Witamina C w diecie dziecka – najlepsze źródła, suplementacja
Aktualizacja: 8 kwietnia, 2024
Urozmaicona i zgodna z zaleceniami żywieniowymi dieta dziecka powinna dostarczyć niezbędnych witamin oraz składników mineralnych, które warunkują prawidłowy przebieg rozmaitych procesów metabolicznych zachodzących w każdym momencie życia. Ważną rolę pełni witamina C, którą w łatwy sposób jesteś w stanie wprowadzić do diety dziecka, unikając stosowania preparatów farmaceutycznych.
Witamina C
Witamina C inaczej określana mianem kwasu askorbinowego to substancja zaliczana do silnych antyutleniaczy. Bierze udział w reakcjach oksydacyjnych, chroniąc organizm przed szkodliwym działaniem nadtlenków lipidowych oraz wolnych rodników, tym samym chroniąc organizm przed rozwojem nowotworu oraz blaszek miażdżycowych, co potwierdzają liczna badania naukowe. Kwas askorbinowy bierze ponadto czynny udział w wytwarzaniu hormonów steroidowych, melaniny – barwnika skóry oraz w przemianie aminokwasów. Najbardziej znaną jej rolą jest wzmacnianie odporności dzieci i dorosłych. Jednak nie jest to jedyna funkcja, którą spełnia. Obok już wymienionych warto zwrócić uwagę, że witamina C bierze udział w produkcji kolagenu, czyli substancji budującej skórę, chrząstki między stawowe, kości, zębów oraz substancji, które uszczelniają ubytki w naczyniach krwionośnych, jednocześnie zapobiegając tworzeniu się siniaków. Wspomaga gojenie się ran i oparzeń, bierze udział w regulacji ciśnienia tętniczego. Kwas askorbinowy pełni istotną funkcję w zapobieganiu niedokrwistości, ponieważ jeśli obecny jest w pokarmie zawierającym żelazo, ułatwia jego przyswajanie przez organizm. Witamina C wspomaga organizm w zapobieganiu krzywicy, gdyż bierze udział we wchłanianiu wapnia w jelicie cienkim.
Jakie sygnały wysyłane przez organizm dziecka mogą wskazywać na niedobór w jego diecie witaminy C? Zaniepokoić powinno nas szybkie męczenie się dziecka, brak apetytu na jedzenie, zaczerwienienie oraz krwawienie z dziąseł m.in. podczas szczotkowania zębów.
Witamina C w diecie dziecka
Zapotrzebowanie na witaminę C, zgodnie z aktualnymi normami i zależnie od wieku dziecka przedstawia się następująco:
- niemowlęta w wieku 0–5 miesięcy -> 40mg
- 6–12 miesięcy -> 50mg
- 1–3 lat -> 40mg
- 4–6 lat -> 50mg
- 7–9 lat -> 50mg
Witamina C – źródła
Witamina C znajduje się w wielu produktach pochodzenia roślinnego. Jej podstawowym źródłem w diecie są świeże owoce oraz warzywa, co skłania do wdrożenia do diety większej ilości produktów zaliczanych do tej grupy żywności. Popularne źródła pokarmowe kwasu askorbinowego zostały przedstawione w poniższej tabelce:
Produkt spożywczy | Zawartość wit. C na 100g produktu |
Boćwina Brokuły Brukselka Fasolka szparagowa Kapusta pekińska Papryka czerwona Papryka zielona Pietruszka liście Pomidor Ziemniaki Kapusta kwaszona Cytryna Kiwi Maliny Mandarynki Pomarańcza Porzeczki czarne Truskawki Sok pomarańczowy |
34 mg 83 mg 94 mg 23,8 mg 27 mg 144 mg 91 mg 177,7 mg 23mg 14mg 16mg 50mg 59 mg 31,4mg 30,8mg 49 mg 182,6 mg 66 mg 43,1 mg |
Warto dodać, że witamina C należy do substancji bardzo wrażliwych na warunki środowiskowe. Jej obniżeniu w produktach sprzyjają:
wystawienie na działanie powietrza – czemu można zapobiec zanurzając w wodzie obrane warzywa lub polewając sałatki olejem roślinnym,- wysokie temperatury – warto ograniczyć do minimum przetwarzanie warzyw i owoców z dużą zawartością witaminy C, o ile nie jest to konieczne, aby móc spożyć produkt,
- środowisko zasadowe,
- promienie UV.
W trakcie niepoprawnego obchodzenia się z produktami będącymi źródłem kwasu askorbinowego, możemy utracić nawet do 80% zawartości tego składnika w surowcu!
Witamina C – suplementy
Kwas askorbinowy pełni szereg istotnych funkcji w organizmie dziecka. Dostarczenie wraz z dietą jego niezbędnej ilości nie powinno przysporzyć problemu, jeżeli dieta zawiera odpowiednią porcję świeżych warzyw oraz owoców. Aby uzupełnić straty witaminy C w czasie przetwarzania owoców i warzyw do formy soków i nektarów, przedsiębiorstwa spożywcze dodają do gotowych produktów syntetyczną formę witaminy. Witamina syntetyczna i naturalna są w podobnym stopniu dobrze wchłaniane przez organizm, gdyż obie charakteryzują się identyczną budową chemiczną.Warto jednak zwrócić uwagę, że postać naturalna zawiera bioflawonoidy, które wspomagają jej wchłanianie. Zachęcam do wprowadzenia do diety dziecka większej ilości świeżych produktów roślinnych w postaci sałatek owocowych, owocowo-warzywnych, świeżych soków oraz dodawania owoców do dań na słodko, natomiast warzyw do posiłków pozostałych. Postaraj się zadbać, aby w każdym posiłku Twojego dziecka znalazła się minimum jedna porcja (80 g) warzyw lub owoców! Witamina C jest niezbędną egzogenną substancją, której organizm potrzebuje do prawidłowego funkcjonowania. Badania nie wskazują, że podawanie większej ilości witaminy C dziecku w trakcie choroby skracają czas trwania przeziębienia. W przypadku zdiagnozowania u pociechy niedoboru witaminy C w badaniach laboratoryjnych lub szkorbutu, w porozumieniu z lekarzem specjalistą lub dietetykiem warto zwrócić uwagę na wybory żywieniowe i na suplementację zdecydować się w ostateczności.
Witamina C zawarta w wielu produktach roślinnego pochodzenia spełnia niezwykle ważną rolę w organizmie. Zatem, rodzicu! Nie zapomnij o uwzględnieniu w diecie swojej oraz swojej pociechy produktów będących źródłem kwasu askorbinowego! Wyjdzie to Wam na zdrowie!
Literatura:
„Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego człowieka”; H. Ciborowska, A. Rudnicka
“Współczesne poglądy na rolę witaminy C w fizjologii i patologii człowieka”; Maćkowiak K, Torliński L.; Nowiny Lekarskie 2007, 76, 4, 349-356
„Normy dla populacji polskiej – nowelizacja 2012”; red. prof. dr hab. med. M. Jarosz