Kruszyna pospolita – właściwości lecznicze, zastosowanie. Kora kruszyny na odchudzanie

Kruszyna pospolita jest pospolitym krzewem uznawanym za chwast. Owoce, liście, a także kora tej rośliny wywołuje korzystne działanie lecznicze na organizm człowieka, które przy krótkotrwałym stosowaniu może być pomocna w niwelowaniu uporczywych zaparć.

Kruszyna pospolita

Kruszyna pospolita, występująca również pod nazwami szakłak kruszyna, troszczyna oraz wilczyna, to miododajny krzew, który zaliczany jest do rodziny roślin szakłakowatych. Wyrasta do wysokości ok. 7 metrów i posiada odwrotnie jajowate liście. Kwitnie w okresie od maja do sierpnia wydając zielonkawe kwiaty. Owoce kruszyny to nierównomiernie dojrzewające od czerwca do września pestkowce, początkowo o barwie czerwonej, a następnie czarnej. Surowcem wykorzystywanym do celów leczniczych jest kora kruszyny świeża oraz suszona.

Kruszyna występuje na terenie Europy, Azji Mniejszej oraz Afryki północnej. Spotkać ją można również w Polsce w lasach łęgowych i olszynach, na nizinach i niskich terenach górskich. 

Kruszyna pospolita – właściwości lecznicze

Kora, liście oraz owoce kruszyny posiadają właściwości wspomagające pracę wątroby i dróg żółciowych, a także działanie przeczyszczające i rozwalniające. Surowiec ten zawiera glikozydy, które nie są rozkładane w organizmie przez enzymy trawienne ani wchłaniane w górnym odcinku przewodu pokarmowego. Zostają natomiast rozłożone przez bakterie jelitowe w okrężnicy do związków zwanych antronami, które po doustnym podaniu wykazują efekt przeczyszczający po 8–12 godzinach. Warto nadmienić, że nie należy kruszyny stosować zbyt długo, ponieważ wymienione elementy rośliny są również trujące! Objawami wskazującymi na zatrucie są wymioty, nudności, zawroty głowy, a także wodniste biegunki, co może doprowadzić do zapaści lub niewydolności nerek w skrajnych przypadkach.

Świeża kora kruszyny pospolitej 

Odwar przygotowany ze świeżej kora kruszyny posiada adekwatne działanie do kory suszonej, przy czym działanie przeczyszczające tej pierwszej jest znacznie silniejsze. 

Kruszyna pospolita – zastosowanie

Napary z kruszyny pospolitej lub preparaty ją zawierające poleca się do krótkotrwałego stosowania (do dwóch tygodni) osobom z zaparciami, celem ułatwienia defekacji. Surowiec ten można stosować również pomocniczo w przypadku zaburzeń pracy wątroby i dróg żółciowych, także przez wspomniany, krótki okres.

Kora kruszyny na odchudzanie

Kora kruszyny pospolitej znajduje się w licznych preparatach, które w magiczny sposób mają pomóc zgubić zbędne kilogramy. Niestety preparaty o takim działaniu nie są skuteczne, ponieważ pomagają jedynie pozbyć się zalegających w jelicie cienkim resztek pokarmowych oraz części wody. Kora kruszyny nie jest antidotum na szybsze odchudzanie, ponieważ, aby spalić nadmiar tkanki tłuszczowej należy trwale zmienić swoje dotychczasowe nawyki żywieniowe, dopasować ilość spożywanych kalorii do potrzeb organizmu, co w połączeniu z aktywnością fizyczną przyniesie oczekiwane rezultaty.

Kora kruszyny na przeczyszczenie

W korze kruszyny zawarte są znaczne ilości glikozydów, fiscjonu, emodyny oraz chryzofanolu, substancji wchodzących w skład licznych preparatów farmaceutycznych o działaniu przeczyszczającym. Wymienione substancje wykazują działanie drażniące na ścianę jelita grubego, co powoduje nasilenie perystaltyki jelit, pobudzenie ruchów perystaltycznych i ograniczenie wchłaniania wody w obrębie jelita. Kora kruszyny stosowana jest w postaci naparów, wyciągów lub preparatów farmaceutycznych, przy czym świeża kora działa znacznie bardziej drażniąco i nasilająco perystaltykę jelit niż wysuszona. Działanie kory kruszyny jest słabsze od liści senesu czy też aloesu, natomiast podobne do korzenia rzewnienia. Dawka jednorazowa wynosi 0,5–3,0g. Substancja ta nie powinna być stosowana u dzieci, które nie ukończyły 10. roku życia, a u dorosłych i młodzieży wyłącznie przez krótki czas.

Należy mieć w pamięci, że długotrwałe stosowanie leków o działaniu przeczyszczającym „uczą” jelita reagowania na bodźce farmaceutyczne w celu przyspieszenia perystaltyki jelit i odruchu defekacji i nie reagowania na bodźce płynące z organizmu. Ponadto ich przewlekłe stosowanie może wywołać zapalenia jelit, wydłużenie czasu trwania krwawienia miesięcznego u kobiet, a także ogranicza wchłanianie substancji odżywczych spożytych wraz z pokarmem i niezbędnych organizmowi do prawidłowego funkcjonowania.

Kruszyna pospolita – cena, gdzie kupić

Korę kruszyny pospolitej przeznaczoną do zaparzenia dostaniemy bez recepty w większości aptek. Za opakowanie suchej kory o masie 50 g zapłacimy niewiele bo ok. 3 do 5 zł, natomiast za gotową do zaparzenia ekspresową herbatkę (20 torebek) już ok. 7zł. Warto zwrócić uwagę na skład tabletek na odchudzanie lub przeczyszczenie, ponieważ elementy krzewu kruszyny również mogą być w nich obecne.

Świat zielarstwa jest szeroki, a jego możliwości ogromne. Kruszyna pospolita jest krzewem, którego kora, liście, a także owoce wykazują działanie drażniące jelito grube, co wywołuje efekt przeczyszczający. Warto pamiętać, że stosowanie jej dłużej niż 14 dni może wywołać więcej szkód dla zdrowia niż pożytku!

Literatura:

  1. Nurzyńska-Wierdak R.: Właściwości lecznicze i wykorzystanie w fitoterapii niektórych gatunków roślin drzewiastych. Krzewy półkuli północnej. Annales UMCS, 2016, XXVI, 2, 1-26
  2. Sobotta Ł., Mielcarek J., Sobiak S., Wierzchowski M., 2010. Antrachinony – małe cząsteczki, duże nadzieje. Ter. Leki 66 (3), 162–167
  3. Hartym W., Weryszko-Chmielewska E., Matysik-Woźniak A.: Rośliny drzewiaste o właściwościach toksycznych. Alergoprofil 2013, 9, 3, 6-12
  4. Kania M., Derebecka N., Mikołajczak P. Ł., Kujawski R., Mrozikiewicz M.: Glukomannan i inne substancje pochodzenia roślinnego stosowane w leczeniu otyłości oraz chorób towarzyszących. Postępy Fitoterapii 2013, 6, 132-139
Opublikowano ponad miesiąc temu
Oceń artykuł
Oceń artykuł
Autor artykułu:
Martyna Jaros , Dyplomowany dietetyk. Prywatnie pasjonatka zdrowego stylu życia z zamiłowaniem do poznawania składu i sposobu produkcji żywności, a także jej wpływu na organizm człowieka.
Dodaj do ulubionych