Papaja – właściwości, przepisy. Jak jeść papaję?

Melonowiec częściej zwany papają naturalnie występuje w tropikalnych i subtropikalnych regionach świata. Stanowi istotny element diety wielu ludzi na świecie – w miejscach naturalnego występowania może być podstawą diety, a w nieco oddalonych regionach być wartościowym uzupełnieniem tygodniowych jadłospisów.
Papaja
Papaja jest szeroko i intensywnie kultywowana w szerokościach geograficznych o tropikalnym i subtropikalnym klimacie. Rośnie na drzewiastej roślinie wieloletniej mierzącej 5–10 metrów i ubogo rozgałęzionej. Owoce są owalne (czasem podłużne), a ich długość i średnica sięgają nawet kilkudziesięciu centymetrów. Miąższ owocu papai opisywany jest jako mięsisty – jest zasobny zarówno w wodę (ok. 88%), jak i węglowodany (ok. 11%) – dzięki czemu jest też niskokaloryczny (ok. 44 kcal / 100g części jadalnych). Ponadto charakteryzuje się wysoką zawartością witamin A i C, a także bogactwem potasu i fitozwiązków o działaniu antyoksydacyjnym.
Papaja – właściwości
Wiele roślin i ich owoców kultywowanych na całym świecie posiada pewne charakterystyczne właściwości prozdrowotne. Nie inaczej jest w przypadku papai – zarówno owoce, jak i liście, czy nasiona mają swoje zastosowanie. Poza bogactwem witamin i przeciwutleniaczy, które wykazują szerokie spektrum oddziaływań na zdrowie człowieka, warto zwrócić uwagę na kilka konkretnych sytuacji, w których pomóc może spożywanie papai lub jej ekstraktów.
Z melonowca właściwego po raz pierwszy wyizolowano papainę – enzym proteolityczny biorący udział w trawieniu i rozkładzie białek. Zwierzęce papaino-podobne peptydazy cysteinowe od dekad są jednymi z najintensywniej badanych peptydaz – biorą udział w prezentacji antygenów, przebudowie macierzy pozakomórkowej, przetwarzaniu hormonów, a także w patogenezie chorób sercowo-naczyniowych i nowotworów, czy obronie organizmu w zakażeniach pasożytniczych [1].
Papaina pozyskiwana z papai wykorzystywana jest m.in. do produkcji środków poprawiających trawienie, co może mieć znaczenie dla osób z zaburzeniami pracy przewodu pokarmowego. Wśród korzyści wynikających ze stosowania papainy zaobserwowano, że suplementy diety zawierające proteazy (w tym papainę), sprzyjają regeneracji organizmu po ciężkich treningach i przyczyniają się do poprawy formy sportowej przez m.in. ograniczenie bolesności mięśniowej [2–3]. Pewne przesłanki wskazują również na potencjał we wspieraniu regeneracji ran, jednak zastosowaniu towarzyszą skutki uboczne, takie jak palące podrażnienie i ból [4].
Papaja i jej ekstrakty mogą mieć również pewne zastosowanie w profilaktyce i leczeniu nowotworów – prawdopodobnie dzięki działaniu o charakterze przeciwzapalnym i immunomodulacyjnym. Związki chemiczne występujące w papai – na przykład pektyny miąższu – w badaniach na niektórych nowotworowych liniach komórkowych ograniczają ich proliferację i wzrost, jednocześnie promując apoptozę [5–7].
Inne badania wskazują na pozytywny wpływ stosowania ekstraktów z pestek papai na stan zdrowia osób borykających się z kandydozą – oportunistycznym zakażeniem grzybem Candida albicans. Olej z nasion może hamować wzrost patogennej mikroflory, stanowiąc nowy naturalny środek w walce z nieprzyjemną w skutkach grzybicą przewodu pokarmowego [8–9]. Kolejne potencjalne zastosowanie zaobserwowano w przypadku astmy – a dokładniej w badaniach na wywołanej laboratoryjnie na gryzoniach astmie. Ekstrakt z liści papai poskutkował obniżeniem ekspresji cytokin prozapalnych w drogach oddechowych, co skutkowało poprawą stanu zdrowia [10].
Jak jeść papaję?
Przed spożyciem papaję należy dokładnie umyć, a skórkę usunąć. Następnie należy przekroić owoc w pionie na pół i usunąć nasiona – w ten sposób pozostanie tylko miąższ, który zależnie od celu można pokroić na wybrane przez siebie kształty i rozmiary.
Papaja – przepisy
Papaja spożywana może być zarówno na surowo, jak i w postaci soków i koktajli, a także jako dodatek do dań na słodko i nie tylko. Poniżej przykładowe przepisy dla obu rodzajów dań.
Składniki:
- 250g świeżej papai;
- 125g mąki pszennej;
- 25g wiórków kokosowych;
- 25g orzechów nerkowca;
- 25g nierafinowanego cukru palmowego lub innego;
- kardamon do smaku.
Sposób przygotowania: miąższ papai należy dokładnie rozgnieść, a następnie wymieszać z mąką, wiórkami kokosowymi, drobno pokruszonymi orzechami, cukrem i kardamonem. Następnie należy rozłożyć papier do pieczenia, delikatnie nasmarować tłuszczem i wylać na nią uzyskaną masę. Mieszankę na papierze należy gotować na parze przez około 10 minut, a następnie przełożyć na blachę do pieczenia i piec przez około 5 minut w 180 stopniach Celsjusza. Upieczoną masę należy pokroić w kosteczki i udekorować orzechami nerkowca.
Składniki:
- 1 duża papaja;
- 3 średnie ziemniaki;
- 3 łyżki oleju kokosowego;
- łyżeczka kurkumy;
- łyżeczka papryki chilli;
- mały kawałek imbiru;
- sól i rozgniecione nasiona kolendry do smaku.
Sposób przygotowania: obraną papaję i ziemniaki należy zetrzeć na małych oczkach tarki. Następnie należy dodać kurkumę, chilli i sól i dokładnie wymieszać, odstawić na około 10 minut, po czym odsączyć wodę. Do mieszanki należy dodać drobno posiekany imbir oraz dobrze rozkruszone nasiona kolendry. Całość należy ponownie dokładnie wymieszać, a następnie uformować placki/kulki, które należy smażyć na rozgrzanym oleju kokosowym z obu stron do zarumienienia powierzchni i utraty surowości.
Warto włączyć do diety charakterystyczny dla tropikalnych klimatów owoc, jakim jest papaja. Zarówno jego właściwości smakowe, jak i prozdrowotne mogą być wartościowym uzupełnieniem prozdrowotnej diety. Mimo, że jest to owoc, to stosowany może być do dań słodkich i ostrych, co zwiększa jego atrakcyjność.
Literatura:
[1] Novinec M., Lenarčič B.: Papain-like peptidases: structure, function, and evolution. Biomol Concepts. 2013 Jun;4(3):287-308.
[2] Miller P.C., Bailey S.P., i wsp.: The effects of protease supplementation on skeletal muscle function and DOMS following downhill running. J Sports Sci. 2004 Apr;22(4):365-72.
[3] Buford T.W., Cooke M.B., i wsp.: Protease supplementation improves muscle function after eccentric exercise. Med Sci Sports Exerc. 2009 Oct;41(10):1908-14.
[4] Leite A.P., de Oliveira B.G., i wsp.: [Use and effectiveness of papain in the wound healing process: a systematic review]. Rev Gaucha Enferm. 2012 Sep;33(3):198-207.
[5] Nguyen T.T., Shaw P.N., Parat M.O., Hewavitharana A.K.: Anticancer activity of Carica papaya: a review. Mol Nutr Food Res. 2013 Jan;57(1):153-64.
[6] Pandey S., Cabot P.J., Shaw P.N., Hewavitharana A.K.: Anti-inflammatory and immunomodulatory properties of Carica papaya.J Immunotoxicol. 2016 Jul;13(4):590-602.
[7] Prado S.B.R.D., Ferreira G.F., i wsp.: Ripening-induced chemical modifications of papaya pectin inhibit cancer cell proliferation. Sci Rep. 2017 Nov 29;7(1):16564.
[8] Zhang T., Chen W.: The Candida albicans Inhibitory Activity of the Extract from Papaya (Carica papaya L.) Seed Relates to Mitochondria Dysfunction. Int J Mol Sci. 2017 Aug 25;18(9).
[9] He X., Ma Y., i wsp.: Chemical composition and antifungal activity of Carica papaya Linn. seed essential oil against Candida spp. Lett Appl Microbiol. 2017 May;64(5):350-354.
[10] Inam A., Shahzad M., i wsp.: Carica papaya ameliorates allergic asthma via down regulation of IL-4, IL-5, eotaxin, TNF-α, NF-ĸB, and iNOS levels. Phytomedicine. 2017 Aug 15;32:1-7.
W ostatnich latach wśród konsumentów zauważalny jest wzrost zainteresowania żywnością nie tylko nieprzetworzoną, ale również egzotyczną, która wykazuje wiele prozdrowotnych właściwości. Produkty te bogate są w witaminy, składniki mineralne, przeciwutleniacze i inne składniki bioaktywne, które korzystnie wpływają na funkcjonowanie naszego organizmu, dlatego często stanowią one składnik żywności wzbogaconej lub suplementów diety. czytaj więcej
Melon, owoc zaliczany do rodziny dyniowatych, oprócz pysznego smaku przypominającego połączenie ogórka i miodu, posiada wiele właściwości odżywczych. Można wyróżnić kilka jego rodzajów, które różnią się barwą skórki i miąższu, smakiem oraz kształtem. czytaj więcej
Opinie
Napisz swoją opinię
wyłącz pisanie odpowiedziTwoja opinia jest ważna. Zarówno dla nas jak i innych osób korzystających z naszego serwisu.
Już za 20zł ! Tabela zamienników GRATIS !
Ja już od dawna jestem zaprzyjaźniona z papają, bo często gości w moich owsiankach i koktajlach. Na lekkiej diecie i z iqacai poszło już 11 kilo. A papaja to zawsze jakiś inny smak, nie ciągle to samo no i dużo witamin.