Mąka kasztanowa – właściwości, cena, przepisy

Aktualizacja: 20 maja, 2024

Moda na zdrowe odżywianie, w tym popularność diet eliminacyjnych, przyczyniły się do rozszerzenia asortymentu produktów, które mają wspierać organizm i umożliwiać gotowanie dietetycznych potraw w domowej kuchni. Obecnie mamy na rynku szeroką ofertę artykułów spożywczych, które charakteryzują się specyficznym składem i właściwościami. Do tych produktów zaliczyć można również mąki. Na sklepowych półkach nie królują już wyłącznie mąki pszenne czy żytnie. Obok nich dumnie stoją mąki z prosa, gryki i owsa. Mąkę można zrobić nawet z orzechów, przykładem czego są mąki kokosowa, migdałowa, a także… kasztanowa.

Mąka kasztanowa

Choć może budzić takie skojarzenia, mąka kasztanowa nie ma nic wspólnego z popularnymi w naszym kraju kasztanowcami. Wytwarzana jest bowiem z suszonych orzechów kasztana jadalnego, który jest zupełnie innym gatunkiem. Ojczyzną kasztanów jadalnych najprawdopodobniej były kraje śródziemnomorskie i Azja Mniejsza. Z czasem zostały one rozpowszechnione na całym zachodzie Europy, gdzie były niezwykle cenione za swoje właściwości prozdrowotne. Dostrzegła je i opisała m.in. św. Hildegarda z Bingen. Obok orkiszu kasztany były jej zdaniem najodpowiedniejszym pożywieniem człowieka. Święta zalecała je szczególnie w schorzeniach śledziony i układu nerwowego. Według medycyny chińskiej kasztany mają działanie rozgrzewające i – podobnie jak w naukach Hildegardy – zalecane są, aby wzmocnić śledzionę i nerki.

Kasztany jadalne, choć zdrowe i smaczne, nie cieszą się w naszym kraju taką popularnością jak na zachodzie Europy. Trzeba przyznać, że ich obróbka jest dość kłopotliwa, gdyż mają bardzo twardą skorupę. Czasem trzeba poświęcić sporo czasu na ich przygotowanie. Mąka z tych orzechów może być więc rozwiązaniem dla wielu osób, które być może chciałyby wprowadzić do swojej diety kasztany, jednak wśród innych obowiązków nie starcza im już czasu na ich przygotowanie.

Mąka kasztanowa – właściwości

Kasztany jadalne to surowiec naturalnie pozbawiony glutenu, zatem zrobiona z nich mąka może być używana przez osoby z celiakią i nadwrażliwością na gluten. Brak tego białka powoduje, że wyroby z mąki kasztanowej nie wyrosną tak pięknie jak te z mąki pszennej. Dobrze sprawdza się ona jednak w domowych i kupnych mieszankach chlebowych. Dzięki niej bezglutenowe wypieki będą miały lepszy smak i właściwości. Ciasto wyrobione z dodatkiem mąki kasztanowej jest stabilne i plastyczne. Oprócz wartości technologicznej mąka kasztanowa umożliwia zwiększenie wartości odżywczej pieczywa bezglutenowego, co jest szczególnie ważne dla pacjentów z celiakią. Osoby te z racji uszkodzeń kosmków jelitowych mogą mieć zaburzenia wchłaniania substancji odżywczych. Natomiast sama dieta eliminacyjna może wpływać na mniejszą podaż wszystkich składników odżywczych, a nie jedynie substancji wywołujących reakcje niepożądane. Kasztany stanowią bowiem źródło witamin z grupy B. Dodatkowo stanowią źródło potasu (518 mg / 100 g). Mąka kasztanowa ma wartość odżywczą zbliżoną do całych orzechów. Większość energii pochodzi ze skrobi, co stanowi wyjątek w przypadku mąk orzechowych. W mące kasztanowej znajdziemy również do 5% białka i bardzo niewiele, bo tylko 4% tłuszczu. Zdecydowaną większość stanowią jedno- i wielonienasycone kwasy tłuszczowe, zwłaszcza omega-6. Innymi cennymi substancjami, które znajdują się w kasztanach, a tym samym w mące kasztanowej, są lecytyna i związki polifenolowe. Lecytyna jest ważnym składnikiem dla układu nerwowego. Jest niezbędna do budowy błon komórkowych, a dodatkowo korzystnie wpływa na gospodarkę cholesterolu. Natomiast związki polifenolowe chronią organizm przed działaniem wolnych rodników. W mące z kasztanów znajduje się nawet do 775 mg polifenoli w 100 g, czyli znacznie więcej niż w mące pszennej. Mąka kasztanowa jest również bogata w błonnik pokarmowy, który wydłuża uczucie sytości, usprawnia pracę jelit i korzystnie wpływa na stan ich flory bakteryjnej. W 100 g mąki z kasztanów znajduje się około 7 g błonnika.

Mąka z kasztanów ma tendencję do zbrylania się. Żeby wypieki z niej były bardziej puszyste, warto przesiewać ją przed wyrobieniem ciasta.

Mąka kasztanowa nie zawsze jednak sprzyja zdrowiu. Unikać jej powinny osoby uczulone na inne orzechy, a także lateks, ponieważ kasztany jadalne mogą wywoływać reakcję alergiczną w wyniku reakcji krzyżowych.

Mąka kasztanowa – cena

Mąkę kasztanową jest stosunkowo łatwo dostać na polskim rynku, ale nie należy ona do tanich artykułów. Oczywiście w sieci dostęp do takich produktów jest najszerszy. Sklepy internetowe dają też największe możliwości wyszukania okazji cenowych. Jeśli chcemy kupić mąkę w sklepie stacjonarnym, najlepiej od razu udać się do sklepu ekologicznego lub odwiedzić dział ze zdrową żywnością w dużym markecie. Jednak w tych miejscach trzeba wziąć pod uwagę to, że szukany produkt może być droższy.

Cena kilograma mąki kasztanowej zaczyna się od około 40 zł, zaś najwyższa cena za kilogram to około 70 zł. Zwykle produkt ten jest sprzedawany w mniejszych opakowaniach, po 500 i 250 gramów. Ponieważ mąka kasztanowa rzadko jest bazą do potraw, a raczej dodatkiem, można zakładać, że jej dodanie do diety nie powinno zbyt mocno odchudzić naszego portfela. Nieco inaczej wyglądać może sytuacja osób chorych na celiakię, ponieważ bezglutenowe produkty na ogół są kilka razy droższe od tradycyjnych.

Mąka kasztanowa – przepisy

Mąkę kasztanową można spokojnie dodać do domowego chleba, zamieniając część mąki pszennej. Ze względu na jej słodki, orzechowy posmak, mąkę kasztanową chętnie dodaje się do ciastek, racuszków i naleśników. Można też spokojnie użyć jej do zagęszczania sosów. Ponieważ świeże kasztany można jeść na surowo, niektórzy dodają mąkę kasztanową do koktajli.

Mąka kasztanowa stanowi dobry zamiennik mąki pszennej dla osób na diecie bezglutenowej, ale z jej prozdrowotnych właściwości skorzystać może każdy. Zawiera niewielkie ilości tłuszczu, jest bogata w polifenole i jednocześnie nadaje potrawom orzechowy smak. Warto spróbować mąki z kasztanów w swojej kuchni. Być może wzbogaci ona wiele tradycyjnych przepisów.