mg dziennie) nawet dwukrotnie.
Źródła soli
Sód dostarczany wraz z pożywieniem. Zazwyczaj pochodzi z trzech źródeł:
- jest naturalnym elementem produktów spożywczych,
- jest główną składową soli kuchennej,
- jest dodatkiem do żywności przetworzonej.
Ilość sodu w przetworzonych produktach żywnościowych jest po wielokroć większa niż w tych naturalnych. Z tego powodu szacuje się, że około 75% spożytej soli kuchennej pochodzi z gotowych produktów spożywczych.
Czym zastąpić sól?
Istnieje kilka sposobów na to, aby zrekompensować sobie brak soli w potrawie:
- przygotowuj posiłki samodzielnie – kiedy gotujesz sam, wiesz co jesz. Żywność przetworzona zawiera duże ilości soli, dlatego warto gotować w domu, co pozwoli kontrolować jej ilość dodaną do potrawy;
- stosuj zioła i naturalne przyprawy (np. czosnek, natka pietruszki, koperek, majeranek, oregano, bazylia, kminek, kolendra itd.) – nadają one potrawom intensywny aromat i smak, bez dosalania potraw;
- stosuj sól niskosodową zamiast tej tradycyjnej – sól potasowa lub magnezowa zawierają mniej sodu niż sól kuchenna;
- staraj się nie solić wody, w której gotujesz ziemniaki, makaron, ryż itd. – jeśli potrzebujesz posolić te produkty – zrób to po ugotowaniu.
Redukcja soli to proces złożony. Jej ilość w diecie powinno się obniżać stopniowo, tak aby nie zniechęcić się zbyt szybko. Z czasem organizm przyzwyczaja się do mniejszej ilości soli, a potrawy nieposolone zaczynają smakować tak dobrze, jak wcześniej te dosalane.
Literatura:
- WHO: Guideline: Sodium intake for adults and children. World Health Organization (WHO) Geneva 2012 (online): http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/77985/1/9789241504836_eng.pdf?ua=1&ua=1
- Bartmańska M, Adamczak M, Więcek A: Wybrane produkty spożywcze, które mogą powodować wzrost ciśnienia tętniczego. Nadciśn Tętn 2013, 17(5), 384-392.
- Litwin M: Prewencja nadciśnienia tętniczego. Czyn Ryz 2013, 2, 33-38
- Gertig H, Przysławski J: Składniki mineralne [w:] Bromatologia, pod red. Woińskiej E. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006, 177-237.
- Jarosz M, Sekuła W, Rychlik E, Ołtarzewski M: Spożycie soli a choroby układu krążenia i rak żołądka. Żyw Człow Metab 2011, 38(6), 397-406.
- Delahaye F: Should we eat less salt? Arch Cardiovasc Dis 2013, 106, 324-332.
Mam ten sam problem. Wszystko smakuje bezpłciowo, mimo stosowania wielu ziół. Ale nie mam wyboru i jem takie, by żyć…
dla mnie to masakra redukowanie soli ,mam ochote czasami wyc albo nic nie jesc