Chlor – właściwości. Chlorki we krwi, norma
Aktualizacja: 14 maja, 2020
Czy wiesz, że chlor należy do grupy makroelementów, co oznacza że jego zapotrzebowanie przewyższa wartość 100 mg na dobę? Jakie jest jego dzienne zapotrzebowanie? Szczegółowe informacje znajdziesz w poniższym artykule.
Chlor (Cl)
W przyrodzie chlor należy do grupy fluorowców. Jest dość rozpowszechnionym pierwiastkiem.
W naturze występuje w formie chlorków tworzących minerały takie jak:
- halit (sól kamienna),
- sylwin (chlorek potasu),
- karnalit (uwodniony podwójny chlorek potasu i magnezu).
W ludzkim organizmie chlor znajduje się w:
- płynach ustrojowych – w płynie mózgowo-rdzeniowym, ślinie i kwasie solnym w żołądku,
- tkankach.
Pierwiastek ten magazynuje się w skórze i tkance podskórnej oraz kościach. U dorosłej osoby jego zawartość w organizmie stanowi 84 g. Dzienne zapotrzebowanie na chlor wynosi 2300 mg u młodzieży, dorosłych oraz kobiet w ciąży i karmiących. Wraz z wiekiem zapotrzebowanie na ten makropierwiastek spada, co wynika z jego nierozłącznej współpracy z sodem oraz rekomendacji niskiego spożycia sodu w ramach profilaktyki nadciśnienia tętniczego. Z związku z tym niedobór chloru spotyka się rzadko i jest on uwarunkowany raczej toczącym się w organizmie procesem chorobowym niż niewłaściwym żywieniem. Głównym źródłem chloru w diecie jest sól kuchenna.
Chlor – właściwości
- Jest żółtozielonym trującym gazem o ostrym zapachu z rodzaju niemetalu, w związku z czym był wykorzystywany podczas I wojny światowej jako gaz bojowy hamujący czynności oddechowe.
- Rozpuszcza się w wodzie, tworząc wodę chlorową, substancję silnie utleniającą, dlatego wykorzystywany jest do dezynfekcji wody.
- Jest bardzo aktywny chemicznie, gdyż reaguje bezpośrednio niemal ze wszystkimi pierwiastkami, tworząc chlorki, chlorowodór, kwas solny, pod– i nadchlorany, chloryny i chlorany.
Chlorki we krwi:
- Jon chlorkowy w ludzkim organizmie w towarzystwie sodu:
- reguluje równowagę kwasowo-zasadową,
- reguluje gospodarkę wodno-elektrolitową,
- utrzymuje ciśnienie osmotyczne;
- wraz z chlorkami potasu i sodu odpowiadają za prawidłową pracę serca;
- służą do wytwarzania kwasu solnego w żołądku;
- aktywują wydzielanie amylazy ślinowej.
Chlorki – norma
Prawidłowe stężenie chlorków we krwi lub jej surowicy wynosi 98–106 mmol/l.
Równolegle do chlorków oznacza się pozostałe elektrolity (jonogram) jako:
- kationy: sodu, potasu, wapnia i magnezu;
- aniony: chloru, wodorowęglanów, fosforanów.
Zbyt wysokie stężenie chlorków świadczy o odwodnieniu hipertonicznym, nadmiernej podaży NaCl lub kwasicy metabolicznej spowodowanej utratą HCO3 przez przewód pokarmowy lub nerki.
Zbyt niskie stężenie wskazuje z kolei na niedobór sodu, który z chlorkami we krwi powinien znajdować się w proporcjach 1:1. Wymioty, biegunka lub obfite pocenie się mogą wywołać niskie stężenie chlorków z jednoczesnym utrzymywaniem się jonów sodu na prawidłowym poziomie.
Literatura:
- Medycyna Praktyczna – Interna – Badania – Badania laboratoryjne – Badania biochemiczne, hematologiczne i koagulologiczne – chlorki (Cl−), online: https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.V.27.1.182,
- Ciborowska H., Rudnicka A., Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego człowieka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, wydanie III, Warszawa 2007, s. 160 – 161,
- Jarosz M., Normy żywienia dla populacji polskiej – nowelizacja, IŻŻ, 2012, s. 150-151,
- Baturo W., Encyklopedia Szkolna PWN. Matematyka. Fizyka. Chemia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004, s. 89,
- Matwiejuk A., Składniki mineralne (makro– i mikroelementy) i ich znaczenie w żywieniu sportowców, Roczniki Naukowe Wyższej Szkoły Wychowania Fizycznego i Turystyki w Białymstoku, 2009. s. 97 – 99.
Chlorki jedynie sprzyjają chorobom związanym z nadciśnieniem. Dlatego warto korzystać z soli z umiarem. Warto wprowadzić zbilansowaną dietę, stosować iqacai i regularnie ćwiczyć. Nie dość, że w ten sposób zadba się o kondycję, to jeszcze sylwetka będzie szczupła.
Pani Antośka: Dziękuję za komentarz 🙂 Należy jednak zaznaczyć, że jedynie 30% populacji jest sodo- lub solowrażliwych, co oznacza, że jedynie u co 3 osoby choroba nadciśnieniowa wystąpi jako skutek nadmiaru spożycia soli wraz z dietą. Niestety większość dostępnych produktów ją zawiera, stąd duże restrykcje w tym temacie.