logo_bonavita_pl
Menu Close
  • Diety od A do Z

    Diety odchudzające

    • Dieta redukcyjna
    • Dieta śródziemnomorska
    • Dieta ketogeniczna
    • Dieta DASH
    • Dieta Atkinsa
    • Dieta oczyszczająca
    • Dieta low carb
    Wszystkie

    Diety lecznicze

    • Dieta bezglutenowa
    • Dieta dla cukrzyka
    • Diety na chory żołądek
    • Diety nerkowe
    • Diety na chorą wątrobę
    • Diety w chorobach jelit
    Wszystkie

    Diety spersonalizowane

    • Dieta wegańska
    • Dieta wegetariańska
    • Dieta dla sportowca
    • Dieta dla seniora
    • Dieta dla dzieci
    • Dieta w ciąży
    Wszystkie

    Sposoby na odchudzanie

    • Skuteczne odchudzanie
    • Psychodietetyka
    • Produkty wspomagające odchudzanie
    • Przepisy dietetyczne
    • Błędy w odchudzaniu
    • Suplementy na odchudzanie
    Wszystkie
  • Odżywianie

    Produkty spożywcze

    • Owoce
    • Warzywa
    • Produkty zbożowe
    • Oleje i tłuszcze
    • Mięso
    • Ryby i owoce morza
    • Nabiał
    Wszystkie

    Witaminy i suplementy

    • Suplementy diety
    • Suplementy dla sportowców
    • Suplementy na odchudzanie
    • Witaminy i minerały
    • Antyoksydanty
    • Probiotyki
    • Składniki odżywcze
    Wszystkie

    Porady żywieniowe

    • Zdrowa dieta
    • Skuteczne odchudzanie
    • Zdrowe przekąski
    • Superfoods
    • Przygotowywanie żywności
    • Przechowywanie żywności
    Wszystkie
  • Zdrowie

    Zdrowie

    • Zaburzenia odżywiania
    • Odporność i infekcje
    • Układ pokarmowy i trawienie
    • Nerki i układ moczowy
    • Układ nerwowy i mózg
    • Układ hormonalny
    • Serce i układ krążenia
    • Kości, stawy i mięśnie
    • Układ oddechowy
    • Choroby oczu
    • Zdrowie mężczyzny
    • Zdrowie dzieci
    Wszystkie

    Układ hormonalny

    • Tarczyca
    • Cukrzyca

    Układ trawienny

    • Refluks
    • Helicobacter pylori
    • Nietolerancja pokarmowa
    • Zespół jelita drażliwego
    • Zaparcia
    • Wątroba
    • Celiakia
    • Choroba Leśniowskiego-Crohna

    Medycyna naturalna

    • Zioła na odchudzanie
    • Zioła na odporność
    • Zioła na układ pokarmowy
    • Zioła na wątrobę
    • Zioła na serce i układ krążenia
    • Zioła na stres i sen
    • Zioła na kaszel i przeziębienie
    • Zioła na skórę, włosy i paznokcie

    Zdrowie kobiety

    • Ciąża i poród
    • Karmienie piersią
    • Dieta w ciąży
    • Cukrzyca ciążowa

    Uroda

    • Skóra
    • Trądzik
    • Wlosy
  • Psychologia

    Psychologia

    • Rozwój osobisty
    • Motywacja
    • Uzależnienia
    • Zdrowie psychiczne
    • Psychodietetyka
    Wszystkie

    Zdrowie Psychiczne

    • Depresja
    • Zaburzenia psychiczne
    • Stres

    Psychodietetyka

    • Zaburzenia odżywiania
    • Anoreksja
    • Bulimia
  • Sport

    Budowa mieści i trening

    • Trening
    • Mięśnie
    • Płaski brzuch
    • Tkanka tłuszczowa

    Odżywania

    • Dieta redukcyjna
    • Dieta dla sportowców
    • Suplementy dla sportowców
  • Tabele
    • Produkty spożywcze
    • Dodatki do żywności
    • Witaminy

    Produkty spożywcze

    (składniki odżywcze)

    • Drób
    • Nabiał
    • Produkty zbożowe
    • Ryby
    • Słodycze i przekąski
    • Warzywa, owoce, grzyby
    Wszystkie

    Witaminy

    • Witamina A
    • Witamina B12
    • Witamina B6
    • Witamina C
    • Witamina D
    • Witamina E
    • Witamina H
    • Witamina K
    Wszystkie

    Dodatki do żywności

    • E1xx (Barwniki)
    • E3xx (Przeciwutleniacze, Regulatory Kwasowości)
    • E6xx (Wzmacniacze Smaku)
    • E1xxx (Stabilizatory, Konserwanty, Zagęstniki I Inne)
    • E4xx (Emulgatory I Środki Zagęszczające)
    • E9xx (Środki Słodzące, Nabłyszczające I Inne)
    • E2xx (Konserwanty)
    • E5xx (Środki Pomocnicze)
    Wszystkie
  • Przepisy
  • Diety od A do Z

    Diety odchudzające

    • Dieta redukcyjna
    • Dieta śródziemnomorska
    • Dieta ketogeniczna
    • Dieta DASH
    • Dieta Atkinsa
    • Dieta oczyszczająca
    • Dieta low carb
    Wszystkie

    Diety lecznicze

    • Dieta bezglutenowa
    • Dieta dla cukrzyka
    • Diety na chory żołądek
    • Diety nerkowe
    • Diety na chorą wątrobę
    • Diety w chorobach jelit
    Wszystkie

    Diety spersonalizowane

    • Dieta wegańska
    • Dieta wegetariańska
    • Dieta dla sportowca
    • Dieta dla seniora
    • Dieta dla dzieci
    • Dieta w ciąży
    Wszystkie

    Sposoby na odchudzanie

    • Skuteczne odchudzanie
    • Psychodietetyka
    • Produkty wspomagające odchudzanie
    • Przepisy dietetyczne
    • Błędy w odchudzaniu
    • Suplementy na odchudzanie
    Wszystkie
  • Odżywianie

    Produkty spożywcze

    • Owoce
    • Warzywa
    • Produkty zbożowe
    • Oleje i tłuszcze
    • Mięso
    • Ryby i owoce morza
    • Nabiał
    Wszystkie

    Witaminy i suplementy

    • Suplementy diety
    • Suplementy dla sportowców
    • Suplementy na odchudzanie
    • Witaminy i minerały
    • Antyoksydanty
    • Probiotyki
    • Składniki odżywcze
    Wszystkie

    Porady żywieniowe

    • Zdrowa dieta
    • Skuteczne odchudzanie
    • Zdrowe przekąski
    • Superfoods
    • Przygotowywanie żywności
    • Przechowywanie żywności
    Wszystkie
  • Zdrowie

    Zdrowie

    • Zaburzenia odżywiania
    • Odporność i infekcje
    • Układ pokarmowy i trawienie
    • Nerki i układ moczowy
    • Układ nerwowy i mózg
    • Układ hormonalny
    • Serce i układ krążenia
    • Kości, stawy i mięśnie
    • Układ oddechowy
    • Choroby oczu
    • Zdrowie mężczyzny
    • Zdrowie dzieci
    Wszystkie

    Układ hormonalny

    • Tarczyca
    • Cukrzyca

    Układ trawienny

    • Refluks
    • Helicobacter pylori
    • Nietolerancja pokarmowa
    • Zespół jelita drażliwego
    • Zaparcia
    • Wątroba
    • Celiakia
    • Choroba Leśniowskiego-Crohna

    Medycyna naturalna

    • Zioła na odchudzanie
    • Zioła na odporność
    • Zioła na układ pokarmowy
    • Zioła na wątrobę
    • Zioła na serce i układ krążenia
    • Zioła na stres i sen
    • Zioła na kaszel i przeziębienie
    • Zioła na skórę, włosy i paznokcie

    Zdrowie kobiety

    • Ciąża i poród
    • Karmienie piersią
    • Dieta w ciąży
    • Cukrzyca ciążowa

    Uroda

    • Skóra
    • Trądzik
    • Wlosy
  • Psychologia

    Psychologia

    • Rozwój osobisty
    • Motywacja
    • Uzależnienia
    • Zdrowie psychiczne
    • Psychodietetyka
    Wszystkie

    Zdrowie Psychiczne

    • Depresja
    • Zaburzenia psychiczne
    • Stres

    Psychodietetyka

    • Zaburzenia odżywiania
    • Anoreksja
    • Bulimia
  • Sport

    Budowa mieści i trening

    • Trening
    • Mięśnie
    • Płaski brzuch
    • Tkanka tłuszczowa

    Odżywania

    • Dieta redukcyjna
    • Dieta dla sportowców
    • Suplementy dla sportowców
  • Tabele
    • Produkty spożywcze
    • Dodatki do żywności
    • Witaminy

    Produkty spożywcze

    (składniki odżywcze)

    • Drób
    • Nabiał
    • Produkty zbożowe
    • Ryby
    • Słodycze i przekąski
    • Warzywa, owoce, grzyby
    Wszystkie

    Witaminy

    • Witamina A
    • Witamina B12
    • Witamina B6
    • Witamina C
    • Witamina D
    • Witamina E
    • Witamina H
    • Witamina K
    Wszystkie

    Dodatki do żywności

    • E1xx (Barwniki)
    • E3xx (Przeciwutleniacze, Regulatory Kwasowości)
    • E6xx (Wzmacniacze Smaku)
    • E1xxx (Stabilizatory, Konserwanty, Zagęstniki I Inne)
    • E4xx (Emulgatory I Środki Zagęszczające)
    • E9xx (Środki Słodzące, Nabłyszczające I Inne)
    • E2xx (Konserwanty)
    • E5xx (Środki Pomocnicze)
    Wszystkie
  • Przepisy
Facebook
  • Diety od A do Z

    Diety odchudzające

    • Dieta redukcyjna
    • Dieta śródziemnomorska
    • Dieta ketogeniczna
    • Dieta DASH
    • Dieta Atkinsa
    • Dieta oczyszczająca
    • Dieta low carb
    Wszystkie

    Diety lecznicze

    • Dieta bezglutenowa
    • Dieta dla cukrzyka
    • Diety na chory żołądek
    • Diety nerkowe
    • Diety na chorą wątrobę
    • Diety w chorobach jelit
    Wszystkie

    Diety spersonalizowane

    • Dieta wegańska
    • Dieta wegetariańska
    • Dieta dla sportowca
    • Dieta dla seniora
    • Dieta dla dzieci
    • Dieta w ciąży
    Wszystkie

    Sposoby na odchudzanie

    • Skuteczne odchudzanie
    • Psychodietetyka
    • Produkty wspomagające odchudzanie
    • Przepisy dietetyczne
    • Błędy w odchudzaniu
    • Suplementy na odchudzanie
    Wszystkie
  • Odżywianie

    Produkty spożywcze

    • Owoce
    • Warzywa
    • Produkty zbożowe
    • Oleje i tłuszcze
    • Mięso
    • Ryby i owoce morza
    • Nabiał
    Wszystkie

    Witaminy i suplementy

    • Suplementy diety
    • Suplementy dla sportowców
    • Suplementy na odchudzanie
    • Witaminy i minerały
    • Antyoksydanty
    • Probiotyki
    • Składniki odżywcze
    Wszystkie

    Porady żywieniowe

    • Zdrowa dieta
    • Skuteczne odchudzanie
    • Zdrowe przekąski
    • Superfoods
    • Przygotowywanie żywności
    • Przechowywanie żywności
    Wszystkie
  • Zdrowie

    Zdrowie

    • Zaburzenia odżywiania
    • Odporność i infekcje
    • Układ pokarmowy i trawienie
    • Nerki i układ moczowy
    • Układ nerwowy i mózg
    • Układ hormonalny
    • Serce i układ krążenia
    • Kości, stawy i mięśnie
    • Układ oddechowy
    • Choroby oczu
    • Zdrowie mężczyzny
    • Zdrowie dzieci
    Wszystkie

    Układ hormonalny

    • Tarczyca
    • Cukrzyca

    Układ trawienny

    • Refluks
    • Helicobacter pylori
    • Nietolerancja pokarmowa
    • Zespół jelita drażliwego
    • Zaparcia
    • Wątroba
    • Celiakia
    • Choroba Leśniowskiego-Crohna

    Medycyna naturalna

    • Zioła na odchudzanie
    • Zioła na odporność
    • Zioła na układ pokarmowy
    • Zioła na wątrobę
    • Zioła na serce i układ krążenia
    • Zioła na stres i sen
    • Zioła na kaszel i przeziębienie
    • Zioła na skórę, włosy i paznokcie

    Zdrowie kobiety

    • Ciąża i poród
    • Karmienie piersią
    • Dieta w ciąży
    • Cukrzyca ciążowa

    Uroda

    • Skóra
    • Trądzik
    • Wlosy
  • Psychologia

    Psychologia

    • Rozwój osobisty
    • Motywacja
    • Uzależnienia
    • Zdrowie psychiczne
    • Psychodietetyka
    Wszystkie

    Zdrowie Psychiczne

    • Depresja
    • Zaburzenia psychiczne
    • Stres

    Psychodietetyka

    • Zaburzenia odżywiania
    • Anoreksja
    • Bulimia
  • Sport

    Budowa mieści i trening

    • Trening
    • Mięśnie
    • Płaski brzuch
    • Tkanka tłuszczowa

    Odżywania

    • Dieta redukcyjna
    • Dieta dla sportowców
    • Suplementy dla sportowców
  • Tabele
    • Produkty spożywcze
    • Dodatki do żywności
    • Witaminy

    Produkty spożywcze

    (składniki odżywcze)

    • Drób
    • Nabiał
    • Produkty zbożowe
    • Ryby
    • Słodycze i przekąski
    • Warzywa, owoce, grzyby
    Wszystkie

    Witaminy

    • Witamina A
    • Witamina B12
    • Witamina B6
    • Witamina C
    • Witamina D
    • Witamina E
    • Witamina H
    • Witamina K
    Wszystkie

    Dodatki do żywności

    • E1xx (Barwniki)
    • E3xx (Przeciwutleniacze, Regulatory Kwasowości)
    • E6xx (Wzmacniacze Smaku)
    • E1xxx (Stabilizatory, Konserwanty, Zagęstniki I Inne)
    • E4xx (Emulgatory I Środki Zagęszczające)
    • E9xx (Środki Słodzące, Nabłyszczające I Inne)
    • E2xx (Konserwanty)
    • E5xx (Środki Pomocnicze)
    Wszystkie
  • Przepisy
logo_bonavita_pl
Facebook
  1. Home
  2. Artykuły
  3. Cukrzyca a wysiłek fizyczny – przeciwwskazania. Posiłek po treningowy dla cukrzyka

Cukrzyca a wysiłek fizyczny – przeciwwskazania. Posiłek po treningowy dla cukrzyka

sport a cukrzyca
🕣 3 min czytania

Aktualizacja: 6 marca, 2025

ADA (American Diabetes Association) definiuje cukrzycę jako grupę chorób metabolicznych charakteryzującą się hiperglikemią (nadmiarem cukru), która jest następstwem zaburzeń wydzielania i/lub działania insuliny. Z danych GUS przeanalizowanych w 2016 r wynika, że  liczba osób chorych w Polsce sięga blisko 3 mln osób przy czym około 90% przypadków tyczy się cukrzycy typu II. Cukrzyca typu I diagnozowana była u 180 000 osób.

Znaczący postęp, jaki dokonał się w ostatnich latach w zakresie profilaktyki i leczenia cukrzycy spowodował, że mimo występującej choroby diabetycy wciąż mogą cieszyć się komfortem życia codziennego.

Aktualne zalecenia coraz częściej podkreślają wagę aktywności fizycznej w terapii cukrzycy, dlatego konieczne jest dokładne zrozumienie tego zjawiska w kontekście bezpieczeństwa zdrowia. Z tego powodu w niniejszym artykule dowiecie się Państwo m.in czy każdy rodzaj aktywności fizycznej jest wskazany w zdiagnozowanej już cukrzycy, czy każdy stan zdrowia predysponuje do podjęcia dodatkowej aktywności fizycznej, a także czy indywidualnie skomponowane posiłki okołotreningowe mogą wspomagać kontrolę glikemii. Zapraszamy do lektury!

SPIS TREŚCI

Toggle
  • Cukrzyca a wysiłek fizyczny
  • Cukrzyca a wysiłek fizyczny – przeciwwskazania

Cukrzyca a wysiłek fizyczny

Zanim zostanie ustalony indywidualny program aktywności fizycznej, każdy chory powinien poddać się szczegółowej ocenie diagnostycznej. Przeprowadzone badania mają na celu ustalić czy doszło do ewentualnych powikłań z grupy mikroangiopatii (retinopatia, nefropatia, neuropatia cukrzycowa) i makroangiopatii (choroba niedokrwienna serca, udar, zawał mięśnia sercowego czy miażdżyca kończyn dolnych), które mogą się nasilać właśnie na skutek dodatkowego wysiłku fizycznego. Właściwe przygotowanie do rozpoczęcia planu treningowego jest zatem kluczowe, aby uzyskać planowany efekt terapeutyczny.

Cukrzyca typu 2 stanowi szczególny powód, dla którego należy zadbać o stan własnego zdrowia. Zdecydowana większość przypadków tego typu cukrzycy diagnozowana jest u osób z nadmierną masą ciała, prowadząca siedzący i stresujący tryb życia. Choroba często rozwija się bezobjawowo, powoli uszkadzając organizm. Dlatego tak istotne jest wprowadzenie dodatkowej aktywności ruchowej, która sprzyja w zmniejszeniu i utrzymaniu należnej masy ciała.

Według aktualnych doniesień medycznych chorzy na cukrzycę typu 1 mogą podobnie jak osoby całkowicie zdrowe, podejmować niemal każdy rodzaj sportu – o ile podczas diagnozy nie stwierdzono wcześniej wspomnianych powikłań. W przypadku ich obecności lekarz prowadzący poinformuje jaki typ wysiłku będzie niewskazany. Konieczne będzie również dostosowywanie dawek analogów insuliny oraz klasycznych insulin ludzkich w odpowiedzi na zwiększone zużycie glukozy podczas aktywności. Fakt, że ma się cukrzycę, nie stanowi więc przeszkody do uprawiania sportu.

Z praktycznego punktu widzenia każdy trening powinna poprzedzać  5–10 minutowa rozgrzewka obejmująca lekkie ćwiczenia tlenowe (np. marsz, rowerek stacjonarny, trucht itp.) lub dynamiczny stretching (np. wymachy ramion, zamachy wolną nogą, dynamiczne wykroki itp.). Ma ona na celu poprawę krążenia i przygotowanie aparatu ruchu do docelowego wysiłku.

Trening właściwy może obejmować umiarkowane ćwiczenia oporowe (siłowe) obejmujące wszystkie grupy mięśniowe (tzw. Full Body Workout), jogę, gimnastykę, pilates lub ćwiczenia typowo tlenowe (pływanie na basenie, bieganie, nordic walking, szybki marsz).

Każdą sesję treningową podobnie jak na początku, należy zakończyć 5–10 min sesją wyciszającą mającą na celu relaksację mięśni i stabilizację akcji serca. Idealnie do tego celu nada się stretching statyczny polegający na rozciąganiu poszczególnych partii ciała lub masaż przy pomocy popularnej rolki „foam roller”.

Cukrzyca a wysiłek fizyczny – przeciwwskazania

Aktualny stan zdrowia stanowi kluczowy aspekt w ocenie zdolności do podjęcia dodatkowej aktywności fizycznej przez chorego. Przeciwwskazaniami wykluczającymi taką możliwość mogą się okazać:

  • dodatni wynik acetonu w moczu, świadczący o obecności ciał ketonowych;
  • obecność cukru w moczu przekraczająca 180 mg%, świadczący o glukozurii;
  • mikroangiopatie – retinopatia (uszkodzenie naczyń krwionośnych siatkówki oka), nefropatia (cukrzycowa choroba nerek), neuropatia (uszkodzenie układu nerwowego). Przeciwwskazania dotyczą określonych dyscyplin sportowych, o których decyduje lekarz prowadzący;
  • stężenie cukru we krwi poniżej 100 mg%, które w połączeniu z dodatkowym wysiłkiem może doprowadzić do śpiączki hipoglikemicznej;
  • stężenie cukru we krwi przekraczające na czczo 250 mg% w połączeniu z występującą ketozą;
  • brak wyrównanej cukrzycy, czego objawami są znaczne wahania cukru w ciągu doby;
  • choroba niedokrwienna serca z bólami wieńcowymi przy najmniejszym nawet wysiłku fizycznym, często współistniejąca z cukrzycą pod postacią zespołu metabolicznego.

Niezwykle przydatnym „narzędziem” w regulowaniu odpowiedzi glikemicznej na wysiłek fizyczny bywa właściwie skomponowana dieta codzienna, szczególnie uwzględniająca posiłek potreningowy. W zależności od stężenia glikemii, chorzy powinni przy współudziale lekarza lub dietetyka nauczyć się jak operować dawkami insuliny oraz w jaki sposób planować posiłki węglowodanowe. By nie doprowadzić do hipoglikemii, posiłek zawierający węglowodany powinien być dostarczany zaraz po zakończonej jednostce treningowej. Idealna w tym wypadku będzie kompozycja łatwo i wolno przyswajalnych form węglowodanów z dodatkową porcją białka i w mniejszej ilości tłuszczu.

Za przykład posiłku może posłużyć koktajl na bazie jogurtu naturalnego (źródło białka zwierzęcego i tłuszczu), nasion chia (źródło błonnika, białka roślinnego, prozdrowotnych kwasów tłuszczowych omega -3), płatków owsianych (wolno przyswajalna forma węglowodanów o niskim indeksie glikemicznym) i dwóch plastrów mango (łatwo przyswajalna forma węglowodanów o średnim indeksie glikemicznym, źródło witamin i minerałów).

 

Literatura:

  1. American Diabetes Association (ADA) – http://www.diabetes.org/ (dostęp: 8.12.2017)
  2. American Diabetes Association: Physical Activity/Exercise and Diabetes Mellitus. Diabetes Care, 2003.
  3. N. G. Boulé i in.: Meta-analysis of the effect of structured exercise training on cardiorespiratory fitness in Type 2 diabetes mellitus. Diabetologia, 2003.
  4. Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2017. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego. Diabetologia Kliniczna 2017, tom 3, Suplement A.
  5. Jarosz M., Kłosiewicz-Latoszek L.: Cukrzyca. Zapobieganie i leczenie. PZWL, 2016.
Opublikowano ponad miesiąc temu
Oceń artykuł
Oceń artykuł
Autor artykułu:
dietetyk kliniczny Tomasz Chudziński
dietetyk kliniczny Tomasz Chudziński , Dyplomowany dietetyk. Członek Polskiego Towarzystwa Dietetyki, ekspert żywieniowy programu „Smaczny temat”. Współzałożyciel poradni dietetycznej "Medycyna żywienia".
Udostępnij na FB
Wyślij na e-mail
Dodaj do ulubionych
Substancje słodzące

Miód, cukier trzcinowy czy fruktoza?…

Cukrzyca to choroba metaboliczna, w której bardzo ważne jest ograniczenie cukrów prostych. Lecz nawet osoby chorujące od czasu do czasu mają ochotę na słodkie łakocie. Czy cukrzyk może jeść słodycze? Czytaj dalej...
nutridrink bez laktozy dla dzieci

Nutridrink – dla cukrzyków, dla…

Nutridrinki to stosunkowo nowe preparaty do żywienia medycznego, które opanowały apteki i szpitale, gdyż często znajdują zastosowanie wśród pacjentów leżących czy cierpiących na przypadłości utrudniające spożywanie tradycyjnej żywności, czy wywołującej… Czytaj dalej...

Inne artykuły z tej kategorii

Wars kontra domowy prowiant – co wybrać na podróż koleją?
kawa rzemieślnicza
Palarnia kawy rzemieślniczej – klucz do idealnej filiżanki
Jak zrobić domową pizzę jak z włoskiej restauracji?
Dieta Low FODMAP IBS i SIBO
Dieta Low FODMAP pod lupą. Co trzeba o niej wiedzieć?
Dieta niemowlaka – co warto dodać, by wspierać jego rozwój i odporność?
Zrównoważone odżywianie w praktyce – co powinno znaleźć się na talerzu? (Artykuł sponsorowany)
Catering dietetyczny w Łodzi – dlaczego warto spróbować?
Czy naprawdę ich potrzebujesz? Fakty i mity o suplementach
Uzależnienia behawioralne – jak rozpoznać problem i gdzie szukać wsparcia?
Kiedy można spać na plecach? Sprawdź!

Popularne tematy

owoce warzywa Zdrowie dzieci trening
Formularz kontaktowy


    Czy wiesz, że..

    7 faktów, które powinieneś wiedzieć o Matchy
    żywność ekologiczna wady i zalety
    Ekologiczna żywność i kosmetyki. Wady i zalety produktów ekologicznych
    Kozieradka, siemię lniane, pokrzywa na włosy
    Kozieradka, siemię lniane, pokrzywa – naturalna pielęgnacja włosów
    Sok z brzozy – naturalna aspiryna i izotonik!
    Szybka kawa z saszetki – sprawdź co pijesz!
    Inspiracje współczesnej dietetyki żywieniem człowieka pierwotnego
    Zespół Menkesa – objawy, przyczyny, leczenie i dieta

    Artykuły >Układ hormonalny > cukrzyca

    cukrzyca
    2

    Dieta o niskim indeksie glikemicznym

    cukrzyca

    Cukrzyca u dzieci – przyczyny, objawy. Jak dostosować dietę dziecka z cukrzycą?

    Dieta cukrzycowa – MITY

    diosmina właściwości diosmina na zaparcia

    Diosmina – działanie, przeciwwskazania i skutki uboczne. Diosmina a hemoroidy

    cukrzyca typu 2 powikłania jak zapobiegać cukrzycy

    Cukrzyca typu II – powikłania. Jak zapobiegać cukrzycy?

    stopa cukrzycowa objawy leczenie
    3
    cukrzyca

    Stopa cukrzycowa – objawy, leczenie. Domowe sposoby na stopę cukrzycową