bonavita
bonavita

Menu główne

  • Diety
  • BonaVita.pl
  • Artykuły
    • Diety od A do Z
      • Dieta ketogeniczna – kompletny przewodnik
      • Korzyści zdrowotne mniszka lekarskiego w Twojej diecie
      • Jak zacząć odchudzanie: wskazówki dla początkujących?
      • Jak pozbyć się tłuszczu trzewnego?
      • Dieta białkowo-tłuszczowa na redukcji – jadłospis i efekty
    • Odżywianie
      • Napój izotoniczny – czym jest?
      • Talerz zdrowego żywienia
      • Porzeczka – dlaczego warto spożywać porzeczki?
      • Ziołowe herbaty na upały
      • Korzyści zdrowotne ostrego jedzenia
    • Psychologia
      • Jak poprawić pamięć i koncentrację? 7 skutecznych sposobów
      • Miłość zmienną jest – 6 etapów rozwoju związku
      • Proste i niezawodne sposoby na radzenie sobie ze stresem
      • Zaburzenia odżywiania towarzyszące depresji
      • Stres i aspekty żywieniowe u osób pracujących
    • Sport
      • Ćwiczenia na jędrne uda i pośladki – pozbądź się cellulitu
      • Jumping fitness – zasady, efekty i przeciwwskazania
      • Siłownia dla kobiet – szczegółowy plan na początek
      • Co jeść po treningu: 6 doskonałych przepisów
      • Węglowodany przed i po treningu. Podział węglowodanów
    • Zdrowie
      • Ziemia okrzemkowa – właściwości, zastosowanie i korzyści zdrowotne
      • Czosnek może szkodzić – poznajmy skutki uboczne jego spożywania
      • Olej z czarnuszki, jego zastosowanie i cudowne właściwości. Nie uwierzysz, że…
      • Dieta w chorobie Leśniowskiego-Crohna
      • Produkty o działaniu przeciwzapalnym
  • Tabele
    • Produkty spożywcze
    • Dodatki do żwyności
    • Witaminy
  • Przepisy
  • Kontakt
Ulubione
  1. Home
  2. Artykuły
  3. Ferrytyna – norma, badanie. Ferrytyna u dzieci

Ferrytyna – norma, badanie. Ferrytyna u dzieci

ferrytyna
🕣 3 min czytania

Aktualizacja: 5 marca, 2025

Choć żelazo jest pierwiastkiem niezbędnym do życia, jego atomy mogą być toksyczne dla komórek. Cząstką, która w bezpieczny sposób wiąże atomy żelaza, jest ferrytyna. Powszechna opinii rola ferrytyny polega wyłącznie na ocenie wielkości ustrojowych zasobów żelaza, jednakże w obecnych czasach funkcjonuje wiele rozmaitych teorii dotyczących innych właściwości tego białka.

SPIS TREŚCI

Toggle
  • Ferrytyna
  • Ferrytyna – norma
  • Ferrytyna – badanie
  • Ferrytyna u dzieci

Ferrytyna

Ferrytyna pełni funkcję magazynu żelaza w organizmie, potrafi bowiem w bezpieczny sposób wiązać jego atomy, a jej stężenie odzwierciedla zapasy tego pierwiastka w ustroju. Jedna cząsteczka może wiązać niemalże 4500 atomów żelaza, co ma podstawowe znaczenie dla ochrony komórek przed stresem oksydacyjnym. Białko to obecne jest praktycznie we wszystkich rodzajach tkanek: w wątrobie, śledzionie, szpiku kostnym oraz komórkach mięśnia sercowego. Ocena stężenia ferrytyny, z powodu jej niskiej masy cząsteczkowej, doskonale nadaje się do rozpoznawania zaburzeń gospodarki żelazowej [2]. Należałoby również podkreślić, iż ferrytyna jest białkiem ostrej fazy, a jej stężenie wzrasta podczas toczącego się w organizmie procesu zapalnego [3].

Ferrytyna – norma

Wartości referencyjne stężeń ferrytyny we krwi mogą nieznacznie różnić się w poszczególnych laboratoriach, ponieważ zależą od wielu czynników, m.in. stosowanych metod analitycznych i badanej populacji (ze względu na wiek czy płeć). Na ogół za prawidłowe w diagnostyce laboratoryjnej przyjmuje się następujące wartości:

  • płeć żeńska: 10–200 μg/l,
  • płeć męska: 15–400 μg/l.

Prawidłowe stężenie ferrytyny u dorosłych powinno mieścić się w przedziale 15–300 ng/ml, zaś u dzieci wartości te mogą być niższe. W świetle współczesnych doniesień literaturowych na parametr ten mają wpływ także czynniki środowiskowe, gdyż wyższe stężenia obserwowane są u osób z wyższymi wartościami wskaźnika BMI oraz osób regularnie spożywających alkohol [4].

Ciekawe!
Mimo że bezwzględny niedobór żelaza stwierdza się zazwyczaj przy stężeniu ferrytyny poniżej 30 μg/l, w przypadku chorób przewlekłych, w tym niewydolności serca, przyjęto stężenie poniżej 100 μg/l [3].

Ferrytyna – badanie

Z uwagi na niespecyficzność objawów niedoboru żelaza w ramach oceny gospodarki żelazowej nie zaleca się oznaczania wyłącznie samego mikroelementu we krwi obwodowej. W praktyce klinicznej znacznie większą wartość diagnostyczną mają ferrytyna i TfS (saturacja transferyny). Parametry odzwierciedlają bowiem ilość żelaza w organizmie dostępną dla potrzeb metabolizmu komórek [3]. Określenie poziomu ferrytyny wydaje się szczególnie istotne w przypadku diagnostyki niedokrwistości związanej z niedoborem żelaza, jak również w różnicowaniu niedokrwistości (megaloblastycznej, hemolitycznej, aplastycznej), wykrywaniu zespołów spichrzania żelaza (hemochromatozy pierwotnejj, hemosyderozy) czy kontroli pacjentów przyjmujących preparaty żelaza. Przygotowując się do badania, pacjent powinien poinformować lekarza o przyjmowanych lekach oraz suplementach diety, gdyż mogą one mieć wpływ na wynik. Próbka krwi powinna być pobrana z żyły łokciowej przez wykwalifikowaną osobę, z zachowaniem ścisłej aseptyki.

Ważne Warto pamiętać, że wartości referencyjne ferrytyny mogą różnić się w poszczególnych laboratoriach, a jej podwyższone wartości wymagają krytycznej interpretacji przez specjalistę, bowiem u różnych chorych mogą oznaczać obecność zupełnie odmiennych procesów chorobowych [4].

Tabela 1. Interpretacja wyników badań w odniesieniu do wartości referencyjnych stężeń ferrytyny [2, 4]

WARTOŚCI OBNIŻONE WARTOŚCI PODWYŻSZONE
  • utrata żelaza: krwawienie z przewodu pokarmowego, krwawienie miesięczne, krwinkomocz;
  • zaburzenia wchłaniania żelaza;
  • niedobór pokarmowy żelaza: nieprawidłowe odżywianie, nieprawidłowo zbilansowana dieta wegetariańska;
  • zwiększone zapotrzebowanie: ciąża, laktacja, okres wzrastania.
  • przeładowanie żelazem: pierwotne bądź wtórne hemochromatozy (częste transfuzje krwi, nieefektywna erytropoeza);
  • choroba Stilla;
  • zespół aktywacji makrofagów;
  • nadmierna suplementacja żelaza;
  • choroba wątroby (zwykle w stadium marskości);
  • choroby nowotworowe;
  • niedokrwistości: hemolityczne, syderoblastyczne, megaloblastyczne; porfirie, zatrucie ołowiem.

Ferrytyna u dzieci

Wiadomo, że stężenie ferrytyny we krwi pępowinowej zdrowego, urodzonego o czasie noworodka wynosi >60 μg/l. Kiedy wartość parametru spadnie poniżej 10 μg/l (wg innych danych 12 μg/l), można mówić o niedoborze żelaza. Niski poziom hemoglobiny oraz ferrytyny u dzieci stanowi zasadniczą podstawę do rozpoznania niedokrwistości z niedoboru żelaza, która z kolei może skutkować zwolnionym tempem rozwoju fizycznego, opóźnieniem rozwoju ruchowego i intelektualnego, jak również zaburzeniami zachowania [1].

Zmiany stężenia ferrytyny odzwierciedlają różnice w zakresie ilości magazynowanego w ustroju żelaza [3]. Niedobór tego mikroelementu jest bowiem najczęstszym niedoborem pokarmowym obserwowanym na świecie, zwłaszcza w okresie między szóstym a dwudziestym miesiącem życia oraz w okresie dojrzewania. Warto również pamiętać, iż ferrytyna jest białkiem ostrej fazy, a jej wysokie stężenia mogą świadczyć o toczącym się w organizmie stanie zapalnym.

 

Literatura:

  1. Krawczyński M. (red.), Żywienie dzieci w zdrowiu i w chorobie, Wydawnictwo „Help-Med.” s.c., Kraków 2015,
  2. Pietruczuk M., Bartoszko-Tyczkowska A. (red. wydania II polskiego) 2013. Diagnostyka laboratoryjna – poradnik kliniczny. Elsevier Urban & Partner, Wrocław,
  3. Stężenie ferrytyny, Gastroenterologia praktyczna, gastroenterologia-praktyczna.pl/a3848/Stezenie-ferrytyny.html [dostęp: 11.04.2018],
  4. Tymińska A., Sypień P., Ozierański K., Opolski G., Niedokrwistość i niedobór żelaza u chorych z niewydolnością serca – postępowanie diagnostyczne i terapeutyczne. Folia Cardiologica, 2017, 12, 4, 422–430.
Opublikowano ponad miesiąc temu
Oceń artykuł
Oceń artykuł
Autor artykułu:
Dominika Guzik
Dominika Guzik , Dyplomowany dietetyk i biotechnolog żywności. Pasjonatka sztuki kulinarnej i ziołolecznictwa.
Udostępnij na FB
Wyślij na e-mail
Dodaj do ulubionych
żelazo

Żelazo – zapotrzebowanie i wchłanianie…

Żelazo jako niezbędny transporter tlenu o utrudnionym wchłanianiu. Czytaj dalej...
ferrytyna niedobór

Ferrytyna – nadmiar i niedobór.…

Aktualizacja: 5 marca, 2025Ferrytyna jest białkiem magazynowym żelaza oraz białkiem... Czytaj dalej...

Inne artykuły z tej kategorii

Catering dietetyczny w Łodzi – dlaczego warto spróbować?
Czy naprawdę ich potrzebujesz? Fakty i mity o suplementach
Uzależnienia behawioralne – jak rozpoznać problem i gdzie szukać wsparcia?
Kiedy można spać na plecach? Sprawdź!
Monohydrat kreatyny – wsparcie dla ciała i umysłu
Jak wybrać odpowiedni tonik do twarzy?
Jak działają wcierki na porost włosów?
Jak przygotować gardło na świąteczne śpiewanie kolęd i głośne rozmowy w rodzinnym gronie?
Kobieta z bólem brzucha na żółtym tle
Refluks żółciowy – objawy, leczenie, domowe sposoby
Który kraj na świecie ma najzdrowszą dietę?

Popularne tematy

owoce warzywa Zdrowie dzieci trening
Formularz kontaktowy


    Czy wiesz, że..

    7 faktów, które powinieneś wiedzieć o Matchy
    żywność ekologiczna wady i zalety
    Ekologiczna żywność i kosmetyki. Wady i zalety produktów ekologicznych
    Kozieradka, siemię lniane, pokrzywa na włosy
    Kozieradka, siemię lniane, pokrzywa – naturalna pielęgnacja włosów
    Sok z brzozy – naturalna aspiryna i izotonik!
    Szybka kawa z saszetki – sprawdź co pijesz!
    Inspiracje współczesnej dietetyki żywieniem człowieka pierwotnego
    Zespół Menkesa – objawy, przyczyny, leczenie i dieta

    Artykuły >Zdrowie > Badania

    Badania żelazo
    nadmiar potasu objawy przyczyny skutki
    7

    Nadmiar potasu – objawy, leczenie. Jak obniżyć potas?

    dieta przy nadmiarze żelaza
    żelazo

    Dieta przy nadmiarze żelaza. Skutki nadmiaru żelaza

    ferrytyna niedobór

    Ferrytyna – nadmiar i niedobór. Jak podnieść poziom ferrytyny?

    leukocyty podwyższone niskie
    Badania

    Leukocyty – norma, leukocyty podwyższone. Dieta przy niskim poziomie leukocytów

    glikemia glikemia przygodna glikemia normy
    Badania

    Glikemia – na czczo, po posiłku. Glikemia przygodna

    glukoza we krwi

    Glukoza – norma, we krwi, w moczu. Podwyższona glukoza we krwi

    ©Copyright BonaVita – Profesjonalny portal o zdrowiu, odżywianiu, dietach, odchudzaniu 2025
    • Bonavita.pl
    • Regulamin
    • Współpraca
    • Kontakt

    Wszelkie prawa autorskie zastrzeżone i prawnie chronione.
    Serwis Bonavita.pl nie prowadzi działalności leczniczej. Ma jedynie charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej. Redakcja i wydawca serwisu nie ponoszą odpowiedzialności wynikającej z zastosowania informacji zamieszczonych w serwisie.