Zioła na trądzik hormonalny. Leczenie trądziku hormonalnego
Aktualizacja: 28 lipca, 2023
Nagle pojawiające się na skórze twarzy bolące wykwity trądzikowe z pewnością naruszają komfort życia niejednej przedstawicielki płci żeńskiej. Choć schorzenie to jest przeważnie kojarzone z okresem dojrzewania, w ostatnich latach obserwuje się coraz więcej przypadków występowania tzw. późnych postaci trądziku u kobiet.
Trądzik hormonalny
Trądzik hormonalny, choć może wystąpić w każdym wieku począwszy od okresu pokwitania, najczęściej dotyka płeć żeńską po 25. roku życia i z tej uwagi nazywany bywa trądzikiem dorosłych (adult acne, late onset acne). Zmiany chorobowe w głównej mierze lokalizują się na skórze twarzy (na brodzie, w okolicach ust ), szyi, czasem także na plecach, w okolicy międzyłopatkowej. Choć etiopatogeneza adult acne nie została do końca wyjaśniona w powstawaniu tego schorzenia oprócz czynników hormonalnych dużą rolę przypisuje się czynnikom środowiskowym (błędy dietetyczne, przewlekły stres, zanieczyszczenie środowiska). W świetle współczesnej literatury naukowej potwierdzono wpływ hormonów płciowych (androgenów) w powstawaniu zmian trądzikowych. Te męskie hormony powodują wzrost gruczołów łojowych, nasilają wydzielanie łoju oraz rogowacenie przewodów łojowych [3].
Leczenie trądziku hormonalnego
Badania laboratoryjne przed rozpoczęciem terapii winny obejmować oznaczenie we krwi: testosteronu (wolnego i całkowitego), siarczanu dehydroepiandrosteronu (DHEAS), 17-hydroksyprodesteronu oraz stosunku LH/FSH [2].
Mając na uwadze fakt, iż każdy rodzaj trądziku wymaga innej specyfiki leczenia, zasadna zdaje się być diagnostyka endokrynologiczna. Badania laboratoryjne przeprowadzane są poza okresem owulacyjnym, najczęściej podczas krwawienia miesięcznego. Zasadniczym celem terapii hormonalnej jest zmniejszenie produkcji łoju przez sebocyty (komórki łojowe) [2]. Wśród szerokiej gamy preparatów, które znalazły zastosowanie w zmaganiach z uciążliwą dermatozą wyróżnia się:
- leki blokujące receptory androgenowe (spironolakton, flutamid. octan cyproferonu);
- środki blokujące produkcję androgenów jajnikowych i/lub nadnerczowych (doustne środki antykoncepcyjne – DTA) [2,3].
Ze względu na wieloczynnikowe podłoże late onset acne oprócz terapii hormonalnej wykorzystywane są inne metody leczenia niehormonalnego (antybiotykoterapia, preparaty witaminowe, ziołolecznictwo, leczenie zabiegowe). Leczenie trądziku jest procesem długotrwałym, wymaga bowiem ze strony pacjenta cierpliwości w oczekiwaniu na efekty leczenia. Wedle współczesnej wiedzy dieta uważana jest jako element wspomagający zmagania z trądzikiem, bowiem spożywanie produktów o niskim indeksie glikemicznym przyczynia się do zmniejszenia liczby zmian trądzikowych [1]. Nie bez znaczenia jest również codzienna pielęgnacja skóry trądzikowej poprzez dobór odpowiednich kosmetyków, dokładne oczyszczanie twarzy oraz stosowanie zabiegów pozwalających zlikwidować nieestetyczne zmiany skórne będące skutkiem tego schorzenia (mikrodermabrazja, kuracja laserowa, peeling chemiczny, peeling kawitacyjny).
Zioła na trądzik hormonalny
Od pradawnych czasów znano i doceniano zbawienny wpływ surowców naturalnych – ziół, które z powodzeniem używano w leczeniu problemów skórnych. Terapia ziołami stanowi często element wspomagający leczenie trądziku, bowiem opiera się na wykorzystaniu surowców roślinnych w postaci naparów do picia, przemywania, ziołowych maseczek o działaniu przeciwzapalnym, tonizującym oraz kojącym skórę trądzikową. Niejednokrotnie w podręcznikach do ziołolecznictwa można spotkać rozmaite przepisy na mieszanki o specjalnie dobranej kompozycji ziół, wśród których dominują: fiołek trójbarwny, nagietek lekarski, dziurawiec zwyczajny, mniszek lekarski i łopian. Wykazano także korzystne działanie soku z dziurawca (Succ. Hyperici) na zmiany trądzikowe. Ów preparat należy stosować 2–3 razy dziennie przed jedzeniem, w ilości 25–40 kropli rozpuszczonych w kieliszku wody. Succus Hyperici można kupić w aptekach bądź w sklepach zielarskich. Ziołolecznictwo jak opisuje doktor Różański należy do bezcennych i niezastąpionych metod leczenia trądzików, które z powodzeniem można łączyć z innymi rodzajami terapii. Sposób wykorzystania nieocenionych darów natury przedstawia receptura zamieszczona poniżej.
Składniki:
- kłącze perzu 1 łyżka
- korzeń łopianu 1 łyżka
- korzeń lub ziele mniszka 1 łyżka
- liść pokrzywy 1 łyżka
- ziele jemioły 1 łyżka
- plecha morszczynu 2 łyżki
- ziele jeżówki 2 łyżki
- ziele drapacza 2 łyżki
- kora kasztanowca 1 łyżka
- ziele skrzypu 1 łyżka
- ziele rdestu ostrogorzkiego lub ptasiego 1 łyżka
- ziele dziurawca 1 łyżka
- ziele glistnika 1 łyżka
Sposób przygotowania:
Zioła wymieszać. Następnie 2 łyżki mieszanki zalać dwiema szklankami wody. Gotować przez 5 minut, po czym odstawić na okres 30 minut, przecedzić.
Stosowanie:
Pić 4 razy dziennie po 100 ml. [4].
Leczenie trądziku hormonalnego jest procesem długotrwałym, bowiem wymaga do pacjentki sumienności i cierpliwości w oczekiwaniu na efekty powodzenia terapii. Nie bez znaczenia jest również diagnostyka endokrynologiczna, która pozwala ocenić poziom hormonów w organizmie kobiety oraz niejednokrotnie powiązać tę dermatozę z objawami hiperandrogenizmu. Należy podkreślić, iż wczesna interwencja ma na celu nie tylko usunięcie nieestetycznych, szpecących blizn, lecz również pozwala uniknąć zagrożenia zdrowotnego związanego z nadczynnością hormonalną.
Literatura:
- Dawidziak J., Balcerkiewicz M. 2016. Dieta jako uzupełnienie leczenia trądziku pospolitego (Acne vulgaris). Część II. Kwasy tłuszczowe, indeks glikemiczny, przetwory mleczne. Farmacja Współczesna, 9, 67-72.
- Poręba R., Dębski R., Kotarski J., Paszkowski T., Pertyński T., Stachowiak G. 2012. Rekomendacje Zespołu Ekspertów Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego. Kompleksowa terapia hormonalna u kobiet z trądzikiem – 2011. Ginekologia Polska, 3, 83, 229-232.
- Sobjanek M., Sokołowska – Wojdyło M., Barańska – Rybak W., Nowicki R., Włodarkiewicz A. 2006. Rola czynników hormonalnych w etiopatogenezie i terapii trądziku pospolitego. Postępy Dermatologii i Alergologii, XXIII, 6, 266-272.
- www.luskiewnik.republika.pl/PRYSZCZE.htm
Warto wspomnieć że dziurawiec ma wpływ na działanie tabletek antykoncepcyjnych, zmniejszając ich siłę działania.