Osteoporoza – czynniki ryzyka, leczenie

Osteoporoza jest chorobą układu kostnego, na którą cierpi coraz więcej osób, szczególnie w podeszłym wieku. Niewystarczające spożycie wapnia, zaburzenie jego wchłaniania, nadmierne wydalanie pierwiastka wraz z moczem oraz nieprawidłowa gospodarka hormonalna to nie jedyne czynniki wpływające na rozwój tej przypadłości.

Osteoporoza

Prawidłowa kość zbudowana jest z dwóch podstawowych frakcji: białkowej – strukturalnej oraz składników mineralnych (głównie wapń, fosfor), które umiejscowione są w przestrzeniach strukturalnych kości. Osteoporoza jest chorobą polegającą na zmniejszeniu gęstości tkanki kostnej, czyli jednoczesnej utracie macierzy białkowej oraz mineralnej. Kość jest twarda, jednak z powodu braku mineralizacji jest krucha i łatwo może ulec złamaniu podczas nawet delikatnego uderzenia.

Czynniki ryzyka rozwoju choroby

• Wiek – rozwój i stopień zaawansowania wzrasta wraz z wiekiem pacjenta. Bardziej narażone są osoby starsze, u których mniej sprawnie działa zarówno układ hormonalny, pokarmowy, krwionośny i moczowy.
• Płeć – kobiety stanowią grupę bardziej narażoną, ze względu na obecność fazy menopauzy. Stan zaniku prawidłowej struktury kości u kobiet w pierwszych 10-ciu latach po menopauzie jest wyższy w porównaniu do mężczyzn z tego samego przedziału wiekowego.
• Osteoporoza występuje częściej u osób z jasną karnacją, w porównaniu do mulatów czy murzynów.
• Czynnik rodzinny, genetyczny – jeżeli w rodzinie były osoby chorujące na tę przypadłość, wzrasta ryzyko rozwoju u młodszych pokoleń.
• Wczesna menopauza.
• Smukła, szczupła sylwetka – często towarzyszą jej „lekkie” kości, które są bardziej podatne na złamania w porównaniu do kości twardych.  
• Choroby, którym towarzyszą zaburzenia w pracy układu hormonalnego. Za homeostazę wapniowo-fosforanową odpowiada układ hormonalny, za pomocą parathormonu, kacytriolu i kalcytoniny.
• Przyjmowanie leków zawierających kortykosteroidy, które to wpływają między innymi na gospodarkę wodno-elektrolitową.
• Niska aktywność fizyczna. Rozwój osteoporozy następuje w wyniku bezczynności. Aktywność fizyczna wpływa na pobudzenie i przyspieszenie pracy układów organizmu, dzięki czemu przyspiesza reakcję odnowy i regeneracji organizmu.
• Niedobór wapnia w diecie spowodowany nieodpowiednią podażą pierwiastka wraz z dietą, zaburzeniami w jego wchłanianiu, nieprawidłowościami w pracy gospodarki hormonalnej lub nadmiernym wydalaniem pierwiastka wraz z moczem. Szczególnie ważne jest, aby dostarczyć odpowiednią dawkę wapnia w wieku wzrostowym, aby stworzyć dobre fundamenty dla dalszego rozwoju organizmu.
• Niedobór witaminy D3 – niewystarczająca synteza witaminy w skórze lub niedobór w dostarczeniu jej wraz z pokarmem.
• Nadmierne ilość spożywanego alkoholu, palenie tytoniu, picie napojów bogatych w kofeinę (kawa, herbata, napoje energetyczne) oraz białko zwierzęce wpływają na nadmierne wymywanie wapnia z kości i wydalanie go z organizmu.

Leczenie w osteoporozie

Wymaga dostarczenia organizmowi za pomocą suplementów lub wraz z dietą, równocześnie trzech składników: wapnia, witaminy D3 oraz witaminy K2.

• Wapń jako składnik budulcowy kości – suplementy, produkty mleczne i mleko.
• Witamina D3 jako pierwiastek wspomagający gospodarkę wapnia w organizmie i procesy regeneracyjne kości – synteza skórna, suplementy.
• Witamina K2 jako składnik, który aktywuje enzymy odpowiedzialne za  przekształcenie witaminy D3 w formę aktywną, ponieważ syntetyczna dostarczana wraz z suplementem nie jest czynna enzymatycznie. Źródła witaminy K2 to masło i żółtko jaj.

Osteoporoza jest chorobą objawiającą się utratą masy kośćca, zarówno składników białkowych oraz mineralnych budujących kości. Szczególnie narażeni są na jej rozwój ludzie w podeszłym wieku, jednak nie tylko ta grupa naznaczona jest ryzykiem rozwoju przypadłości. Osoby, u których występuje podwyższone ryzyko rozwoju choroby powinny szczególnie zadbać, aby ich dieta nie była uboga w wapń oraz witaminę D3 i K2, które wpływają na polepszenie i szybszą regenerację tkanki kostnej.