Czerymoja – właściwości i zastosowanie

Aktualizacja: 3 kwietnia, 2024

Czerymoja jest niezwykłym owocem, ponieważ  potrafi oddawać różne walory smakowe – od bitej śmietany z truskawkami po połączenie banana z ananasem. Uważana jest za jeden z najsmaczniejszych tropikalnych owoców. Jeśli jesteś fanem słodkości możesz śmiało pozwolić sobie na ten zdrowy przysmak. Uważaj tylko na pestki!

Czerymoja, Cherimoya znana również pod nazwą Jabłko budyniowe, jest owocem Flaszowca peruwiańskiego (Annona cherimola). Flaszowiec jest nisko rozgałęzionym drzewem lub krzewem osiągającym wysokość 3–9 m.

Gatunek pochodzi z Andów od Kolumbii po Boliwię. Największe komercyjne plantacje drzew rodzących owoce cherimoya usytuowane są w Ekwadorze, Peru i Boliwii. Obecnie flaszowiec uprawiany jest na całym świecie w tropikalnych górach i klimacie śródziemnomorskim. Najbardziej na północ wysunięte obszary uprawy umiejscowione są w basenie Morza Śródziemnego (Hiszpania, Izrael) oraz w Chinach.

Drzewa owocują od 4–6 roku życia, a wyrośnięta roślina daje rocznie plon często nie większy niż 30 owoców. Po zapyleniu owocolistki zrastają się ze sobą i tworzą okrągły, w przekroju podłużny sercowaty owoc zbiorowy o średnicy do 20 cm.

Czerymoja jest bardzo wrażliwa na nacisk i charakteryzuje się krótkim okresem trwałości, dlatego owoce zbiera się w stanie niedojrzałym, by móc je zjeść w stanie pełnej dojrzałości.

Czerymoja – jak jeść?

Aby spożyć owoc, rozcina się go na pół i wyjada łyżeczką papkowaty miąższ o łagodnym słodko-kwaśnym smaku (podobny do mieszanki ananasa, mango i truskawki) i przyjemnym aromacie. Czerymoja posiada liczne czarne, niejadalne pestki. Nasiona są trujące, posiadają toksyczny sok, który może powodować ślepotę w kontakcie z oczami. Niejadalna jest też skórka.

Czerymoja – właściwości

Owoc flaszowca peruwiańskiego zawiera w swoim składzie około 15% cukrów (glukoza, fruktoza i sacharoza), witaminę C (40 mg/100 g), witaminę E, witaminy z grupy B w tym duże ilości wit. B6 (aż 20% zalecanej dziennej dawki). Ponadto  jest również pokaźnym źródłem wapnia, fosforu oraz magnezu, żelaza, manganu, miedzi oraz dobrze zbalansowanej ilości sodu i potasu. Jabłko budyniowe jest niskokaloryczne – w 100 g owocu znajduje się około 75 kcal. Owoce te są również bardzo dobrym źródłem rozpuszczalnego błonnika (3 g% lub 8% RDA).

Ich regularne spożywanie wzmacnia odporność organizmu, a także reguluje przemianę materii. Ponadto cherymoya posiada naukowo udowodnione właściwości antynowotworowe i antybakteryjne. Kora, niedojrzałe owoce i liście stosowane są w leczeniu biegunki i czerwonki. Okłady z liści pomagają pozbyć się zmian skórnych, a także wspomagają leczenie padaczki.

Czerymoja – zastosowanie

Owoce flaszowca ze względu na przyjemny smak najlepiej zjadać  na surowo, ale wykorzystuje się je często do przyrządzania galaretek, lodów, sałatek owocowych, jogurtów, soków, wina, likierów. Czerymoję można przyprawić wanilią, cynamonem i świeżym pieprzem. Z mrożonych owoców można przygotować Smoothie, zmiksowany i schłodzony napój na bazie owocu o gęstej i kremowej konsystencji. Zmiksowany miąższ używa się jako nadzienie do naleśników, omletów i gofrów. Owoce można również piec i grillować.

Niestety owoce flaszowca peruwiańskiego są rzadko spotykane w polskich sklepach ze względu na ich nietrwałość – szybkie dojrzewanie  i przejrzewanie sprawia, że bardzo źle znoszą długi transport z odległych miejsc. W europejskich sklepach czerymoja jest importowana z Hiszpanii i Portugalii. W naszym kraju jabłko budyniowe można jednak „upolować” w sezonie, który trwa od października do marca i kwietnia.

Jeśli uda Ci się nabyć czerymoję pamiętaj o tym, że zielone owoce należy przechowywać w pokojowej temperaturze i pozwolić im nieco zmięknąć i dojrzeć. Najsmaczniejsze owoce flaszowca są średnio miękkie i lekko brązowe z zewnątrz lub także zielone z lekkimi brązowymi plamkami. Zbyt brązowe i zbyt miękkie owoce są już przejrzałe i po przekrojeniu mogą być ciemne wewnątrz i niesmaczne.