Papaja – właściwości, przepisy. Jak jeść papaję?

16 18 20

Melonowiec częściej zwany papają naturalnie występuje w tropikalnych i subtropikalnych regionach świata. Stanowi istotny element diety wielu ludzi na świecie – w miejscach naturalnego występowania może być podstawą diety, a w nieco oddalonych regionach być wartościowym uzupełnieniem tygodniowych jadłospisów.

Papaja

Papaja jest szeroko i intensywnie kultywowana w szerokościach geograficznych o tropikalnym i subtropikalnym klimacie. Rośnie na drzewiastej roślinie wieloletniej mierzącej 5–10 metrów i ubogo rozgałęzionej. Owoce są owalne (czasem podłużne), a ich długość i średnica sięgają nawet kilkudziesięciu centymetrów. Miąższ owocu papai opisywany jest jako mięsisty – jest zasobny zarówno w wodę (ok. 88%), jak i węglowodany (ok. 11%) – dzięki czemu jest też niskokaloryczny (ok. 44 kcal / 100g części jadalnych). Ponadto charakteryzuje się wysoką zawartością witamin A i C, a także bogactwem potasu i fitozwiązków o działaniu antyoksydacyjnym.

Papaja – właściwości

Wiele roślin i ich owoców kultywowanych na całym świecie posiada pewne charakterystyczne właściwości prozdrowotne. Nie inaczej jest w przypadku papai – zarówno owoce, jak i liście, czy nasiona mają swoje zastosowanie. Poza bogactwem witamin i przeciwutleniaczy, które wykazują szerokie spektrum oddziaływań na zdrowie człowieka, warto zwrócić uwagę na kilka konkretnych sytuacji, w których pomóc może spożywanie papai lub jej ekstraktów.

Z melonowca właściwego po raz pierwszy wyizolowano papainę – enzym proteolityczny biorący udział w trawieniu i rozkładzie białek. Zwierzęce papaino-podobne peptydazy cysteinowe od dekad są jednymi z najintensywniej badanych peptydaz – biorą udział w prezentacji antygenów, przebudowie macierzy pozakomórkowej, przetwarzaniu hormonów, a także w patogenezie chorób sercowo-naczyniowych i nowotworów, czy obronie organizmu w zakażeniach pasożytniczych [1].

Papaina pozyskiwana z papai wykorzystywana jest m.in. do produkcji środków poprawiających trawienie, co może mieć znaczenie dla osób z zaburzeniami pracy przewodu pokarmowego. Wśród korzyści wynikających ze stosowania papainy zaobserwowano, że suplementy diety zawierające proteazy (w tym papainę), sprzyjają regeneracji organizmu po ciężkich treningach i przyczyniają się do poprawy formy sportowej przez m.in. ograniczenie bolesności mięśniowej [2–3]. Pewne przesłanki wskazują również na potencjał we wspieraniu regeneracji ran, jednak zastosowaniu towarzyszą skutki uboczne, takie jak palące podrażnienie i ból [4].

Papaja i jej ekstrakty mogą mieć również pewne zastosowanie w profilaktyce i leczeniu nowotworów – prawdopodobnie dzięki działaniu o charakterze przeciwzapalnym i immunomodulacyjnym. Związki chemiczne występujące w papai – na przykład pektyny miąższu – w badaniach na niektórych nowotworowych liniach komórkowych ograniczają ich proliferację i wzrost, jednocześnie promując apoptozę [5–7].

Inne badania wskazują na pozytywny wpływ stosowania ekstraktów z pestek papai na stan zdrowia osób borykających się z kandydozą – oportunistycznym zakażeniem grzybem Candida albicans. Olej z nasion może hamować wzrost patogennej mikroflory, stanowiąc nowy naturalny środek w walce z nieprzyjemną w skutkach grzybicą przewodu pokarmowego [8–9]. Kolejne potencjalne zastosowanie zaobserwowano w przypadku astmy – a dokładniej w badaniach na wywołanej laboratoryjnie na gryzoniach astmie. Ekstrakt z liści papai poskutkował obniżeniem ekspresji cytokin prozapalnych w drogach oddechowych, co skutkowało poprawą stanu zdrowia [10].

Jak jeść papaję?

Przed spożyciem papaję należy dokładnie umyć, a skórkę usunąć. Następnie należy przekroić owoc w pionie na pół i usunąć nasiona – w ten sposób pozostanie tylko miąższ, który zależnie od celu można pokroić na wybrane przez siebie kształty i rozmiary.

Papaja – przepisy

Papaja spożywana może być zarówno na surowo, jak i w postaci soków i koktajli, a także jako dodatek do dań na słodko i nie tylko. Poniżej przykładowe przepisy dla obu rodzajów dań.

Przepis na papajowe kosteczki

Składniki:

  • 250g świeżej papai;
  • 125g mąki pszennej;
  • 25g wiórków kokosowych;
  • 25g orzechów nerkowca;
  • 25g nierafinowanego cukru palmowego lub innego;
  • kardamon do smaku.

Sposób przygotowania: miąższ papai należy dokładnie rozgnieść, a następnie wymieszać z mąką, wiórkami kokosowymi, drobno pokruszonymi orzechami, cukrem i kardamonem. Następnie należy rozłożyć papier do pieczenia, delikatnie nasmarować tłuszczem i wylać na nią uzyskaną masę. Mieszankę na papierze należy gotować na parze przez około 10 minut, a następnie przełożyć na blachę do pieczenia i piec przez około 5 minut w 180 stopniach Celsjusza. Upieczoną masę należy pokroić w kosteczki i udekorować orzechami nerkowca.

rozwiń
Przepis na pikantne placki papajowo-ziemniaczane

Składniki:

  • 1 duża papaja;
  • 3 średnie ziemniaki;
  • 3 łyżki oleju kokosowego;
  • łyżeczka kurkumy;
  • łyżeczka papryki chilli;
  • mały kawałek imbiru;
  • sól i rozgniecione nasiona kolendry do smaku.

Sposób przygotowania: obraną papaję i ziemniaki należy zetrzeć na małych oczkach tarki. Następnie należy dodać kurkumę, chilli i sól i dokładnie wymieszać, odstawić na około 10 minut, po czym odsączyć wodę. Do mieszanki należy dodać drobno posiekany imbir oraz dobrze rozkruszone nasiona kolendry. Całość należy ponownie dokładnie wymieszać, a następnie uformować placki/kulki, które należy smażyć na rozgrzanym oleju kokosowym z obu stron do zarumienienia powierzchni i utraty surowości.

rozwiń

Warto włączyć do diety charakterystyczny dla tropikalnych klimatów owoc, jakim jest papaja. Zarówno jego właściwości smakowe, jak i prozdrowotne mogą być wartościowym uzupełnieniem prozdrowotnej diety. Mimo, że jest to owoc, to stosowany może być do dań słodkich i ostrych, co zwiększa jego atrakcyjność.

 

Literatura:

[1] Novinec M., Lenarčič B.: Papain-like peptidases: structure, function, and evolution. Biomol Concepts. 2013 Jun;4(3):287-308.

[2] Miller P.C., Bailey S.P., i wsp.: The effects of protease supplementation on skeletal muscle function and DOMS following downhill running. J Sports Sci. 2004 Apr;22(4):365-72.

[3] Buford T.W., Cooke M.B., i wsp.: Protease supplementation improves muscle function after eccentric exercise. Med Sci Sports Exerc. 2009 Oct;41(10):1908-14.

[4] Leite A.P., de Oliveira B.G., i wsp.: [Use and effectiveness of papain in the wound healing process: a systematic review]. Rev Gaucha Enferm. 2012 Sep;33(3):198-207.

[5] Nguyen T.T., Shaw P.N., Parat M.O., Hewavitharana A.K.: Anticancer activity of Carica papaya: a review. Mol Nutr Food Res. 2013 Jan;57(1):153-64.

[6] Pandey S., Cabot P.J., Shaw P.N., Hewavitharana A.K.: Anti-inflammatory and immunomodulatory properties of Carica papaya.J Immunotoxicol. 2016 Jul;13(4):590-602.

[7] Prado S.B.R.D., Ferreira G.F., i wsp.: Ripening-induced chemical modifications of papaya pectin inhibit cancer cell proliferation. Sci Rep. 2017 Nov 29;7(1):16564.

[8] Zhang T., Chen W.: The Candida albicans Inhibitory Activity of the Extract from Papaya (Carica papaya L.) Seed Relates to Mitochondria Dysfunction. Int J Mol Sci. 2017 Aug 25;18(9).

[9] He X., Ma Y., i wsp.: Chemical composition and antifungal activity of Carica papaya Linn. seed essential oil against Candida spp. Lett Appl Microbiol. 2017 May;64(5):350-354.

[10] Inam A., Shahzad M., i wsp.: Carica papaya ameliorates allergic asthma via down regulation of IL-4, IL-5, eotaxin, TNF-α, NF-ĸB, and iNOS levels. Phytomedicine. 2017 Aug 15;32:1-7.

Kup dietę online – od dietetyka
Opublikowano ponad miesiąc temu
Oceń artykuł
Autor artykułu:
, Dyplomowany dietetyk, neurobiolog i trener personalny.

Opinie

  • klaudiaZ 23.04.2018, 8:28

    Ja już od dawna jestem zaprzyjaźniona z papają, bo często gości w moich owsiankach i koktajlach. Na lekkiej diecie i z iqacai poszło już 11 kilo. A papaja to zawsze jakiś inny smak, nie ciągle to samo no i dużo witamin.

    Odpowiedz

Napisz swoją opinię

Twoja opinia jest ważna. Zarówno dla nas jak i innych osób korzystających z naszego serwisu.

Twój adres e-mail nie będzie opublikowany.
Obowiązkowe pola są oznaczone