Mandarynki – właściwości, kalorie, nalewka mandarynkowa
Aktualizacja: 8 kwietnia, 2024
Mniejsza kuzynka pomarańczy, kojarzy się nam z okresem świątecznym. Jej słodki zapach i soczysty miąższ, myślę że znany jest każdemu z nas. Mandarynki są nie tylko smacznym cytrusowym owocem, ale i zawierają mnóstwo cennych składników odżywczych. Jakich?
Mandarynki
Mandarynki wywodzą się z Chin, jednak w obecnych czasach hodowane są w wielu miejscach na świecie. Z wyglądu przypominają okrągłą piłeczkę, którą ktoś spłaszczył dłonią. Mają przyjemny, słodki smak, a po przerwaniu skórki uwalniane zostają aromatyczne olejki eteryczne, których zapach unosi się w pomieszczeniu.
Możemy wyróżnić kilka rodzajów mandarynek, jednak najbardziej znaną obok tradycyjnych są klementynki – mniejsze od mandarynek, o bardziej kwaskowatym smaku oraz z cieńszą skórką.
Właściwości mandarynek
Myślę, że porcja trzech mandarynek nie jest duża. Zobaczmy jakie składniki odżywcze możemy dostarczyć zjadając taką ilość tego owocu. Trzy obrane, średniej wielkości mandarynki ważą ok. 210 g. W takiej porcji znajduje się ok. 77,7 mg wapnia (ok. 7% normy), cennego dla kości i zębów. Odpowiednia podaż wapnia z dietą zapobiega osteoporozie i osteomalacji (rozmiękaniu kości). Dostarczymy ponadto ok. 350 mg potasu, który wpływa na obniżenie ciśnienie tętniczego krwi, zatem mandarynki są korzystnymi owocami szczególnie dla osób z nadciśnieniem. Mandarynki zasługują na wyróżnienie pod względem zawartości witaminy A, gdyż wymieniona porcja dostarcza, aż 1362 IU (227% normy EAR). Witamina A reguluje procesy widzenia i tworzenia się nowych komórek ciała. Wpływa na prawidłowy stan skóry, czyli pierwszej bariery
ochronnej człowieka przed patogeniami. Jednak warto również napomknąć, że długotrwałe spożywanie nadmiernej ilości witaminy A, może szkodzić kobietom w ciąży, gdyż wykazuje negatywny wpływ na rozwój płodu. Trzy mandarynki z pewnością nie zaszkodzą! Małe kuzynki pomarańczy są cennym źródłem witaminy C, której zalecane spożycie zostanie zaspokojone po spożyciu 3 mandarynek w ciągu dnia! Witamina C wykazuje ochronne, antyoksydacyjne działanie na lipidy błon komórkowych [1]. Ponadto wykazano, że podczas infekcji zgromadzony w limfocytach (komórki układu odpornościowego) kwas askorbinowy zostaje wykorzystany w pierwszej kolejności na walkę z zagrożeniem. Jako silny antyoksydant wspomaga niszczenie wolnych rodników powstałych w wyniku stresu oksydacyjnego w organizmie. Stres oksydacyjny przyczynia się do rozwoju takich schorzeń jak cukrzyca typu 2, nowotwory czy też otyłość i choroby układu krążeniowego. Warto w tym miejscu przytoczyć badania [2] dotyczące zawartości witamin w diecie dorosłych mieszkańców Warszawy, które dostarczyły informacji, że zapotrzebowanie na witaminę C, zostaje pokryte przez warszawiaków tylko w 66%! Korzystne właściwości mandarynek na tym się nie kończą. Trzy niewinne pomarańczowe owoce spożyte w ciągu dnia, dostarczają również cennych dla układu nerwowego witamin z grupy B: 0,15 mg tiaminy (16% zapotrzebowania EAR*), ryboflawiny 0,07 mg (7% normy EAR) i niewielkie ilości niacyny i witaminy B6. Na zakończenie warto dodać, że 210 g mandarynek dostarcza ok. 4 g błonnika, który daje uczucie sytości na dłużej, jest ważnym składnikiem diety osób chorych na cukrzycę typu 1 i 2 oraz wspomaga perystaltykę jelit.
Mandarynki – kalorie
Wartość energetyczna mandarynek jest niska. 100 g dostarcza ok. 51 kcal, z czego mniej niż 1g białka roślinnego oraz znikome ilości tłuszczu. Energetyczność zyskują z węglowodanów, dostarczając ich w ilości ok. 1 3g, z czego ok. 2 g stanowi błonnik pokarmowy.
Nalewka mandarynkowa
Ze skórek mandarynkowych lub miąższu owocowego, przygotowywane są nalewki, które nie są specjalnie słodkie w smaku, natomiast posiadają niezwykły aromat! Taką domową nalewką możemy pochwalić się na rodzinnych uroczystościach, bądź wykorzystać jako dodatek aromatyzująco-smakowy do deserów, ciast czy też element napojów. Polecana jest również na przeziębienie. Pamiętaj jednak, że nadmierne spożywanie napojów alkoholowych nie jest korzystne dla zdrowia. Sporadyczne delektowanie się domową nalewką jest jak najbardziej w porządku.
W jaki sposób możemy przygotować powyższy trunek?
Potrzebne składniki:
- 12 mandarynek średniej wielkości,
- 1 litr czystego spirytusu,
- 1 litr czystej wody (najlepsza będzie filtrowana),
- 250 g cukru kryształu.
Sposób przygotowania:
- Mandarynki obieramy ze skórki i kroimy w drobniejsze kawałki. Następnie wrzucamy do dużego słoika i zalewamy spirytusem. Ważne jest aby bardzo szczelnie zamknąć naczynie, co pozwoli na poprawne przeprowadzenie fermentacji alkoholowej.
- Po ok. 7–10 dniach, zlewamy płyn znad owoców. W garnku z wody i cukru przygotowujemy syrop i łączymy go na gorąco ze zlanym płynem.
- Gdy całość ostygnie, należy płyn przefiltrować i przelać do czystej butelki.
- Butelkę odstawiamy w ciemne i chłodne miejsca na okres ok. 90 dni.
Mandarynki to owoce, które w okresie świątecznym warto spożywać bez ograniczenia! Bogactwo składników odżywczych wzbogaci nasz organizm o cenne składniki mineralne oraz witaminy, a ich cudowny zapach towarzyszący obieraniu ze skórki myślę, że z pewnością poprawi zimowy nastrój!
Literatura:
[1] „Wpływ wybranych składników odżywczych pożywienia na funkcjonowanie układu odpornościowego Cz. II. Immunomodulacyjne działanie witamin i pierwiastków śladowych na organizm człowieka”; Monika Krzysik, Jadwiga Biernat, Halina Grajeta; Katedra i Zakład Bromatologii Akademii Medycznej we Wrocławiu
[2] „Zawartość witamin w diecie dorosłych mieszkańców Warszawy”; Ewa Dybkowska, Franciszek Świderski, Bożena Waszkiewicz-Robak; Katedra Żywności Funkcjonalnej i Towaroznawstwa Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego
Źródło danych wartości odżywczych: USDA National Nutrient Database for Standard Reference
„Normy żywienia dla populacji polskiej – nowelizacja” pod red. prof. dr hab. M. Jarosza
*EAR – Średnie zapotrzebowanie dla grupy, czyli ilość, która pokrywa zapotrzebowanie za dany składnik u 50% zdrowych i prawidłowo odżywionych osób z danej grupy np. wiekowej.