Właściwości i zastosowanie liści malin. Czy herbata z nich jest zdrowa?
Aktualizacja: 6 maja, 2024
Właściwości prozdrowotne owoców maliny znane są już od starożytności. Uprawiane były one m.in. przez Greków i Rzymian. Maliny uznawane są za cenny surowiec leczniczy, od tysiącleci wykorzystuje się je zarówno w celach odżywczych, jak i dietetycznych [1]. Dotyczy to nie tylko samych owoców maliny, ale również ich liści.
Owoce maliny zna każdy. Nie wszyscy jednak wiedzą, że spożywać można również jej liście. Zielone liście maliny pozyskiwane są z maliny właściwej. Warto przyjrzeć się im bliżej, bowiem posiadają wiele właściwości prozdrowotnych.
Właściwości liści malin
Liście malin zawierają liczne cenne substancje aktywne. Zaliczamy do nich m.in.:
- garbniki,
- kwasy organiczne (askorbinowy, cytrynowy, salicylowy, szczawiowy, winowy),
- flawonoidy,
- karoten,
- triterpeny,
- śluzy,
- żywice [2].
Dzięki obecności substancji czynnych, liście malin wykazują właściwości moczopędne, przeciwbakteryjne, a ponadto poprawiają przemianę materii. Działają również rozkurczająco [3].
Gdzie znajdują zastosowanie?
Dzięki dużej zawartości garbników, które hamują rozwój bakterii jelitowych, liście malin znajdują zastosowanie przy biegunkach, a także nieżytach żołądka oraz jelit. Mogą wspomóc również walkę z przeziębieniem i grypą, ponieważ wykazują działania napotne. Liście malin stosuje się także przy bólach gardła. Znaleźć je można w mieszankach żółcio- i moczopędnych.
Wyciągi z liści maliny działają rozkurczająco na mięśnie gładkie jelit, naczynia krwionośne i macicę. Pomagają przy leczeniu dolegliwości kobiecych, zaburzeniach miesiączkowania i upławach. Napar z liści malin stosuje się również w stanach zapalnych gardła i jamy ustnej, a także do okładów na skórę wspomagających leczenie chorób skóry i oparzeń. Herbatki malinowe wykazują właściwości oczyszczające organizm z toksyn oraz szkodliwych produktów przemiany materii [4].
Kiedy najlepiej je zbierać?
Najlepszą porą roku na zbieranie liści malin jest lato. Warto zwrócić uwagę na to, czy liście są młode i zdrowe, a także dobrze wyrośnięte. Krzew, z którego zbierane są liście powinien być jak najczystszy. Unikajmy tych rosnących przy drogach i pokrytych kurzem. Dobrze jest suszyć zebrane liście malin w temperaturze pokojowej. Trwa to zazwyczaj ok. 1–2 tygodnie.
Gdzie kupić i za jaką cenę?
Liście malin można zbierać samemu lub też kupić je w sklepie zielarskim czy aptece. Kupując liście dobrze jest zwrócić uwagę na to, aby surowcem zielarskim było ziele maliny, a nie jej owoce. W większości dostępnych herbat znajdują się bowiem suszone owoce maliny, które wykazują słabsze właściwości lecznicze niż liście. Ceny suszonych liści malin różnią się w zależności od sklepu – średnio za 100 g liści zapłacimy ok. 6 zł.
Czy w ciąży można je stosować?
Spożycie liści malin jest szczególnie rozpowszechnione wśród kobiet w ciąży. Ich zwolennicy sugerują, iż regularne przyjmowanie liści zmniejsza mdłości, a dodatkowo wzmacnia mięśnie macicy, pomaga znieść wysiłek związany z porodem i zmniejsza ryzyko powikłań okołoporodowych. Wpływa również korzystnie na jakość i ilość pokarmu u matki po porodzie. Wiele położnych zaleca stosowanie naparów z liści malin w celu stymulowania porodu [5].
Przeprowadzone zostało badanie mające na celu sprawdzenie wpływu liści malin na kobiety od 32. tygodnia ciąży do porodu. Nie zaobserwowano jednak istotnych różnic w długości trwania ciąży oraz porodu.
Podkreśla się, że ze względu na niewielką ilość badań potwierdzających bezpieczeństwo i skuteczność, liście malin powinny być spożywane przez kobiety w ciąży po konsultacji z lekarzem [6].
W medycynie naturalnej herbata z liści malin zalecana jest również po porodzie. Dzięki właściwościom wzmacniającym organizm pomaga wrócić do formy po ciężkim wysiłku związanym z urodzeniem dziecka, a ponadto pobudza laktację.
Herbata z liści malin
Herbata z liści malin jest bogata w potas, żelazo, magnez, a także witaminę C, E oraz witaminy z grupy B. Dzięki zawartości antyoksydantów i alkaloidów wykazuje działanie prozdrowotne.
Picie herbaty zalecane jest zwłaszcza w przypadku:
- przeziębienia,
- grypy,
- problemów z płodnością,
- łuszczycy,
- trądziku,
- otyłości,
- niestrawności,
- zaparć,
- podwyższonego ciśnienia krwi,
- bólu stawów,
- stanów zapalnych [7].
Jak ją parzyć?
Aby przygotować herbatę należy zalać łyżkę liści malin ok. 1/2 szklanką wrzątku, a następnie przykryć i odstawić na 15 min. Po tym czasie herbatę najlepiej jest przecedzić. Zaleca się pić po 1/2 szklanki naparu 2–3 razy dziennie [4].
Dla porównania poczytaj na temat nalewki malinowej!
Dzięki zawartości wielu cennych substancji aktywnych, liście malin mogą znaleźć zastosowanie w przypadku licznych problemów zdrowotnych. Wspierają organizm m.in. w walce z przeziębieniem, problemami z układem pokarmowym czy stanami zapalnymi. Choć liście malin są chętnie stosowane przez kobiety w ciąży, ze względu na niewielką ilość przeprowadzonych badań potwierdzających bezpieczeństwo, najlepiej skonsultować ich przyjmowanie z lekarzem.
Literatura:
- Właściwości prozdrowotne owoców maliny właściwej (Rubus idaeus L.), Alicja Baranowska, Katarzyna Radwańska, Krystyna Zarzecka, Marek Gugała, Iwona Mystkowska, Probl Hig Epidemiol 2015, 96(2): 406-409
- Malina właściwa – Rubus idaeus (Rosaceae)., [dostęp on-line http://rozanski.ch/fitoterapia2.htm]
- Właściwości prozdrowotne malin, [dostęp on-line https://ptd.org.pl/artykuly/wlasciwosci-prozdrowotne-malin]
- Liść maliny – „kobiece zioło” i nie tylko, [dostęp on-line http://eprzyprawy.blogspot.com/2015/04/lisc-maliny-kobiece-zioo-i-nie-tylko.html]
- Aktywność przeciwutleniająca wybranych owoców jagodowych, Bogna Gryszczyńska, Maria Iskra, Agnieszka Gryszczyńska, Magdalena Budzyń, Postępy Fitoterapii 4/2011
- Bezpieczeństwo leków roślinnych w ciąży, Anna Łuczak, Magdalena Nowak, Edyta Szałek, Farmacja Współczesna 2017; 10: 140-146
- 8 Amazing Benefits Of Raspberry Leaf Tea, [dostęp on-line https://www.organicfacts.net/health-benefits/herbs-and-spices/raspberry-leaf-tea.html]