Soda oczyszczona – właściwości, zastosowanie w domu i medycynie

Aktualizacja: 5 marca, 2025

Wodorowęglan sodu, zwany potocznie sodą oczyszczoną, to substancja chemiczna w postaci białego proszku, który pozyskiwany jest z minerału – sody śnieżnej. Soda ma wiele właściwości i stąd jest nieodłącznym elementem każdej polskiej kuchni. Używamy jej do wypieków, oczyszczania, a nawet w lecznictwie.

Soda oczyszczona – właściwości

Ten niepozorny proszek przypominający wyglądem sól czy cukier puder to prawdziwy skarb niejednej pani domu. Znany od wieków jako substancja przyspieszająca fermentowanie i wypiek ciasta posiada szereg innych właściwości.

Ugotuje, posprząta, wzbogaci domową apteczkę, uzupełni naszą kosmetyczkę, odświeży powietrze… Można więc powiedzieć, że soda to uniwersalny środek do wszystkiego i na wszystko. Jak widać soda ma wiele zalet, ale jej największym atutami są niska cena i dostępność.

Soda oczyszczona – zastosowanie w kuchni

Soda oczyszczona jest składnikiem proszku do pieczenia i posiada właściwości spulchniające, dzięki czemu wypieki i pieczywo rośnie. Jest to najbardziej znana, lecz nie jedyna właściwość ten substancji. Nie wszyscy wiedzą, że soda poprawia kruchość mięsa. Jeśli chcemy, by kotlety były miękkie i rozpływały się w ustach, wystarczy wetrzeć w surowe kawałki mięsa odrobinę proszku i odstawić je do lodówki na 30 minut. Następnie przyprawić mięso wedle uznania i usmażyć. Taki zabieg pozbawi mięso twardości.

Roztwór z sody można używać do usuwania nieprzyjemnego posmaku mułu w rybach. Efekt będzie podobny jak w przypadku moczenia ich w mleku. Dodając szczyptę sody do potraw, pozbawimy ich nadmiernej kwasowości. Substancja ta równie dobrze sprawdzi się, przy usuwaniu zapachu czosnku czy cebuli. Wystarczy wetrzeć w dłonie trochę sody, a następnie obficie spłukać.

Soda oczyszczona – zastosowanie lecznicze

Soda oczyszczona ma działanie łagodzące, przez co świetnie nadaje się jako okład na oparzenia słoneczne. Należy zmieszać ją z niewielką ilością wody aż powstanie papka, którą nakładamy na skórę i owijamy jałową gazą. Okład zmieniamy co jakiś czas, aż oparzenie ustąpi. Ten sam sposób świetnie sprawdzi się na ukąszenia komarów, zapalenia skóry u dzieci czy afty.

Co ciekawe, soda naturalnie występuje w żołądku i ślinie w celu ochrony organizmu przed nadmiernym działaniem kwasów powodujących wrzody oraz uszkodzenia szkliwa. Właśnie ze względu na właściwości zobojętniające kwas, soda oczyszczona wykorzystywana jest również jako środek na zgagę i niestrawność. Należy jednak pamiętać, że jest to sposób doraźny, gdy niestrawność nie trwa długo, a epizody nie powtarzają się zbyt często. W przypadku przedłużających się dolegliwości, należy zgłosić się do gastroenterologa, który wdroży profesjonalne leczenie farmakologiczne.

Niektórzy używają sody do inhalacji, które wykazują działanie przeciwobrzękowe. Jest do tani i zarazem naturalny sposób na walkę z katarem i kaszlem. Jeśli nie posiadamy specjalnego urządzenia, wystarczy nalać do miski wody, dosypać sody i pod ręcznikiem wdychać gorące powietrze. Na ból gardła sprawdzi się z kolei płukanka z sody, brązowego cukru oraz soli wymieszanych w równych proporcjach. Dodając sodę do gorącej kąpieli, złagodzimy objawy infekcji dróg moczowych.

Soda oczyszczona bywa też wykorzystywana do oczyszczania organizmu, gdyż posiada właściwości normalizujące pH. Takie rozwiązanie sprawdzi się w przypadku osób palących, nadużywających alkoholu czy narażonych na ciągły stres. Terapię należy prowadzić maksymalnie przez 3 tygodnie.

Soda oczyszczona – zastosowanie w pielęgnacji

Oczyszczające i lekko ścierające właściwości sody można również wykorzystać do higieny jamy ustnej. Zrobiona z niej papka wybieli zęby i zarazem odświeży oddech. Zneutralizuje również zawarty w ślinie kwas, który przyczynia się do korozji szkliwa. Osoby noszące protezy zębowe mogą je czyścić roztworem z wodorowęglanu sodu. Wystarczy rozpuścić w szklance ciepłej wody 2 łyżki sody i włożyć do niej protezę.

Soda zmieszana z wodą lub olejem może posłużyć jako domowy peeling. Doskonale oczyszcza skórę, nie powodując przy tym podrażnień. Delikatne kryształki poprawią ukrwienie, a tym samym kondycję i jędrność skóry. Nakładana w formie maseczki na twarz zregeneruje cerę. Z kolei papka z sody wcierana pod pachami działa jak dezodorant.

W kosmetyce soda może być wykorzystywana na różne sposoby. Jej największą zaletą jest tutaj, oprócz niskiej ceny, możliwość ograniczenia ekspozycji organizmu na parabeny – środki konserwujące dodawane do kosmetyków. Takie rozwiązanie – choć wymagające poświęcenia trochę czasu na przygotowanie preparatów – z pewnością znajdzie uznanie wśród alergików.

Soda oczyszczona – zastosowanie w domu

Substancja ta ma działanie neutralizujące przykre zapachy. Wystarczy posypać jakieś miejsce odpowiednią jej ilością. Sprawdza się nawet w sytuacjach, gdy chcemy zniwelować nieprzyjemny zapach pochodzący od zwierząt domowych. Można również wykorzystywać ją do prania w celu przedłużenia świeżości ubrań. Będzie wówczas dobrym zamiennikiem detergentów.

Sody można również używać do czyszczenia powierzchni – blatów w kuchni czy płytek i fug w łazience. Takim sposobem pozbędziemy się nie tylko brudu, ale także pleśni. Można ją także zastosować do odkamieniania czajnika. Wystarczy zagotować niewielką ilość wody dodając łyżeczkę sody. W przypadku bardzo opornego kamienia należy dolać odrobinę octu spirytusowego.

Jeśli chcemy się pozbyć z domu niechcianych lokatorów, to soda oczyszczona z cukrem będzie skutecznym i zarazem tanim sposobem. Taka mieszanka przepędzi mrówki, a nawet karaluchy.

Ta dobrze znana substancja ma wiele zalet i szerokie zastosowanie. Przygotowanie mikstur jest stosunkowo proste i nie wymaga wiele pracy, a skutecznością przewyższa niejeden detergent. Używając sody regularnie zminimalizujemy narażenie naszego organizmu na alergeny pochodzące z chemii domowej. Zadbajmy zatem, by soda oczyszczona była zawsze obecna na domowej półce.