bonavita
bonavita

Menu główne

  • Diety
  • BonaVita.pl
  • Artykuły
    • Diety od A do Z
      • Dieta ketogeniczna – kompletny przewodnik
      • Korzyści zdrowotne mniszka lekarskiego w Twojej diecie
      • Jak zacząć odchudzanie: wskazówki dla początkujących?
      • Jak pozbyć się tłuszczu trzewnego?
      • Dieta białkowo-tłuszczowa na redukcji – jadłospis i efekty
    • Odżywianie
      • Napój izotoniczny – czym jest?
      • Talerz zdrowego żywienia
      • Porzeczka – dlaczego warto spożywać porzeczki?
      • Ziołowe herbaty na upały
      • Korzyści zdrowotne ostrego jedzenia
    • Psychologia
      • Jak poprawić pamięć i koncentrację? 7 skutecznych sposobów
      • Miłość zmienną jest – 6 etapów rozwoju związku
      • Proste i niezawodne sposoby na radzenie sobie ze stresem
      • Zaburzenia odżywiania towarzyszące depresji
      • Stres i aspekty żywieniowe u osób pracujących
    • Sport
      • Ćwiczenia na jędrne uda i pośladki – pozbądź się cellulitu
      • Jumping fitness – zasady, efekty i przeciwwskazania
      • Siłownia dla kobiet – szczegółowy plan na początek
      • Co jeść po treningu: 6 doskonałych przepisów
      • Węglowodany przed i po treningu. Podział węglowodanów
    • Zdrowie
      • Ziemia okrzemkowa – właściwości, zastosowanie i korzyści zdrowotne
      • Czosnek może szkodzić – poznajmy skutki uboczne jego spożywania
      • Olej z czarnuszki, jego zastosowanie i cudowne właściwości. Nie uwierzysz, że…
      • Dieta w chorobie Leśniowskiego-Crohna
      • Produkty o działaniu przeciwzapalnym
  • Tabele
    • Produkty spożywcze
    • Dodatki do żwyności
    • Witaminy
  • Przepisy
  • Kontakt
Ulubione
  1. Home
  2. Artykuły
  3. Gluten – źródła, uczulenie, produkty bezglutenowe

Gluten – źródła, uczulenie, produkty bezglutenowe

Co to jest gluten, produkty bezglutenowe, celiakia, alergia na gluten
🕣 3 min czytania

Aktualizacja: 24 stycznia, 2025

Gluten a wraz z nim pszenica ostatnio zyskują złą sławę. Jeszcze do niedawna na diecie bezglutenowej były tylko osoby cierpiące na celiakię. Obecnie dietę wolną od tego białka stosują też osoby zdrowe, które nie wykazują nietolerancji na gluten. Sprawa glutenu jest ostatnio dość kontrowersyjna, a jego szkodliwość na organizm ludzki wciąż nie została udowodniona.

SPIS TREŚCI

Toggle
  • Gluten
  • Co zawiera gluten
  • Uczulenie na gluten
  • Produkty bezglutenowe

Gluten

Gluten jest białkiem, które znajduje się w pszenicy, życie oraz jęczmieniu. Zboża te znalazły się w diecie człowieka stosunkowo dawno, jednak organizm ludzki nadal nie zdołał w pełni nauczyć się je przyswajać. Za problemy w przyswajaniu glutenu odpowiedzialna jest jego frakcja zwana gliadyną, która nie ulega trawieniu i może w całości przenikać do organizmu, co u niektórych osób wywołuje niekorzystne objawy.

Gluten jest białkiem roślinnym, które jest szczególnie ważne z technologicznego, jak i żywieniowego punktu widzenia. Znalazł on szerokie zastosowanie w przemyśle spożywczym, jednak ze względu na to, że u pewnej części populacji gluten powoduje objawy chorobowe, ludzie coraz częściej starają się go unikać. Obecnie bardzo dużą popularnością cieszy się dieta, która bazuje na produktach bezglutenowych i często stosują ją osoby bez logicznego wytłumaczenia. Obecnie wiadomo jednak, że dietę nie zawierającą glutenu powinny przede wszystkim stosować osoby z alergią, nietolerancją lub nadwrażliwością na to białko.

Co zawiera gluten

Gluten jest mieszaniną białek zawartych w pszenicy, życie, jęczmieniu, pszenżycie oraz w zwykłym owsie (głównie ze względu na zanieczyszczenia). Znajduje się on również w mąkach oraz płatkach wyprodukowanych z wyżej podanych ziaren, w makaronie pszennym, żytnim, w pierogach, pyzach, kopytkach, naleśnikach, pieczywie (w każdym, które nie jest oznaczone jako bezglutenowe), chlebie białym i razowym, bułkach, bagietkach, macy, pumpernikielu, pieczywie chrupkim, preclach, itd. Gluten znajduje się również w pieczywie cukierniczym, w herbatnikach, ciastkach, waflach, sucharkach, biszkoptach, drożdżówkach, w pizzy oraz w bułce tartej. Należy również zwracać uwagę na panierki do mięs i ryb oraz potrawy panierowane. Napoje mleczne z dodatkiem słodu jęczmiennego, produkty mleczne z ziarnami zbóż, kawa zbożowa, kakao owsiane, napoje słodzone słodem jęczmiennym oraz piwo również są źródłem glutenu.

Uczulenie na gluten

Celiakia oraz alergia na gluten to dwie odrębne dolegliwości, które należą do nietolerancji pokarmowych. Najczęstszymi objawami nietolerancji są:

  • zmiany skórne,
  • pokrzywka,
  • wymioty,
  • biegunka,
  • wstrząs anafilaktyczny,
  • wodnisty katar.

Uczulenie na gluten przebiega inaczej w zależności od wieku. U dzieci najczęstszymi objawami są zmiany skórne, rzadziej natomiast występują objawy ze strony układu pokarmowego oraz oddechowego. Przejawy alergii bardzo często występują po spożyciu niewielkiej ilości glutenu. U dorosłych natomiast najczęstszymi objawami jest obrzęk, wstrząs anafilaktyczny oraz biegunka, a do wywołania objawów potrzebne są znacznie większa niż u dzieci ilość glutenu.

Celiakia natomiast, która inaczej zwana jest chorobą trzewną, to trwająca całe życie choroba o podłożu genetycznym, która charakteryzuje się nietolerancją glutenu. U osób cierpiących na to schorzenie gluten prowadzi do zaniku kosmków jelitowych, przez co wchłanianie pokarmu jest znacznie upośledzone. Objawy celiakii mogą ujawniać się w każdym wieku, zarówno wkrótce po wprowadzeniu produktów z glutenem do diety dziecka, jak również podczas dorastania, ciąży, po poważnych operacjach, po silnych infekcjach itd. Obecnie celiakia jest najczęściej wykrywana u osób 30–50. letnich. Jedyną skuteczną metodą leczenia celiakii jest stosowanie diety nie zawierającej glutenu przez całe życie. Choroba ta jest również najpoważniejszą nietolerancją pokarmową człowieka.

Produkty bezglutenowe

W dniu 20 lipca 2016 r. wprowadzone zostało rozporządzenie, które dotyczy składu i etykietowania środków spożywczych przeznaczonych dla osób nietolerujących gluten. Obecnie w świetle prawa produkt może zostać oznaczony jako bezglutenowy, jeśli zawiera poniżej 20 miligramów glutenu na kilogram produktu. Istnieje możliwość oznaczenia artykułu wymyślonym przez producenta znakiem lub też znakiem licencjonowanym, którym jest znak przekreślonego kłosa. Symbol ten oznacza, iż produkt jest całkowicie bezpieczny dla osób uczulonych na gluten.

Produkty naturalnie niezawierające glutenu:

  • kasze: gryczana, jaglana,
  • ryż biały i brązowy,
  • amarantus,
  • kukurydza,
  • gryka,
  • proso,
  • quinoa,
  • ziemniaki,
  • bataty,
  • rośliny strączkowe (fasola, bób, groch, soczewica, ciecierzyca),
  • mleko,
  • jogurty naturalne,
  • kefir,
  • maślanka,
  • napoje: woda mineralna, herbata, kawa, kompoty, soki owocowe,
  • wszystkie warzywa i owoce,
  • mięsa,
  • ryby,
  • jaja,
  • tłuszcze,
  • przyprawy (gotowe mieszanki mogą zawierać dodatek mąki),
  • cukier, miód.

Podsumowując, gluten jest białkiem, które szkodzi tylko niewielkiej części społeczeństwa. Nie zaleca się wyeliminowania go z diety zdrowych, prawidłowo odżywionych osób. Szczególną uwagę na zawartość glutenu w produktach spożywczych powinny zwracać tylko osoby cierpiące na celiakię, alergię lub posiadające kłopoty ze strony układu pokarmowego. Dieta bezglutenowa stosowana przez zdrowe osoby nie ma nic wspólnego z prawidłowo zbilansowanym odżywianiem.

Literatura:

  • Bartnik M., Nietolerancja glutenu, Przemysł Spożywczy, 1999, s. 33-34.   
  • Kropka B., Dieta bezglutenowa:
Opublikowano ponad miesiąc temu
Oceń artykuł
Oceń artykuł
Autor artykułu:
Sabina Bachleda-Szeliga
Sabina Bachleda-Szeliga , Dietetyk, autor wielu wpisów na blogach o zdrowym trybie życia, pasjonatka zdrowego stylu życia.
Udostępnij na FB
Wyślij na e-mail
Dodaj do ulubionych

Wprowadzanie glutenu do diety dziecka…

W 2016 roku Polskie Towarzystwo Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci zaktualizowało swoje stanowisko wobec wprowadzania nowych produktów do diety niemowląt. Dowiedz się, kiedy w bezpieczny sposób wprowadzić gluten do diety… Czytaj dalej...
Dieta bezglutenowa

Dieta bezglutenowa dla dzieci –…

Dieta bezglutenowa uważana jest za wyzwanie w dzisiejszych czasach. Dodatkowo komplikuje ją fakt obecności mąki pszennej w wielu produktach. Jak stosować dietę u dzieci? Czytaj dalej...
Dieta bezglutenowa

Trudności w stosowaniu diety bezglutenowej

Problem z przekształceniem jadłospisu i wykluczeniem z niego produktów zawierających gluten, może dotyczyć nawet 6–8% populacji. Czytaj dalej...

Inne artykuły z tej kategorii

Catering dietetyczny w Łodzi – dlaczego warto spróbować?
Czy naprawdę ich potrzebujesz? Fakty i mity o suplementach
Uzależnienia behawioralne – jak rozpoznać problem i gdzie szukać wsparcia?
Kiedy można spać na plecach? Sprawdź!
Monohydrat kreatyny – wsparcie dla ciała i umysłu
Jak wybrać odpowiedni tonik do twarzy?
Jak działają wcierki na porost włosów?
Jak przygotować gardło na świąteczne śpiewanie kolęd i głośne rozmowy w rodzinnym gronie?
Kobieta z bólem brzucha na żółtym tle
Refluks żółciowy – objawy, leczenie, domowe sposoby
Który kraj na świecie ma najzdrowszą dietę?

Popularne tematy

owoce warzywa Zdrowie dzieci trening
Formularz kontaktowy


    Czy wiesz, że..

    7 faktów, które powinieneś wiedzieć o Matchy
    żywność ekologiczna wady i zalety
    Ekologiczna żywność i kosmetyki. Wady i zalety produktów ekologicznych
    Kozieradka, siemię lniane, pokrzywa na włosy
    Kozieradka, siemię lniane, pokrzywa – naturalna pielęgnacja włosów
    Sok z brzozy – naturalna aspiryna i izotonik!
    Szybka kawa z saszetki – sprawdź co pijesz!
    Inspiracje współczesnej dietetyki żywieniem człowieka pierwotnego
    Zespół Menkesa – objawy, przyczyny, leczenie i dieta

    Artykuły >Produkty spożywcze

    alergia celiakia Dieta bezglutenowa nietolerancja pokarmowa
    Kobieta kicha wśród kwitnących drzew.
    alergia

    Jak radzić sobie z alergią na wiosnę?

    Mądre odżywianie w przypadku nietolerancji laktozy

    Hormon adrenaliny – działanie. Adrenalina na alergię

    Produkty zbożowe

    Właściwości czarnego ryżu. Jak gotować czarny ryż?

    Płatki ryżowe – właściwości, przepisy. Jak gotować płatki ryżowe?

    mleko gryczane właściwości

    7 zdrowotnych właściwości mleka gryczanego

    ©Copyright BonaVita – Profesjonalny portal o zdrowiu, odżywianiu, dietach, odchudzaniu 2025
    • Bonavita.pl
    • Regulamin
    • Współpraca
    • Kontakt

    Wszelkie prawa autorskie zastrzeżone i prawnie chronione.
    Serwis Bonavita.pl nie prowadzi działalności leczniczej. Ma jedynie charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej. Redakcja i wydawca serwisu nie ponoszą odpowiedzialności wynikającej z zastosowania informacji zamieszczonych w serwisie.