Candida albicans. Objawy, leczenie, dieta i testy na wykrycie drożdżaka wywołującego grzybicę

Aktualizacja: 19 marca, 2024

Kandydoza staje się coraz powszechniejszą chorobą naszych czasów. Przy obecnym stylu życia, stresie i zanieczyszczonym środowisku, antybiotykoterapii oraz żywności przetworzonej z dużą ilością cukrów, narażeni jesteśmy na spadek odporności i nadmierny rozrost grzybów w naszym organizmie, począwszy od naszego jelita po narządy wewnętrzne i skórę.

Candida albicans

Candida albicans (bielnik biały) jest pospolitym, pasożytniczym grzybem, fizjologicznie zasiedlającym organizm człowieka, zamieszkuje dolną część przewodu pokarmowego. Spełnia on ważną rolę trawienną, pomagając w procesie rozkładu cukru w organizmie. Jego niewielka ilość nie koliduje jednak  z prawidłowym funkcjonowaniem organizmu, gdyż  grzyb współżyje z innymi drobnoustrojami składającymi się na naturalną florę przewodu pokarmowego. Niestety w sprzyjających dla niej warunkach może być przyczyną infekcji oraz reakcji o charakterze alergicznym. W momencie, gdy populacja drożdżaków zaczyna gwałtownie wzrastać pojawia się problem. Rozwojowi Candidy albicans sprzyjają:

• zanieczyszczenie środowiska,
• zwiększone stosowanie leków i antybiotyków,
• wysokie spożycie alkoholu,
• żywność przetworzona, rafinowana (oczyszczona) zawierająca liczne dodatki konserwujące itp.
• stres.

Dochodzi wówczas do przekroczenia przez Candide bariery przewodu pokarmowego co skutkuje zagnieżdżaniem się w innych częściach ciała i zmianą formy – ze zwykłego drożdżaka w niebezpieczną bakterię nieczułą na antybiotyki i leki przeciwgrzybiczne. Z przewodu pokarmowego dostaje się do ścian jelit, następnie atakuje krew, w niej podróżuje po organizmie, osiedlając się w najcieplejszych i wilgotnych organach organizmu człowieka. Musimy wiedzieć, że Candida jest obecna w środowisku praktycznie wszędzie i do czasu, gdy organizm posiada sprawnie funkcjonujący układ odpornościowy jest dla nas niegroźna.

Candida albicans – przyczyny i objawy

Zanim powiemy o objawach drożdżycy warto poszerzyć pojęcie przyczyn nadmiernego ich namnożenia w przewodzie pokarmowym. Często na rodzaj i ilość przyjmowanych leków i antybiotyków  nie mamy bezpośredniego wpływu, natomiast to co jemy zależy właściwie tylko od nas. Musimy uświadomić sobie, iż niektóre produkty wspomagają intensywny rozwój drożdży w rodzaju Candida albicans. Narażamy się na rozwój choroby poprzez:

• dietę bogatą w proste węglowodany (jasne pieczywo, duże ilości ziemniaków, produkty z jasnej mąki, oczyszczony ryż itp.),
• picie i gotowanie przy użyciu wody z kranu,
• nadużywanie cukru (słodzenie każdego spożywanego w ciągu dnia napoju, częste jedzenie słodyczy, spożywanie słodzonych i gazowanych napojów),
• dieta bogata w mięso i mleko (zawierające antybiotyki i hormony),
• spożywanie żywności typu fast food,
• niskie spożycie warzyw,
• nadużywanie używek tj. kawa, alkohol, nikotyna.

A do czego może Nas taki sposób żywienia doprowadzić?

Nadal temat wpływu nadmiernej ilości Candidy albicans na organizm człowieka nie jest do końca poznany i jasny. Obecnie przypisuje im się coraz więcej negatywnych oddziaływań na cały organizm człowieka. Objawy mogą dotyczyć zarówno przewodu pokarmowego, moczowego jak i narządów płciowych czy też problemów z utrzymaniem odpowiedniej masy ciała.

Candida albicans – leczenie 

Oto 3 filary postępowania, dzięki którym możliwy jest powrót do zdrowia:

– dieta anty-candida ( niskowęglowodanowa)

• wyeliminowanie pożywki dla rozwoju patogenów –  “zagłodzenie drożdży”;

– regularne przyjmowanie probiotyków

• przywrócenie równowagi między drobnoustrojami w jelitach,
• wzmocnienie odporności organizmu;

– odpowiednie leczenie farmakologiczne/ niefarmakologiczne pod stałą opieką lekarza (preparaty naturalne/ ziołowe/ roślinne). Więcej o leczeniu candidy za pomocą ziół przeczytasz tutaj. 

• usunięcie nadmiernej ilości drożdży z organizmu,
• zlikwidowanie nadżerek w błonie śluzowej przewodu pokarmowego.

Ogólną zasadą leczenia wszelkich rodzajów grzybicy spowodowanej przerostem Candidy albicans jest zmiana warunków panujących w jelicie grubym, a co za tym idzie, przywrócenie homeostazy między drobnoustrojami w nim bytującymi. Rozwój procesu chorobowego powoduje niejednokrotnie upośledzenie funkcjonowania narządów wewnętrznych, w związku z czym ważna jest jak najszybsza diagnoza i wdrożenie leczenia. Spowoduje to krótszy czas powrotu do zdrowia. Nie każdą kandydozę leczy się tak samo. Infectious Diseases Society of America (IDSA) w 2009 roku poinfomowała iż sposób leczenia Candidy zależy od rodzaju i lokalizacji grzyba.

Candida albicans – dieta

Cała rzecz w tym, że pożywką dla drożdży są cukry proste i skrobia,  zasilane przez ziarna zawierające gluten, czyli: pszenicę, żyto, owies czy też jęczmień. Czego w takim razie jeść nie powinniśmy? A po jaką żywność możemy sięgać bez wyrzutów sumienia? Pierwszym założeniem naszego nowego sposobu żywienia jest dieta nisko węglowodanowa, bazująca na produktach o niskim bądź średnim indeksie glikemicznym.

W naszej diecie zwiększeniu powinna ulec ilość dostarczanego białka. Musimy jednak zrezygnować z serów pleśniowych, np. lazur, brie. Ważne jest dostarczenie białka i niezbędnych aminokwasów z mięsa, ryb czy owoców morza oraz przetworów mlecznych: jogurtów, kefirów, maślanek  naturalnych. Wartym polecenia źródłem białka są jaja kurze (bezkonkurencyjne te wiejskie od kur z wolnego wybiegu). Zawierają wszystkie niezbędne aminokwasy oraz witaminy (A, D i E) i składniki mineralne (jod, żelazo, fosfor). Produkty białkowe należy spożywać w „czystej formie”, bez panierek, sosów m.in. ze względu na wykluczenie glutenu. Stosujmy produkty świeże, wszelkiego rodzaju mięsa konserwowane, utrwalane powinny zostać wykluczone z diety.

Dopuszczalne są niewielkie ilości chleba żytniego/ razowego na naturalnym zakwasie bez dodatku drożdży. Warto wiedzieć, że zakwas pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu  bakterii, w tym florbakteryjnej jelit. Najbezpieczniej w takim przypadku jest własnoręcznie wypiekać chleb, co pozwoli nam kontrolować składniki w nim występujące.

Błonnik występujący w warzywach i owocach oraz produktach nieoczyszczonych z pełnego ziarna wspomaga funkcjonowanie jelit. Przy odpowiednim nawodnieniu, uczestniczy w formowaniu mas kałowych, które zbierają toksyny produkowane przez drożdżaki oraz szkodliwe bakterie, umożliwiając w ten sposób oczyszczenie organizmu.

Wiemy już, że błonnik ma pozytywny wpływ, ale czy możemy jeść wszystkie owoce i warzywa bez zastrzeżeń? Niestety owoce są bogatym źródłem cukrów prostych, a część warzyw zawiera znaczne ilości skrobi, stanowiących pożywkę dla rozrastających się drożdży. W czasie kuracji leczniczej należy zrezygnować z większości owoców (wyjątek: grejpfrut, kwaśne jabłka czy żurawina) oraz warzyw skrobiowych (ziemniaki, bataty, groszek zielony, pasternak, groch oraz dynia). Zalecanym sposobem obróbki termicznej jest gotowanie i pieczenie, chyba że dane warzywo możemy zjeść w formie surowej.

Bardzo ważne miejsce w naszej diecie stanowią płyny. Powinnyśmy pić zalecane 2 litry wody dziennie, które pomogą wypłukać toksyny z naszego organizmu. Oprócz wody nisko bądź średnio zmineralizowanej warto włączyć do menu świeży sok z grejpfruta lub herbatę zieloną. Rano warto sięgnąć po szklankę ciepłej wody z cytryną. Antybakteryjne właściwości cytryny blokują rozmnażanie się Candidy. Ponadto taki ciepły napój z rana pobudza system trawienny. Poczytaj także na temat Candida Support!

W podsumowującej tabeli poniżej przedstawione zostały główne grupy produktów wraz z przykładami, które do woli możemy stosować w naszej nowej zdrowej diecie na przekór Candidzie.

Candida albicans – testy

Test ślinowy – możliwość wykonania w domu:

Zaraz po przebudzeniu (na czczo, bez mycia zębów itp.) napluć do szklanki z wodą. Obserwuj ślinę przez około 2/3 minuty.

Wynik:

• negatywny: ślina jasna unosząca się na wodzie, następnie powoli rozpuści się w wodzie bez smug.
• pozytywny: gęsta ślina opadająca na dno; tworzy smugi, strzępki o białym odcieniu; im zawiesiny jest więcej tym większy przerost grzybów.

Na rynku mamy cały wachlarz badań laboratoryjnych stosowanych w celu diagnostyki przerostu drożdży w organizmie, należą do nich: posiew na grzyby, gastroskopia i kolonoskopia, badanie kału oraz krwi. Należą one do badań wykrywających inwazję w przewodzie pokarmowym. Inne testy diagnostyczne mogą pomóc w wykryciu grzybicy narządów wewnętrznych.

W przypadku posiewów musimy być świadomi, iż Candida albicans może występować naturalnie w naszym organizmie, dlatego nie zawsze wynik dodatni będzie świadczył o chorobie. Pozytywny wynik otrzymany z posiewu krwi niestety świadczy o infekcji ogólnoustrojowej i zaawansowaniu choroby.

Jednym z najczęściej stosowanych testów jest test immunoenzymatyczny (TEST ELISA) wykrywający przeciwciała przeciwko określonym gatunkom grzybów. Ma przesiewowy charakter. Sam wynik pozytywny nie jest równoznaczny z występowaniem zakażenia. Należy potwierdzić go wykonując dodatkowe badania.

Badaniem genetycznym identyfikującym DNA grzyba jest test PCR, bezpośrednio identyfikuje obecność drożdży w materiale tj. krwi, wymazu z błon śluzowych. Można w ten sposób wykryć infekcję w bardzo wczesnym stadium.

Obecnie mamy możliwość wykonania multitestu genetycznego rozpoznającego 6 gatunków grzybów wywołujących drożdżycę. Ma kompleksowe działanie i jednoznacznie pozwala na stwierdzenie występowania Candidy.

Candida albicans nie musi być naszym wrogiem pod warunkiem, że my będziemy dyktować warunki współżycia. Od nas zależy czy stworzymy grzybom dogodne możliwości rozrostu czy też nie. Prowadząc zdrowy i higieniczny tryb życia możemy spać spokojnie. Dieta bazująca na naturalnych produktach, świeżych warzywach i owocach, a nie żywności typu fast food, której spożywanie rujnuje nam zdrowie i słodyczach dostępnych na każdym kroku pozwoli nam zapanować nad własną mikroflorą jelit. Warto uwzględnić w swoim menu żywe kultury prozdrowotnych bakterii, które znajdziemy, np. w mlecznych produktach fermentowanych. Jeśli jednak podejrzewasz rozwój Candidy w swoim organizmie niezwłocznie udaj się do lekarza specjalisty i poproś o skierowanie na badania diagnostyczne. „ Im szybciej, tym zdrowiej!”.