Nasiona chia czy siemię lniane – co lepsze?
Aktualizacja: 22 maja, 2024
Odkąd nasiona chia stały się popularne na naszym rynku wiele osób zaczęło zastanawiać się, czym one właściwie różnią się od dobrze znanego nam siemienia lnianego. Czy jest w nich coś, co powoduje, że są o wiele zdrowsze od nasion lnu? A może zupełnie przeciwnie?
Nasiona chia
Nasiona chia (Salvia hispanica L.), inaczej zwane szałwią hiszpańską, były już wykorzystywane w medycynie ludowej Majów i Azteków. Ludy te używały ich jako środka wspomagającego leczenie schorzeń dróg oddechowych, oczu oraz wielu infekcji. Ponadto w Hiszpanii są stosowane jako składnik fresca – popularnego napoju energetycznego.
Ziarna chia są korzystnym elementem diety ze względu na swój skład. Charakteryzują się wysoką zawartością kwasów omega-3 (64 g kwasu α-linolenowego/100 g produktu), dzięki czemu są produktem zalecanym w prewencji chorób metabolicznych. Ogólna liczba wielonienasyconych kwasów tłuszczowych wynosi średnio 25–35 %. Oprócz tego zawierają stosunkowo wysoką zawartość białka i węglowodanów oraz szereg składników o działaniu przeciwutleniającym, przeciwzapalnym, przeciwnowotworowym, przeciwzakrzepowym, m.in. flawonoidy, kwas chlorogenowy, cynamonowy i kofeinowy. Ilość włókna pokarmowego jest również względnie wysoka (38–40 g/100 g produktu). Nierozpuszczalna frakcja błonnika 4–5-krotnie przewyższa frakcję rozpuszczalną. Dzięki temu nasiona chia odgrywają istotną rolę w obniżaniu poziomu cholesterolu w surowicy.
Ziarna szałwii hiszpańskiej znalazły zastosowanie u osób z nadmierną masą ciała. W przewodzie pokarmowym tworzą strukturę żelu, który zwiększa uczucie sytości. To zjawisko jest także korzystne dla osób z zaburzeniami gospodarki węglowodanowej, gdyż powstający żel opóźnia trawienie cukrów i pomaga w wyrównaniu glikemii.
Siemię lniane
Nasiona lnu (siemię lniane) są wykorzystywane w lecznictwie od wieków. Pomagają przy zaparciach, chorobie wrzodowej, zapaleniu oskrzeli, kaszlu, chorobach skórnych, oparzeniach i odmrożeniach. Ich dobroczynne działanie wynika z ich składu.
Siemię lniane jest bogatym źródłem wielonienasyconych kwasów tłuszczowych (omega-3), fitosteroli, witaminy E, a także związków białkowych, kwasów organicznych (np. kwas askorbinowy), enzymów, substancji śluzowych i balastowych oraz soli mineralnych (magnez, potas, cynk, żelazo).
Wodne wyciągi z nasion lnu pokrywają się warstwą śluzu, która osłania przewód pokarmowy, chroniąc go przed działaniem szkodliwych substancji. W przypadku wrzodów chroni przed kwasem solnym i zmniejsza odczyn zapalny. Ponadto siemię lniane wykazuje lekkie właściwości przeczyszczające. Pęcznieje w jelicie grubym, pobudza ruchy robaczkowe i ułatwia wypróżnianie.
Nasiona chia czy siemię lniane – co lepsze?
Zarówno nasiona lnu, jak i chia są bogatym źródłem kwasów tłuszczowych omega-3, błonnika i antyoksydantów (lignanów). Ponadto zawierają sporą ilość białka, witamin i minerałów. Wspomagają pracę mózgu i serca, obniżają poziom cholesterolu LDL we krwi, poprawiają metabolizm, działają ochronnie na jelita, opóźniają wchłanianie cukrów. Stanowią świetny dodatek do żywności, a zwłaszcza do koktajli, soków i innych napojów.
Porównując skład obu produktów zauważymy pewne różnice. Siemię lniane zawiera około 20% więcej kwasów omega-3 niż nasiona chia i znacznie większą ilość lignanów. Dzięki temu poprawia parametry krwi, wpływa na prawidłową pracę nerek, przeciwdziała depresji i polepsza wygląd skóry. Szałwia hiszpańska natomiast posiada o 50% więcej błonnika, ponadto zawiera więcej magnezu i żelaza, a także odznacza się niższą kalorycznością niż nasiona lnu.
Podsumowując, nie da się jednoznacznie określić co jest lepsze: siemię lniane czy nasiona chia. Obydwa produkty niosą ze sobą szereg korzystnych właściwości wynikających z ich spożywania. Niezależnie od tego, co wybierzemy będzie to zdrowa i dobra decyzja.
Literatura:
Dąbrowski G., Skrajda M., 2015. Nasiona szałwii hiszpańskiej (Salvia hispanica L.) jako źródło składników wykazujących dobroczynny wpływ na ludzki organizm. Journal of Education, Health and Sport, 5, 90, s. 337 – 350
Kargulewicz A., Swora-Cwynar E., Marcinkowska E., Grzymisławski M., 2016. Ziarna chia jako wartościowy produkt racjonalnej diety – zastosowanie w profilaktyce chorób metabolicznych. Pielęgniarstwo Polskie, 1, 59, s. 87 – 89
Zdybel B., Sagan A., Przywara A., 2017. Skład chemiczny i właściwości fizyczne nasion szałwii hiszpańskiej (Salvia hispanica L.). Przemysł Chemiczny, 96, 2, s. 367 – 369