Liczi – właściwości, przepisy. Jak rośnie i jak jeść liczi?

Aktualizacja: 9 kwietnia, 2024

Liczi to coraz bardziej rozpoznawalny, tropikalny owoc wielkości orzecha włoskiego, pokryty łuskowatą różową skórką. Wewnątrz kryje delikatny miąższ o ciekawej konsystencji, słodkim i lekko różanym smaku, który otacza podłużną śliską pestkę. Poznajmy liczi, inaczej śliwkę chińską lub bliźniarkę smaczną!

W ostatnich latach zaobserwowano wśród Polaków znaczny spadek spożycia owoców ogółem, ale co zaskoczyło badaczy, wzrost spożycia i zainteresowania owocami egzotycznymi. Zgodnie z wynikami badań liczi jest rozpoznawalnym i chętnie wybieranym produktem przez konsumentów warszawskich, co z pewnością cieszy z uwagi na wzrost różnorodności codziennej diety.

Liczi

Liczi chińskie jest owocem uprawianym w wielu krajach o ciepłym klimacie. To jedyny przedstawiciel swojego gatunku, czemu zawdzięcza swoją niepowtarzalność, gdyż owoce liczi ciężko do czegokolwiek porównać. Z botanicznego punktu widzenia to owoc drzewa tropikalnego z rodziny mydleńcowatych. Od ponad 2000 lat hodowane jest w południowych Chinach, skąd najprawdopodobniej pochodzi przydomek „chińskie”. Drzewa te spotkamy prawie na każdym kontynencie z wyjątkiem Europy i Ameryki Południowej. Liczi uprawia się w  południowej Japonii, wschodniej Australii, na Hawajach i Florydzie, południowej Afryce i południowo-wschodnich Indiach.

Jak rośnie liczi?

Liczi jest typową rośliną tropikalną, co oznacza, że nie znosi niskich temperatur, ale również źle znosi bardzo duże upały. Lubi natomiast wilgoć. Liczi rośnie na długowiecznych, okazałych drzewach, które mogą osiągać nawet 9–10 metrów wysokości. Drzewa posiadają dosyć cienki pień i szeroko rozłożoną koronę składającą się z ciemnozielonych, pierzastych i liści o lancetowatym kształcie. Liczi kwitnie w postaci drobnych, żółtozielonych kwiatów rosnących na szczytach tzw. wiech. Owoce skupiają się w grona liczące od 2 do nawet 20 owoców, co można niejako porównać do gron znanych każdemu winogron. Śliwki chińskie mają kształt najczęściej okrągły i lekko spłaszczony. Barwa kruchej skórki cieszy oko, gdyż przybiera kolory żółto-czerwono-pomarańczowe lub wpada w odcienie różu. Tuż pod ciekawą skórką, znajduje się jadalny, śliski miąższ, który okrywa równie śliską z zewnątrz, podłużną brązową pestkę.

Liczi – właściwości

Liczi jest wartościowym elementem diety. W wielu badaniach naukowych udowodniono silny potencjał przeciwutleniający, antynowotworowy, działanie ochronne w kierunku komórek wątroby owoców śliwki chińskiej. Grupa badawcza prowadzona przez Drużyńską w 2014 roku odkryła, że w 100g owoców liczi znajduje się ok. 147 mg polifenoli. W tym samym badaniu stwierdzono, że spośród 30. badanych owoców to właśnie liczi charakteryzowało się najwyższym potencjałem antyoksydacyjnym. Zawarte w liczi polifenole to m.in. flawan-3-ol i oligonol. W innym badaniu prowadzonym przez Nishizawę wykazano, że suplementacja wyciągiem z liczi obniżała stany zapalne w organizmach biegaczy długodystansowych wywołane intensywnym wysiłkiem fizycznym. W kolejnym badaniu [3] zauważono, że zawarty w owocu liczi flawan-3-ol (zaliczany do polifenoli), hamuje aktywację jądrowego czynnika transkrypcyjnego NF-kB, który koduje, a tym samym stymuluje wytwarzanie cytokin i hemokin m.in. TNF-alfa (czynnik martwicy guza). Tym samym wykazano działanie antynowotworowe zawartego w liczi flawan-3-olu.

Wspomniany wcześniej oligonl ma korzystne wszechstronne działanie na organizm człowieka. Poprawia wskaźniki cukrzycowe, może zapobiegać cukrzycowej chorobie nerek oraz chroni nerki przed uszkodzeniami z uwagi na silne działanie antyutleniające. Wykazano również działanie przeciwko rozwojowi powikłań cukrzycy u myszy z cukrzycą typu 2.

Spożywanie liczi jest ponadto korzystne w aspekcie zapobiegania chorobom wątroby, gdyż wykazano działanie ochronne witaminy C i związków fenolowych zawartych w owocu w kierunku hepatocytów. Wymienione związki wykazują działanie antyutleniające oraz antyapoptotyczne. Warto wspomnieć, że liczi jest bardzo dobrym źródłem witaminy C w diecie, gdyż 100g tego owocu pokrywa w 78% zapotrzebowanie na ten składnik dla dorosłej kobiety!

Jak jeść liczi?

Przygotowanie liczi do spożycia nie należy do wyzwań, ale z pewnością różni się od obrania banana. Owoce należy umyć przed obraniem, aby nie zanieczyścić delikatnego miąższu ukrytego tuż pod skórką. Osobiście wybieram liczi z miękką nie twardą skórką, ponieważ takie są moim zdaniem łatwiejsze w obieraniu. Wystarczy rozerwać skorupkę blisko ogonka, usunąć go i obrać owoc, starając się jednocześnie nie uszkodzić jadalnej części. Następnie lekko obkroić miąższ znajdujący się na pestce (podobnie jak awokado), aby móc w łatwy sposób oddzielić część przeznaczoną do spożycia.

Liczi – przepisy

Liczi to ciekawy, a zarazem wartościowy owoc. Zachęcam do wypróbowywania nowych ogólnodostępnych na rynku produktów, ponieważ niekiedy ich smak może zachwycić. Co więcej, dieta różnorodna sprzyja zdrowiu i dobremu samopoczuciu!