Dieta na anemię bogata w żelazo – przykładowy jadłospis

16 18 20

Anemia, to inaczej niedokrwistość, czyli stan, w którym obniżeniu ulegają: stężenie hemoglobiny, liczba erytrocytów lub hematokryt. Erytrocyty, czyli czerwone ciałka krwi, dzięki swojej umiejętności przyłączania i odłączania tlenu, stanowią jego główny transporter.  Zjawisko wiązania tlenu jest możliwe dzięki hemoglobinie zawartej w erytrocycie – białka nadającego czerwoną barwę, zawierającego w swojej budowie żelazo. Stąd tak istotne znaczenie tego pierwiastka w tworzeniu i funkcjonowaniu erytrocytów. Niedobór żelaza może być przyczyną niedokrwistości. Najczęściej jest on spowodowany krwawieniami, ale może także wynikać z niezaspokojenia właściwej jego podaży wraz z dietą.

Dieta na anemię – witaminy i składniki mineralne

Anemia niejedno ma imię. W zależności od tego jaka jest jej przyczyna, manifestuje się w różny sposób i różne są metody jej leczenia. Wpływa to także na zalecenia dietetyczne. Niedokrwistość może wynikać z niedoboru żelaza bądź z niedoboru kwasu foliowego lub witaminy B12. Ta pierwsza wiąże się ze zmniejszeniem krwinek czerwonych – mikrocytarna, druga natomiast z ich powiększeniem – megaloblastyczna. Każda z nich może być wywołana niedoborami poszczególnych składników w diecie. Należy jednak mieć na uwadze, że nie jest to jedyna możliwa przyczyna. Zaburzenia wchłaniania, zapalenia jelit czy leki, to niektóre  spośród potencjalnych czynników indukujących anemię. Jeśli jednak sprawcą niedokrwistości okazuje się być niedożywienie, należy rozważyć zmianę nawyków żywieniowych i wzbogacenie diety w produkty bogate w żelazo, kwas foliowy bądź witaminę B12 wraz ze związkami wspomagającymi ich wchłanianie.

Produkty bogate w żelazo

Produkt Zawartość żelaza [mg/100g produktu]
Produkty mięsne
Wieprzowina 3,0
Wołowina 2,7
Polędwica wołowa 3,1
Wołowina szponder 1,6
Nerki wieprzowe 7,2
Wątroba wieprzowa 17,2
Wątroba wołowa 8,7
Pierś z indyka bez skóry 0,5
Wątróbka z kurczaka 9,5
Udko z kurczaka 1,0
Produkty warzywne
Fasola biała 6,9
Groch 4,7
Pietruszka, liście 5,0
Soczewica czerwona 5,8
Soja 8,9
Szpinak 2,2
Bób 1,4
Boćwina 1,8
Orzechy, nasiona, ziarna
Pestki dyni 11,1
Mak niebieski 8,1
Sezam 5,9
Siemię lniane 5,7
Słonecznik  nasiona 4,2
Orzechy laskowe 4,7

Dieta na anemię – czego unikać?

Należy pamiętać, że wysoka zawartość żelaza w produkcie nie zawsze korzystnie wpłynie na jego magazynowanie w ustroju. Komponując jadłospis należy brać pod uwagę dwa podstawowe czynniki – rodzaj żelaza oraz obecność związków utrudniających i wspomagających wchłanianie. Żelazo może występować w dwóch formach – hemowej bądź niehemowej, spośród których ta pierwsza jest znacznie lepiej przyswajalna. Żelazo hemowe zawarte jest w mięsie. Żelazo z produktów roślinnych wchłania się znacznie gorzej, jednak proces przyswajania można wspomóc dodatkiem witaminy C lub białka zwierzęcego. Przeciwnie, zmniejszają efektywność tego procesu: błonnik, fityniany, szczawiany, polifenole, czyli związki obecne w roślinach. Ten niekorzystny proces można złagodzić np. poprzez namaczanie roślin strączkowych czy płatów owsianych bądź dodając do posiłku produkty bogate w kwas askorbinowy. Kawa i herbata także zmniejszają wchłanianie pierwiastka, dlatego produkty bogate w żelazo należy spożywać w kilkugodzinnych odstępach od spożycia kawy czy herbaty.

Produkty bogate w witaminę C

Produkt Zawartość witaminy C [mg/100g produktu]
Brukselka 71,4
Brokuły 50,6
Boćwina 27,2
Czosnek 27,0
Fasola szparagowa 21,7
Jarmuż 74,4
Kalafior 42,8
Kapusta 42,0
Papryka czerwona 122,4
Pietruszka, liście 177,7
Szpinak 54,2
Grejpfrut 25,6
Gujawa 184
Kiwi 50,1
Maliny 31,4
Porzeczki czarne 177
Poziomki 60
Truskawki 63

Dieta na anemię – przykładowy jadłospis

Śniadanie

Owsianka z jogurtem naturalnym, truskawkami i kiwi.

Najlepiej płatki owsiane zalać wodą i pozostawić do wchłonięcia (jeśli jest taka możliwość, warto pozostawić je pod przykryciem na całą noc). Truskawki i kiwi, jako owoce bogate w kwas askorbinowy zwiększą przyswajalność Fe.

II śniadanie

Kanapka z pieczywa pełnoziarnistego z pastą ze słonecznika i czerwoną papryką

Pastę ze słonecznika otrzymujemy poprzez zmielenie nasion słonecznika z odrobiną oleju rzepakowego czy oliwy i doprawienie ulubionymi przyprawami.

Obiad

Zupa krem z brokułów zabielana śmietaną z ryżem pełnoziarnistym.

Polędwica wołowa pieczona w folii, sałatka z jarmużu i pomidorków koktajlowych z pestkami dyni i liśćmi pietruszki, ryż brązowy.

Podwieczorek

Garść orzechów laskowych

Kolacja

Cukinia zapiekana z kaszą gryczaną

Samo leczenie niedokrwistości z niedoboru żelaza wymaga suplementacji preparatami farmaceutycznymi. Jeżeli jednak podstawową przyczyną problemu jest niedostateczna podaż pierwiastka wraz z dietą, należy dokonać zmian w codziennym żywieniu i zwiększyć spożycie produktów bogatych w żelazo, pamiętając o związkach zaburzających ich wchłanianie. Dbając o  dobór odpowiedniej jakości produktów i dobrą kompozycję posiłków otrzymamy z jedzenia to co najlepsze.

Literatura:

  • Thor Piotr; Podstawy patofizjologii człowieka; Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne „Vesalius”
  • Gowin Ewelina, Horst-Sikorska Wanda; Żelazne zapasy – komu w XXI wieku grozi niedobór żelaza?; Farmacja Współczesna 2010; 3: 139-146;
  • Orlicz-Szczęsna Grażyna i wsp.; Niedokrwistość z niedoboru żelaza; Curr Probl Psychiatry 2011; 12(4): 590-594
Kup dietę online – od dietetyka
Opublikowano ponad miesiąc temu
Oceń artykuł
Dieta na anemię bogata w żelazo – przykładowy jadłospis - 3.8/5. Oddano 164 głosy.
Autor artykułu:
, Dyplomowany dietetyk kliniczny. Wierzy, że odpowiednie żywienie jest kluczem do zdrowego i długiego życia.

Opinie

  • Mirinka 31.10.2017, 10:23

    Ja to musze i tak stosować suplementy diety w ciąży…bo mam ciagle niedobór żelaza,lekarz kazał mi stosować dicofer i oczywiście dieta do tego

    Odpowiedz
  • yellow 29.12.2017, 10:03

    też mam problem z hemoglobiną, jem często wątróbkę i też sporo fasoli , ale mam wrażenie że to żelazo mi gdzieś ucieka. jeszcze dodatkowo kupiłam sobie biovital ma sporą dawkę żelaza w formie płynnej i od razu witaminę C która zwiększa wchłanianie żelaza. widzę po wynikach że już wychodzę na prostą, są coraz lepsze 🙂

    Odpowiedz
  • Patrycja 08.01.2018, 8:28

    Ja na razie biore 2 zestaw tabletek, poprawy na e wszystko widzę.. Brak żelaza jest tak duży że włosy wypadają garściami…

    Odpowiedz
    • Dorota 31.08.2018, 10:24

      Mam podobny problem z włosami. …

      Odpowiedz
  • Magdalena 12.01.2018, 7:40

    Bardzo przydatny artykuł. Muszę dodać do ulubionych 🙂
    Polecam także na anemię buraki czerwone.

    Odpowiedz
  • Misia 17.01.2018, 11:49

    Ja chyba musze zmienić lekarza.Od kilku miesięcy zazywam leki,stosuje diete a hemoglobina i zelazo spadają w dol…

    Odpowiedz
    • isbell 26.02.2018, 2:30

      Przebadaj sobie nerki. Może jest stan zapalny.

      Odpowiedz
    • Ej 02.10.2018, 10:53

      Zbadaj tarczycę oraz poziom ferrytyny

      Odpowiedz
      • Ancol 07.01.2021, 11:32

        Oj tak! To bardzo ważne. Lekarze często zapominają o ferrytynie. Mówię tu o lekarzach rodzinnych. Kilka miesięcy walczyłam z niedoborem żelaza, aż mój trener personalny poradził zbadać poziom ferrytyny. Okazało się, że jest bliska zeru. Zaczęłam suplementację lactoferyną i czuję różnicę już w samym samopoczuciu. Czekam na wyniki badań, wierzę, że są lepsze niż do tej pory. Pozdrawiam 😊

        Odpowiedz
  • ala 16.02.2018, 6:17

    Jestem dopiero w trakcie leczenia dobry artykul

    Odpowiedz
  • Alicja 27.03.2018, 9:44

    spadek żelaza – chore jelito cienkie-złe wchłanianie.-

    Odpowiedz

Napisz swoją opinię

Twoja opinia jest ważna. Zarówno dla nas jak i innych osób korzystających z naszego serwisu.

Twój adres e-mail nie będzie opublikowany.
Obowiązkowe pola są oznaczone