Nasiona chia – przeciwwskazania i skutki uboczne
Aktualizacja: 10 kwietnia, 2024
Od kilku dobrych lat nasiona chia cieszą się ogromną popularnością. Oprócz tego, że naładowane są ogromną ilością składników odżywczych, liczba ich zastosowań w kuchni wydaje się nie mieć końca. Jednak czy spożywanie nasion chia jest dla wszystkich bezpieczne?
Nasiona chia
Szałwia hiszpańska, popularnie znana jako nasiona chia, spożywana jest od bardzo dawna. Już Aztekowie doceniali jej właściwości, stosując ją jako źródło energii oraz komponując z niej najrozmaitsze potrawy. Jednak na rynek europejski zostały wprowadzone stosunkowo niedawno. Nasiona chia są bogatym źródłem wielu składników odżywczych, takich jak białko, wielonienasycone kwasy tłuszczowe, błonnik, składniki mineralne i antyoksydanty.
Na szczególną uwagę zasługuje obecność kwasu alfa linolenowego, należącego do rodziny kwasów omega-3. Dlaczego jest to takie istotne? Uważa się, że optymalny stosunek kwasów omega-3 do omega-6 w diecie powinien wynosić 1:4–1:5. Tymczasem dieta przeciętnego Europejczyka dostarcza prawie 20-krotnie więcej kwasów z rodziny omega-6 w stosunku do kwasu z rodziny omega-3! Kwasy z rodziny omega-6 w małych ilościach wykazują działania korzystne dla organizmu. Natomiast w większych stężeniach mogą zwiększać krzepliwość krwi oraz wywoływać reakcje alergiczne i zapalne. Z kolei prozdrowotne działanie kwasu alfa-linolowego sprowadza się do obniżania triacylogriceroli we krwi oraz frakcji VLDL cholesterolu, a podwyższania frakcji HDL. Dzięki temu przyczynia się on do hamowania rozwoju niedokrwiennej choroby serca i miażdżycy. Ponadto kwas alfa-linolenowy obniża ciśnienie krwi, zapobiega alergiom i łuszczycy oraz rozwojowi niektórych nowotworów.
Nasiona chia – przeciwwskazania
Nasiona chia mogą wzmacniać działanie leków obniżających ciśnienie tętnicze krwi, leków przeciwzakrzepowych i przeciwpłytkowych. Dlatego osoby stosujące powyższe leki powinny zachować szczególną ostrożność. Ze względu na wysoką zawartość kwasów tłuszczowych z rodziny omega-3 nasiona chia zwiększają ryzyko krwawień. Pacjenci, którzy przyjmują preparaty antyoksydacyjne, muszą wziąć pod uwagę ten efekt działania nasion chia. Niejasna pozostaje kwestia ich alergenności. W literaturze naukowej brak danych na ten temat. Mimo wszystko należy obserwować, czy po spożyciu nasion szałwii nie występują u nas reakcje niepożądane, a w przypadku ich wystąpienia zrezygnować ze stosowania chia.
Nasiona chia – skutki uboczne
Według Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) nie ma żadnych dowodów na to, że spożywanie nasion chia może wywołać efekty uboczne. Po pierwsze nie przeprowadzono wystarczającej ilości badań toksykologicznych. Po drugie stwierdzenie to wynika z obserwacji reakcji po spożyciu nasion chia wśród krajów spoza Unii Europejskiej, gdzie są stosowane od znacznie dłuższego czasu (USA, Kanada, kraje Ameryki Łacińskiej). Jednak jak z każdą nowo wprowadzoną żywnością należy zachować umiar. Czytaj więcej o dawkowaniu tutaj.
Nasiona chia z całą pewnością można zaliczyć do zdrowej żywności. Ich spożycie wiąże się z dostarczaniem wielu istotnych dla funkcjonowania organizmu składników odżywczych. Jednak ze względu na zbyt małą ilość przeprowadzonych badań nad bezpieczeństwem stosowania nasion szałwii hiszpańskiej, należy zachować umiar w ich spożyciu.
Literatura:
- Opinion on the safety of ‘Chia seeds (Salvia hispanica L.) and ground whole Chia seeds’ as a food ingredient, The EFSA Journal (2009) 996, 26–2,
- Herb–drug interactions: an overview of systematic reviews, P. Posadzki et al., British Journal of Clinical Pharmacology, 2012,
- Chia (Salvia hispanica): A Review of Native Mexican Seed and its Nutritional and Functional Properties, Ma. Ángeles Valdivia-López, Alberto Tecante, Advances in Food and Nutrition Research, Volume 75, 2015.