Ocet jabłkowy. Niezwykłe właściwości i zastosowanie w lecznictwie

Aktualizacja: 15 kwietnia, 2024

Znany był już w starożytności, z powodzeniem stosowany w wielu kulturach. Chińczycy uznawali go za symbol życia, zaś w Babilonie konserwowano nim mięso. Piękna Kleopatra dodawała go do kąpieli, z kolei legioniści pili go w zmieszaniu z wodą, by ugasić pragnienie. Jego lecznicze działanie w wielu chorobach opisywał także Hipokrates – ojciec medycyny, stosując go często w zaburzeniach dróg oddechowych u swoich pacjentów.

W średniowieczu ocet jabłkowy królował jako naturalny konserwant żywności  oraz środek wspomagający trawienie. Francuzi opatrywali nim rannych i leczyli zarazy. W naszym kraju również jest znany w medycynie ludowej od dawna, np. jako specyfik do cucenia omdlałych pań.

Ocet jabłkowy

Co to właściwie jest ocet? Z punktu widzenia reakcji chemicznych to wodny roztwór kwasu octowego powstający w wyniku fermentacji octowej alkoholu. W przypadku octu jabłkowego bakterie octowe wywołują fermentacje owoców. Zachowany zostaje ich zapach, natomiast smak jest zdecydowanie łagodniejszy niż w przypadku octu spirytusowego.

Ocet jabłkowy – właściwości

Dzięki produktowi bazowemu (jabłkom), ocet jabłkowy jest bogactwem składników odżywczych.  W jego skład wchodzi duża grupa minerałów i pierwiastków śladowych, takich jak np. potas, sód, krzem, magnez, fluor, chlor, żelazo, miedź, fosfor, siarka, a także witamin z grup: A, B, C, E, P. Zawiera także pogromcę wolnych rodników w postaci beta-karotenu oraz kwas mlekowy, cytrynowy i octowy. Odpowiednie zestawienie tych związków pomaga przede wszystkim w oczyszczaniu organizmu ze szkodliwych produktów przemiany materii i toksyn. Wzmacnia również system immunologiczny, poprawia stan naczyń krwionośnych i reguluje gospodarkę kwasowo-zasadową.

Głównymi składnikami octu jabłkowego są pektyny, witamina E i potas. Pektyny to mieszanka węglowodanów występująca w wielu roślinach, stanowiąca składową włókien błonnikowych. Dzięki temu:

• przyspiesza metabolizm komórkowy,
• wspomaga perystaltykę jelit,
• obniża przyswajalność i stopień odkładania tłuszczu,
• zmniejsza ryzyko miażdżycy.

Witamina E, zwana witaminą młodości, chroni nas przed oznakami starzenia, walcząc z procesem utleniania się wolnych rodników. Dostarczając ją organizmowi zapewniamy sobie:

• dobry stan wzroku i mięśni,
• koncentrację,
• wzmocnienie systemu immunologicznego,
• prawidłowe ukrwienie organów wewnętrznych.

Potas z kolei odpowiada za:

• dobrą pamięć,
• zdrowe zęby i dziąsła,
• piękną i zdrową cerę.

Jego niedobór osłabia pracę mięśni, w tym mięśnia sercowego i obniża ogólną kondycję psycho-fizyczną organizmu, dlatego warto zadbać o jego prawidłowy poziom w naszym organizmie.

Picie octu jabłkowego

Ocet jabłkowy znany jest ze swojego działania wspomagającego odchudzanie, gdyż pobudza apetyt i usprawnia procesy trawienne. Dodatkowo picie octu jabłkowego jest wskazane, by przywrócić równowagę kwasowo-zasadową w organizmie, polecany jest on również w różnego rodzaju infekcjach, a także na ból gardła. Jak wskazują dostępne informacje, zakres jego działania jest szeroki. Brak jest jednak dostępnych dokładnych danych naukowych, które potwierdzałyby tak wszechstronne właściwości octu jabłkowego.

Z analizy danych wynika, że picie octu jabłkowego będzie wpływać korzystnie na redukcję masy ciała, dodatkowo jego zawartość w diecie spowolni wzrost poziomu glukozy we krwi, zatem będzie miał on wpływ również na wydzielanie insuliny. 

Warto zaznaczyć, że wybór octu nie jest taki prosty, jak mogłoby się wydawać. Największą wartość odżywczą ma naturalny ocet jabłkowy, który można poznać po mętnej barwie. Najlepiej jest wybierać ten, który uzyskano z użyciem jabłek bez użycia pestycydów.

Jak pić ocet jabłkowy?

Istotnym elementem włączenia octu jabłkowego do diety jest świadomość jego działań niepożądanych i przeciwwskazań. O ile ocet jabłkowy może wpływać korzystnie na ogólny stan organizmu, o tyle stosowanie go w dużej ilości może doprowadzić nawet do wrzodów błony śluzowej żołądka. Wysoka kwasowość może tę błonę podrażniać. Duża ilość octu jabłkowego może zaburzać gospodarkę kwasowo-zasadową oraz doprowadzić do odwodnienia. Produkt ten jest więc przeciwwskazany dla osób z chorobą wrzodową, ale również dla kobiet w ciąży i karmiących.

Zgodnie z dostępnymi informacjami polecane jest picie łyżki octu jabłkowego rozcieńczonego w szklance wody przed każdym posiłkiem. Również wskazane jest picie 2–3 łyżeczek rozpuszczonych w szklance przegotowanej wody 2–3 razy dziennie bezpośrednio po posiłku, małymi łyczkami. Niektórzy autorzy podają, że można mieszać go również z sokami i z dodatkiem miodu.

Warto pamiętać, że nie należy przesadzać z ilością spożywanego octu jabłkowego. Jego korzystny profil może mieć działanie wyłącznie wspomagające i może stanowić jedynie dodatek do dobrze zbilansowanej diety. Nadmierne picie tego produktu w zbyt dużych dawkach będzie działać szkodliwie na organizm. Z pewnością włączenie go jako dodatek do sosów i marynat będzie dobrym pomysłem, jednak przy piciu octu jabłkowego należy zachować ostrożność i nie przekraczać dozwolonych ilości.

Stosowanie octu jabłkowego ma jeszcze szereg innych pozytywnych właściwości zdrowotnych np. udrażnia zatoki, obniża poziom glukozy we krwi przez co jest pomocny w stanach cukrzycowych i przedcukrzycowych, ma właściwości antygrzybicze, a okłady z octu na czoło pomagają przy bólach głowy. Choć jego prozdrowotne zastosowanie zdecydowanie święci sukcesy, to pamiętajmy, że nie można go używać bez przerwy! Ocet może podrażniać ścianki jelit i w konsekwencji prowadzić do wrzodów żołądka, zatem stosujmy go z umiarem i rozwagą. O wszystkich skutkach ubocznych octu jabłkowego przeczytasz tutaj.