Truskawki a cukrzyca, ciąża, odchudzanie. Uczulenie na truskawki

Aktualizacja: 21 stycznia, 2025

Wysokie spożycie owoców i warzyw zawsze kojarzone jest z dobrym stanem zdrowia. Obok natki pietruszki, czarnej porzeczki, czy warzyw kapustnych truskawka jest jednym z najbogatszych w witaminę C regionalnych produktów. Jest rośliną dosyć „młodą” – nie powstała naturalnie, tylko poprzez krzyżówkę genetyczną dwóch gatunków poziomki. Bogactwo witaminy C i niska wartość energetyczna sprzyjają określeniu truskawki jako „zdrowego” produktu spożywczego – należy jednak pamiętać, że tak jak w przypadku każdego innego pokarmu nadmierne spożycie może mieć swoje skutki uboczne.

Truskawki a cukrzyca

Truskawki dzięki wysokiej zawartości wody i obecności błonnika charakteryzują się niskim indeksem glikemicznym – wynoszącym 40. Do tej pory przeprowadzono szereg badań dotyczących wpływu truskawek na zdrowie – od lat przyglądano się ich przeciwzapalnym i antyoksydacyjnym działaniom w chorobach związanych z otyłością.

Jednym z najbardziej istotnych zastosowań truskawek w dietetyce klinicznej jest dietoterapia cukrzycowa. Całokształt składników odżywczych i antyoksydantów w truskawkach sprzyja regulacji poziomu glukozy we krwi oraz poprawie wrażliwości na insulinę [1]. Poza wpływem samych owoców na gospodarkę glukozowo-insulinową ekstrakty z liści i całej rośliny odgrywają rolę w poprawie stanu zdrowia i funkcjonalności nerek w nefropatii cukrzycowej [2]. Prozdrowotne efekty spożywania truskawek są niezwykle ważne dla osób borykających się z cukrzycą – pyszny dodatek może sprzyjać nastrojowi osób stosujących restrykcyjną dietę.

Truskawki w ciąży

Kobiety w ciąży stanowią niezwykle ważną grupę osób w każdym społeczeństwie. Ich dieta wymaga szczególnej uwagi i czasami niestety muszą rezygnować z niektórych ulubionych produktów. Na szczęście w przypadku kobiet w ciąży brak jest większych przeciwwskazań co do spożycia truskawek – żadne zagrożenie nie powinno wystąpić, o ile sama matka nie jest uczulona na ten owoc. Kobiety, którym spożycie truskawek nie sprawia problemów, wręcz powinny je spożywać – wczesne włączenie do diety niektórych produktów, które często wywołują alergię, może zmniejszyć ryzyko wystąpienia jej u potomstwa [3]. Cały czas jednak potrzeba więcej badań odnośnie bezpieczeństwa wprowadzania określonych grup produktów do diety kobiety w ciąży.

Podobnie jak w przypadku większości produktów spożywczych w spożyciu truskawek – zwłaszcza będąc w ciąży – należy zachowywać umiar. Mogą stanowić wartościowe źródło witaminy C, błonnika i antyoksydantów, ponadto jako owoc sezonowy i regionalny nie wymagają dużej ilości „chemii” do  „ekstremalnego” wydłużenia przydatności do spożycia i zapewnienia bezpieczeństwa transportu i przechowywania.

Truskawki a odchudzanie

Truskawki – mimo, że słodkie – to mogą stanowić doskonały element diety odchudzającej. Niski indeks glikemiczny i gęstość energetyczna, duża zawartość witaminy C, potasu oraz obecność błonnika i antyoksydantów z pewnością sprzyjają procesowi utraty masy ciała. Mogą stanowić przekąskę samą w sobie, a także pyszny dodatek do innych dań. Truskawki mogą usprawniać odchudzanie w sposób podobny jak w przypadku cukrzycy – oczywiście sama regulacja gospodarki glukozowo-insulinowej nie wywoła redukcji masy ciała, jednak może stanowić wartościowe „narzędzie” w tym procesie.

Uczulenie na truskawki

Niestety jednymi z głównych źródeł związków alergennych są owoce i warzywa. Od lat przybywa badań na temat kolejnych alergenów – obecnie największą uwagę poświęca się takim owocom jak właśnie truskawki, ale także jabłka, kiwi, czy winogrona. Spożycie pomimo alergii może wiązać się nie tylko dyskomfortem ze strony układu pokarmowego – osoby wyjątkowo wrażliwe mogą doznać znacznie bardziej poważnych skutków ubocznych. W krajach północnej Europy – szczególnie wśród dzieci – najczęściej obserwuje się nadwrażliwość na truskawki, cytrusy, pomidory, mleko, jaja i ryby [4–5].

Na szczęście dla alergików rozwój biotechnologii sprzyja stopniowemu zwalczaniu problemu. Przykładem są badania genetyczne nad truskawkami – stwierdzono, że jeden z obecnych w owocu alergenów Fra a 1 jest homologiem alergenu pyłków brzozowych Bet v 1. Ponadto ten sam gen jest współodpowiedzialny za biosyntezę flawonoidów i powstawanie czerwonej barwy owocu – biała odmiana zawiera go mniej [6–7]. Tego typu badania z pewnością są pocieszające dla osób uczulonych.

Truskawki mogą stanowić wartościowy dodatek do diety – skorzystać na nich mogą zarówno osoby zdrowe, jak i osoby borykające się z nadmierną masą ciała czy cukrzycą. Niestety w truskawkach obecne są alergeny i osoby z nadwrażliwością i uczuleniem, powinny zachowywać szczególną ostrożność rozważając włączenie ich do diety.